Danıştay 10. Daire 2021/6874 Esas 2021/6574 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/6874
Karar No : 2021/6574


KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Kaymakamlığı / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 25/06/2020 tarih ve E:2016/6742, K:2020/2302 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Mersin ili, Tarsus ilçesi, …Mahallesi, …sayılı parselde bulunan ve mülkiyeti Hazineye ait 27.908,00 m² yüzölçümlü taşınmazın 18.647,00 m²'lik bölümünün depo, nar ve şeftali bahçesi olarak fuzulen işgal edildiğinden bahisle 30 gün içerisinde rızaen tahliye edilmesi aksi halde 3091 sayılı Kanun uyarınca halde cebren tahliye işlemlerinin gerçekleştirileceğine ilişkin …tarih ve …sayılı Tarsus İlçe Milli Emlak Müdürlüğü işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince; 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca tahliye işleminin taşınmazın bulunduğu yer mülki idare amiri olan Tarsus Kaymakamlığı'nca tesis edilmesi gerekirken Tarsus İlçe Milli Emlak Müdürlüğü'nce tesis edilen dava konusu tahliye işleminde yetki unsuru yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, dava konusu işlemin ihtar niteliğinde olduğu ve idari yargıda iptal davasına konu olabilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu icrai işlem niteliği taşımadığı, davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle temyize konu kararın bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME
TALEP EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu edilen işlemin ihtar yahut bildirim mahiyetinde değil icrai ve idari davaya konu olabilecek nitelikte olduğu, dava konusu işlemde yetki ve şekil unsurları yönünden hukuka aykırılık bulunduğu ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabul edilerek, dosyanın uyuşmazlığı çözmekle görevli Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Danıştay Onuncu Dairesinin 25/06/2020 tarih ve E:2016/6742, K:2020/2302 sayılı kararı kaldırılarak davalı idarenin temyiz istemi yeniden incelendi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Dosyanın incelenmesinden, Mersin ili, Tarsus ilçesi, …Mahallesi, …sayılı parselde bulunan ve mülkiyeti Hazineye ait taşınmazın 18.647,00 m²'lik bölümünün depo, nar ve şeftali bahçesi olarak işgal edildiğinden bahisle, 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkındaki Kanun uyarınca 30 gün içerisinde rızaen tahliye edilmesi aksi halde cebren tahliye işlemlerinin gerçekleştirileceğine ilişkin …tarih ve …sayılı işlemin iptali istemiyle Tarsus Kaymakamlığına karşı davanın açıldığı anlaşılmıştır.
3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun'un 1. maddesinde; Kanun'un amacının gerçek veya tüzel kişilerin zilyet bulunduğu taşınmaz mallarla kamu idareleri, kamu kurumları ve kuruluşları veya bunlar tarafından idare olunan veya Devlete ait veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan sahipsiz yerlere veya menfaati umuma ait olan taşınmaz mallara yapılan tecavüz veya müdahalelerin, idari makamlar tarafından önlenmesi suretiyle tasarrufa ilişkin güvenliği ve kamu düzenini sağlamak olarak açıklandıktan sonra 2. maddesinde, taşınmaz mallara tecavüz veya müdahale edilmesi halinde, taşınmaz mal merkez ilçe sınırları içinde ise il valisi veya görevlendireceği vali yardımcısı, diğer ilçelerde ise kaymakamlar tarafından bu tecavüz veya müdahalenin önlenmesine karar verileceği ve taşınmaz malın yerinde zilyedine teslim edileceği; 3. maddesinde, Vali veya kaymakamın, görev alanları içinde bulunan kamu idarelerine, kamu kurumlarına ve kuruluşlarına ait veya bunlar tarafından idare olunan veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan sahipsiz yerlere veya menfaati umuma ait olan taşınmaz mallara tecavüz veya müdahalede bulunulduğunu öğrendiklerinde, soruşturmayı doğrudan doğruya yaptıracağı ve sonucu karara bağlayacağı; 5. maddesinde, başvuru üzerine karar vermeye yetkili kişiler veya bunların görevlendireceği bir veya birkaç memur tarafından yerinde soruşturma yapılacağı ve soruşturmayı yapan kişilere gerektiğinde teknik eleman ve yardımcı verileceği ve 7. maddesinde ise bu Kanuna göre verilen kararlarına idari yargı yolu açık olmak üzere kesin olduğu kurala bağlanmıştır.
Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun Uygulama Şekli ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin Özel Kanunlar başlıklı 5. maddesinde, 3091 sayılı Kanun'a göre özel kanun durumunda olan 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 3194 sayılı İmar Kanunu, 6831 sayılı Orman Kanunu, 3213 sayılı Maden Kanunu ile diğer özel kanunlar kapsamına giren taşınmazlara tecavüz veya müdahalelerin olması halinde, ilgililerin başvurması ya da vali veya kaymakamın tecavüz veya müdahaleyi öğrenmeleri halinde 3091 sayılı Kanun'a göre soruşturma yaptırarak tecavüz veya müdahale önlenmekle birlikte, ayrıca ilgili kanunlarına göre de gereği yapılmak üzere ait olduğu kamu kuruluşlarına bildirir düzenlemesine yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'un, temyiz incelemesine konu Mahkeme kararının verildiği tarih itibariyle, Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen "itiraz" başlıklı 45. maddesi, 1. fıkrası, (h) bendinde, İdare ve Vergi Mahkemelerinin 04/12/1984 tarih ve 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun'un uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak verdikleri nihai kararlara, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi mahkemelerin bulunduğu yargı çevresindeki Bölge İdare Mahkemesine itiraz edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Mahkemece her ne kadar 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi uyarınca dava konusu işlemin tesis edildiği yönünde inceleme yapılarak hüküm kurulmuş ise de; dosyadaki bilgi ve belgelerden, 3091 sayılı Kanun uyarınca yapılan başvuru üzerine başlatılan soruşturma sürecinde Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan tarımsal alan niteliğindeki taşınmazın davacı tarafından işgal edildiğinin tespit edildiği, yine anılan kanun uyarınca tesis edilen dava konusu işlemin de İlçe Milli Emlak Müdürlüğünün tecavüzün sonlandırılmasının istenilmesine ilişkin bulunduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, 3091 sayılı Kanun'un uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıkla ilgili olan İdare Mahkemesince verilen karar karşı yapılan ve itiraz niteliğinde olduğu anlaşılan başvurunun, Bölge İdare Mahkemesince incelenerek karara bağlanması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Açıklanan nedenle; istemin görev yönünden reddine, dosyanın 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesi, 1. fıkrası, (a) bendi uyarınca; görevli ve yetkili Bölge İdare Mahkemesi'nce incelenmek üzere, …İdare Mahkemesine gönderilmesine, 21/12/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.