22. Hukuk Dairesi 2013/2798 E. , 2013/2010 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, sendika üyelik aidatı alacağının karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davalı belediyenin müvekkili sendika adına kestiği aidatları 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 61. maddesi uyarınca kesildikleri tarihlerden itibaren bir ay içinde müvekkili sendikaya ödemediğini, davalı işverene gönderdiği ihtarnameye rağmen ödememekte ısrar ettiğini iddia ederek sendika aidat alacaklarının ait oldukları (kesildikleri) aylardan bir ay sonra başlayacak en yüksek işletme kredisi faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davalı ile davacı arasında bir sözleşme bulunmadığını ve davalının borcu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporlarına dayanılarak, davacının iddia ettiği dönemler için aidat alacakları olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
I-Hukuksal Dayanaklar:
Dava ve karar tarihinde yürürlükte bulunan 2821 sayılı Kanun"un .... maddesinde, “Faaliyeti durdurulmayan sendika ve konfederasyonlara üyelerince ödenecek aidatın miktarı tüzüklerinde belirtilir. İşçi sendikasına işçinin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı, bir günlük çıplak ücretini geçemez. İşveren sendikasına işverenin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı, işyerinde işçilere ödediği bir günlük çıplak ücretleri toplamını geçemez. Sendika tüzüklerine, üyelik aidatı dışında, üyelerden başka bir aidat alınacağına ilişkin hükümler konamaz.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun"un 61. maddesinde, “İşyerinde uygulanan toplu ... sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, toplu ... sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki belgesi alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu ... Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya vermeye ve kesinti listesini sendikaya göndermeye mecburdur. Bu aidat dışında sendikaya ödenmek üzere bir kesintinin yapılması toplu ... sözleşmesi ile kararlaştırılamaz.
Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenilen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır.” düzenlemesi yer almıştır.
2822 sayılı Toplu ... Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun .... maddesinin .... fıkrasında ise, “Toplu ... sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye bulunmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye bulunup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu ... sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu ... sözleşmesinin tarafı işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bu hususta işçi sendikasının muvafakati aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu ... sözleşmesinden yararlanma talep tarihinden geçerlidir.”, aynı maddenin .... fıkrasında da “Dayanışma aidatı miktarı, üyelik aidatının üçte ikisidir.” hükümleri yer almıştır.
Öte taraftan dava ve karar tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 101. maddesinde,” Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtariyle, mütemerrit olur. Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen bir ihbarda bulunmak suretiyle tesbit etmiş ise, mücerret bugünün hitamı ile borçlu mütemerrit olur” denilmiştir.
Uyuşmazlık konusu dönemlere ilişkin Toplu ... Sözleşmelerinin .... ve .... maddelerinde ise Sendikalar Kanunu’nun 61. maddesi hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiştir.
II-Değerlendirme:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının aidatı alacağı olup olmadığı ile uygulanacak faizin başlangıç tarihinin ne olduğu noktalarında toplanmaktadır.
...-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
...-Dava ve karar tarihinde yürürlükte bulunan 2821 sayılı Kanun"un 61. maddesinin .... fıkrasına göre bir işyerinde veya işletmede toplu ... sözleşmesi yapmak için 2822 sayılı Kanun"un uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikasının, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilerek ve bildirilen banka hesabına yatırılmasını istemesi gerekir.
Toplu ... Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, bu
konuda bir düzenlenme yoksa taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır. Bu sebeple bu tarihten itibaren faize hükmedilmesi gerekir.
Bununla birlikte 2821 sayılı Kanun"un 61. maddesinin .... fıkrasında sendika üyelik aidatının bir ay içerisinde sendikaya gönderilmesi öngörülmüş ise de yukarıda açıklandığı şekilde kanunda işverene bir aylık ödeme süresi öngörülmesi temerrüt için yeterli görülmemiş, işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Somut olaya dönüldüğünde; davacının toplu ... sözleşmesi dönemlerine ilişkin banka hesap numarasını içeren yazılar gönderdiğine dair bir kısım belgeler vardır. Ancak bu belgeler dava konusu dönemden sonraya ilişkin olduğu için dikkate alınamazlar. Bununla birlikte talep konusu dönem bakımından ....01.2006 keşide, 27.01.2006 tebliğ tarihli davacı ihtarının temerrüt ve faizin başlangıcı bakımından dikkate alınmayarak hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
...-Öte yandan davalı tarafından yapılan 32.688,77 TL’lik ödemenin dava ve ıslah tarihinden sonra ....05.2010 tarihinde gerçekleştirildiği dikkate alınmaksızın yargılama gideri, vekalet ücretine hükmedilmesi, faize hükmedilirken de bu hususun göz önünde bulundurulmaması isabetsiz olup ayrıca bozma sebebi yapılmıştır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 06.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.