Danıştay 6. Daire 2019/17693 Esas 2021/14322 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/17693
Karar No : 2021/14322

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Teknik Yapı İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Kocaeli İli, Gebze İlçesi, … Mahallesi, …ada, …parsel sayılı taşınmazda ruhsata aykırı imalatlar yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca düzenlenen … tarih ve … sayfa/cilt sayılı yapı durdurma tutanağı ile aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca 634.952,04-TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve …sayılı Gebze Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin yapı durdurma tutanağının ruhsat eki onaylı projesine aykırı inşai faaliyetlere ilişkin kısmı ile idari para cezasının 111.058,35-TL'lik kısmına yönelik olarak davanın reddi, yapı durdurma tutanağında etkilenen alanın belirlenmesine ilişkin kısım ile idari para cezasının 523.893,69-TL'lik kısmının ise iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile, İdare Mahkemesi kararının “iptal ve kabule” ilişkin kısımlarının kaldırılması, dava konusu yapı durdurma tutanağının aykırılıktan etkilenen alanın belirlenmesine ve … günlü, … sayılı Gebze Belediye Encümeni kararının 523.893,69.-TL para cezasına ilişkin kısmı ile davacı tarafından ödenen para cezasının 392.920,27.-TL’sinin iadesi istemine ilişkin kısımlar yönünden davanın reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 22/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.




KARŞI OY (X) :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesi uyarınca, yargı kararı ile idarelerin işlem tesisine zorlanamayacağı gibi idari eylem ve işlem niteliğinde veya idarenin takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı verilemeyeceğinden; 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde, temel para cezasının hesaplanmasında, yapı inşaat alanı ve yapı sınıfı ve grubu temel kriterler olarak öngörüldüğünden, temel para cezasının bu kriterlere aykırı olarak hesaplandığının tespit edilmesi halinde, aykırılığı tespit edilen para cezası miktarına (c) bendinde öngörülen artırım oranları uygulanarak belirlenen toplam para cezasının da tamamının iptal edilmesi gerektiği, temel para cezasının hesaplanmasına ilişkin aykırılıklar tespit edildikten sonra, bilirkişinin aykırılıktan etkilenen alan ve/veya yapı sınıfı grubuna ilişkin yaptığı tespitler uyarınca raporda hesaplanan para cezası miktarı esas alınarak dava konusu işlemin kısmen iptaline, kısmen davanın reddine karar verilmesi suretiyle, işlemin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı idari yargı denetimi yetkisi aşılarak, idari eylem ve işlem niteliğinde yargı kararı verilemeyeceği, bununla beraber, temel para cezasının, 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasında öngörülen kriterlere uygun olarak hesaplandığı, ancak, (c) bendinde öngörülen artırım sebebi veya sebeplerinin uygulanması koşullarının oluşmadığının anlaşılması halinde ise para cezasının hukuka aykırılığı tespit edilen artırım sebebine isabet eden kısım yönünden kısmen iptaline karar verileceği açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, davalı idare tutanağında ruhsatsız olarak yapılan imalatların alanının 7683 m² bulunmasına karşın, Mahkemece yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan raporda ruhsatsız olarak kabul edilen alanın 1343,2 m²'den ibaret olduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu işlem ile bilirkişi raporu arasındaki para cezasının hesaplanmasında esas alınan yapı alanı farklılığı, yukarıda yer verilen kanun hükmü ile yapılan değerlendirmeler dikkate alındığında, temel para cezasının sakatlanması sonucunu doğurduğundan dava konusu para cezasının tamamının iptal edilmesi gerektiği açıktır.
Bu durumda; uyuşmazlığın çözümü amacıyla yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunda, aykırılıktan etkilenen alanın farklı belirlendiği, söz konusu farklılıkların temel cezayı etkileyen nitelikte olduğu dikkate alındığında, Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince para cezasının açıklanan gerekçelerle iptaline karar verilmesi gerekirken, idare tarafından belirlenen yapı grubu ve sınıfları ile aykırılıktan etkilenen inşaat alanına göre hesaplanan para cezası esas alınarak İdare Mahkemesi kararının “iptal ve kabule” ilişkin kısımlarının kaldırılması, dava konusu yapı durdurma tutanağının aykırılıktan etkilenen alanın belirlenmesine ve … günlü, … sayılı Gebze Belediye Encümeni kararının 523.893,69.-TL para cezasına ilişkin kısmı ile davacı tarafından ödenen para cezasının 392.920,27.-TL’sinin iadesi istemine ilişkin kısımlar yönünden davanın reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi Kararının para cezasına ve istirdata yönelik davanın reddine ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varıldığından, bu kısım yönünden kararın bozulması gerektiği oyuyla Dairemiz kararına katılmıyorum.