Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5118 Esas 2022/5654 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 14. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 3. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 04.10.2009-04.10.2017 tarihleri arasında davalı işverene ait işyerinde, montaj bölümü dahil olmak üzere organizatör yönetici olarak kesintisiz çalıştığını, müvekkilinin iş sözleşmesinin herhangi bir gerekçe gösterilmeden feshedildiğini iddia ederek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, üç buçuk aylık ücret alacağı, beş aylık yemek ücreti ve hafta tatili ücreti taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde; husumet ve zamanaşımı itirazında bulunduklarını, müvekkili şirket ile davacı arasında imzalanmış bir iş sözleşmesinin olmadığını, müvekkili şirketin diğer davalı şirketten bakım hizmeti aldığını, bakım hizmeti müvekkili şirketin faaliyet alanında olmadığından taraflar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığını, davacının çalışma süresi boyunca günlerce evine gitmeden çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğu, davalıların feshin haklı nedene dayandığını ispatlayamadıkları, davacının fazla çalışma yaptığı, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığı, dosya kapsamına göre davacının fazla çalışma ücretinin, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücretinin ödendiğinin kanıtlanamadığı, aynı şekilde yıllık izin ücreti alacağının ödendiğinin de ispat edilemediği, ayrıca davacının ücret ve yemek ücreti alacağına hak kazandığı sonucuna varılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ...Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı ...Ş. vekili istinaf dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na (6100 sayılı Kanun) aykırı olduğunu, diğer davalıdan hizmet alımı yoluyla bakım hizmeti aldıklarını, davacının diğer davalının çalışanı olduğunu, davanın husumetten reddi gerektiğini, fesih haklı nedene dayanmadığından kıdem tazminatı şartlarının bulunmadığını, iddia edilen çalışma saatleri ve şeklinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının fazla çalışma ve hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil alacağının bulunmadığını, davacı tanıklarının husumetli olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararının dayandığı deliller ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı gibi 6100 sayılı Kanun'un 355 inci maddesi kapsamında kamu düzenine aykırı bir husus da olmadığı, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalı ...Ş. vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı ...Ş. vekili; istinaf başvurusunda ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının yıllık izin ücreti alacağı ile ilgilidir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Kanun'un 26 ıncı maddesinin ilgili kısmı şöyledir:
"Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. "

6100 sayılı Kanun'un 31 inci maddesi; "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." düzenlemesini içermektedir.


Aynı Kanun'un 194 üncü maddesinin ilgili kısmında ise; "Taraflar, dayandıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde somutlaştırmalıdırlar." hükmü bulunmaktadır

3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ...Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2.Somut uyuşmazlıkta davacı yıllık izin ücreti talebinde bulunmuş, İlk Derece Mahkemesince davacının hiç yıllık izin kullanmadığı kabul edilerek sonuca gidilmiştir. Öncelikle davacının 7 yılı aşkın çalışma süresi boyunca hiç yıllık izin kullanmadığı iddiasının hayatın olağan akışına uygun düşmediğinin gözetilmemesi yerinde değildir. İkinci olarak davacı dava dilekçesinde yıllık izinlerini eksik kullandığını açıklamıştır. Davacının dava dilekçesindeki, yıllık iznin eksik kullandırıldığına yönelik beyanı karşısında İlk Derece Mahkemesinin hiç izin kullanılmadığına yönelik kabulü, talep aşımı mahiyetindedir. Diğer taraftan davacı, dayandığı vakıaları ispata elverişli şekilde somutlaştırmakla; hâkim ise davayı aydınlatmakla yükümlüdür. Bu açıklamalara göre yapılması gereken iş, hâkimin davayı aydınlatma yükümlülüğü çerçevesinde yıllık iznin eksik kullanıldığına dair dava dilekçesindeki iddia da sorularak davacı asılın beyanını almak ve iddia edilen vakıanın somutlaşmasını sağlamak suretiyle sonuca gitmektir. Yıllık izin ücreti talebi yönünden, 6100 sayılı Kanun'un somutlaştırma yükümlülüğü ve hâkimin davayı aydınlatma yükümlülüğü ile ilgili hükümlerine aykırı şekilde yargılama yapılarak talep aşımı anlamına gelecek şekilde hüküm kurulması hatalıdır. Kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

09.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.