Mahkemesi :İş Mahkemesi

Davacı, yaşlılık aylığından yersiz yapılan kesintiler ile yeniden aylık bağlanması için tahsil edildiği anlaşılan prim ödemelerinin iadesi, ödenmeyen aylıkların tahsilini, Kuruma sağlık harcamalarından dolayı borçlu bulunmadığının tespitini talep etmiştir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacıya, 1479 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılık süreleri ve yurtdışında gerçekleşen çalışmalardan 3201 sayılı Yasaya göre borçlanılan süreler gözetilerek, 01.12.2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur"dan yaşlılık aylığı bağlandığı; davacının, vergi kaydının devam ettiğinden bahisle; davalı Kurum"un, 3201 sayılı Yasanın 6. maddesinin B bendi gereği, yurtdışında geçen çalışmalardan borçlanılan süreler de gözetilerek yaşlılık aylığı bağlananların, yeniden yurtdışında veya Türkiye"de çalışması durumunda, aylıklarının kesileceği, bu durumdakilerin, sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışamayacakları gerekçesi ile, yaşlılık aylığının kesilerek, yersiz ödenen aylıklara ilişkin borç tahakkuk ettirildiği, ayrıca yersiz olduğunu iddia ettiği sağlık harcamalarını talep edildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davacının Kurumu aldatıcı bir davranışı olmadığı, kaldı ki 5997 sayılı Kanun değişikliğinin sigortalı lehine olup uygulanması gerektiği gerekçeleriyle yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
Uyuşmazlık konusu dönemde yürürlükte bulunan, 5754 sayılı Yasanın 79. maddesi ile değişik, 3201 sayılı Yasanın 6. maddesinin "B" bendinde "Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan ... Türkiye"de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümleri, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlar için uygulanmaz.” düzenlemesine yer verilmiştir. Her ne kadar, anılan yasada 19.06.2010 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5997 sayılı Yasanın 15. maddesi ile yapılan değişiklikle, 3201 sayılı Yasadan yararlanmak suretiyle aylık bağlananların, Türkiye"de sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışabileceği belirtilmiş ise de; yürürlük tarihi ve her yasanın kendi yürürlük döneminde uygulanması gerektiği gözetildiğinde, anılan değişikliğin davacı lehine uygulama olanağı bulunmamaktadır.
Ancak, somut olayda, davacının yaşlılık aylığı bağlandıktan sonraki dönemde devam eden vergi kaydı nedeniyle sosyal güvenlik destek primi ödeyip ödemediği araştırılmamıştır. Davacı, uyuşmazlık konusu dönemde, sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalıştı ise; Kurum"un, yaşlılık aylığı alan davacının çalıştığını bildiği ve sosyal güvenlik destek primi ödendiği halde, anılan Yasal düzenlemeye dayanarak yaşlılık aylığını iptal ederek, ödenen aylıkları borç çıkarması, devamında davacının sosyal destek primi ödeyerek çalışmasını sürdürdüğü döneme yönelik ödenen aylıkların ve sağlık harcamalarının tahsilini talep etmesi, Medeni Kanunun 2. maddesinde belirtilen iyiniyet ve hakkaniyete aykırıdır. Ayrıca, 6100 sayılı HMK’nın 31. maddesinde yer alan, hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında, davacıya yaptırtacağı açıklama sonucunda, iddiasının, yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra hiçbir şekilde ticari faaliyetinin olmadığı yönünde olduğunun anlaşılması halinde,öncelikle bu hususun açıklığa kavuşturulması gereklidir.
Öte yandan, 3201 sayılı Yasaya 5754 sayılı Yasanın 79. maddesi ile eklenen ve 08.05.2008 tarihinde yürürlüğe giren Geçici 7. Maddesi ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce hizmet borçlanması talebinde bulunanlardan; borç tahakkuku yapılmış olanların, borç tahakkuku ile ilgili işlemleri devam edenlerin, tahakkuk ettirilen borçlarını ödeyenlerin ve borçlandıkları yurtdışı hizmetleri dikkate alınarak aylık bağlanmış olanların kazanılmış hakları saklıdır.” Hükmünü öngörmüş olup; anılan düzenleme ile 08.05.2008 tarihinden önce borçlanma talebinde bulunanlardan; borç tahakkuku yapılmış olanların, tahakkuk işlemleri devam edenlerin, tahakkuk eden borcu ödeyenlerin, borçlanılan süreyle birlikte aylık bağlanmış olanların, kazanılmış haklarının saklı olacağı belirtilmiştir.
Anılan geçici 7.madde hükmünün uygulanabilir olduğu durumlarda, sigortalı yönünden kazanılmış hakların korunması söz konusu olacağından, 3201 sayılı Yasanın B bendinde, 5754 sayılı Yasanın 79. Maddesi ile getirilen ve yukarıda belirtilen aleyhe değişikliğin uygulanması mümkün olmayacaktır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilerek ve davacının yaptığı ödeme miktarları dikkate alınarak varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.