Danıştay 8. Daire 2021/7348 Esas 2021/6727 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/7348
Karar No : 2021/6727

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ...Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

2- ...Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, staj listesine yazılma talebinin reddine dair Kayseri Barosu Yönetim Kurulu'nun ...tarih ve ...sayılı kararına yapılan itirazın reddedilmesine ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu'nun ...tarih ve ...sayılı kararı ile bu kararın uygun bulunmasına ilişkin Adalet Bakanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı kararının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; Mahkemelerinin ...tarih E:...K:...sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun ...Bölge İdare Mahkemesi ....İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:...K:...sayılı kararıyla reddine karar verilerek kararın kesinleşmesi üzerine davacı tarafından yapılan bireysel başvuru sonucunda Anayasa Mahkemesi 1.Bölümü'nün 18/11/2020 tarih ve Başvuru Numarası: 2020/10020 sayılı kararıyla hakkaniyete uygun yargılama hakkının ihlal edildiği yönünde verilen karar uyarınca ihlalin sonuçlarını ortadan kaldırmak üzere yeniden yapılan yargılamada, kamu görevinden çıkarılan kişilerin kamu hizmetlerinde istihdam yasağının bir serbest meslek faaliyeti olan avukatlık yapmayı kapsamadığı açık olduğundan tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; UYAP kayıtlarından; davacının FETÖ/PDY silahlı terör örgütü üyesi olmak suçundan dolayı .... Ağır Ceza Mahkemesine ...esas numarasına kayıtlı dosyada mahkumiyetine karar verildiği anlaşıldığından; adı geçene isnat edilen fiillerin niteliği, avukatlık mesleğinin önemi ve özelliği dikkate alındığında, ceza yargılaması sonucunun beklenmesinin yerinde olacağı sonucuna varıldığından, adı geçenin bu aşamada staj listesine yazılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davalı Adalet Bakanlığının istinaf isteminin kabulüne, idare mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin sebep unsurunun, davacının Hava İkmal Merkez Komutanlığında üsteğmen olarak görev yapmakta iken 701 sayılı KHK ile meslekten çıkarılması nedeniyle staj listesine yazılma talebinin, bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemeyeceği gerekçesine dayandırıldığı, Anayasa Mahkemesince hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlal edildiği yönünde karar verilmesi üzerine bu defa idare mahkemesince ihlal kararının gerekçesi de dikkate alınarak iptal kararı verildiği, istinaf aşamasında ise Bölge İdare Mahkemesince davacı hakkında FETÖ/PDY silahlı terör örgütü üyesi olmak suçundan dolayı aldığı mahkumiyet kararının staj listesine yazılmaya engel teşkil edip etmediği hususunun kararda irdelenerek sebep ikamesi yapıldığı, İdari yargı yerlerince sebep ikamesi yapılması durumunda çelişmeli yargılama ilkesi çerçevesinde yeni durumun taraflara bildirilerek görüş ve itirazlarının alınması gerekirken bu hususa riayet edilmediği, öte yandan Bölge İdare Mahkemesince ikame edilen sebebin idarenin takdir yetkisine dayandığı, dolayısıyla idarece kullanılması gereken yetkinin istinaf merciince kullanıldığı, bu durumun da Anayasanın 125/4. maddesine aykırılık oluşturduğu, diğer taraftan davacı hakkında kesinleşmiş bir mahkumiyet kararının bulunmadığı, temyize konu kararın masumiyet karinesi ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmü yer almış; aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde ise; "Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir: (...) c) Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları, d) Belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları" (...) hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Uyuşmazlık, davacının staj listesine yazılma talebinin reddine dair Kayseri Barosu Yönetim Kurulu'nun kararına yapılan itirazın reddedilmesine ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu kararı ile bu kararın uygun bulunmasına ilişkin Adalet Bakanlığı işleminin iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Dava konusu işlemin, ilgilinin meslekten çıkarılması sonucunu doğuran bir yönü bulunmadığı gibi uyuşmazlığın henüz staj listesine yazılma aşamasında doğduğu da dikkate alındığında temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu sonucuna varılmakta olup temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan ...-TL tutarında yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine, 22/12/2021 tarihinde kesin olarak oy çokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY :

(X)- 2577 sayılı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46'ncı maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde; belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında bölge idare mahkemelerince verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Uyuşmazlık, mesleğin icrası için yapılan zorunlu staj başvurusuna ilişkin aşamada ortaya çıkmış ise de; ilgilinin meslek icra edebilmesi, mevzuat gereği meslek odasına kayıtlı olmasını zorunlu kıldığından, dava konusu işlemin mahiyeti nedeniyle belli bir mesleği hiç yapamayacağı sonucunu doğuran işlemlerden olduğunun kabulü ile dava konusu işleme karşı açılan dava hakkında bölge idare mahkemelerince verilen kararın Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, işin esası incelenerek bir karar verilmesi gerekirken Bölge İdare Mahkemesi kararının kesin olduğu gerekçesiyle davacının temyiz isteminin incelenmeksizin reddi yönünde oluşan çoğunluk kararına katılmıyoruz.