Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/3691 Esas 2022/5844 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen işe iade davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

... 25. İş Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.

... 25. İş Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı işverenliğe ait işyerinde 11.04.2004 tarihinde ütü paket şefi olarak çalışmaya başladığını, ... 29. Noterliğinin 09.03.2015 tarihli 06928 yevmiye nolu ihtarnamesi ile ödenmeyen ücret alacaklarının ödenmesini, aksi halde yasal yollara başvuracağını işverene bildirdiğini, bunun üzerine iş sözleşmesinin haklı bir neden olmaksızın sözlü olarak sona erdirildiğini, davacının çalıştığı süre boyunca iş sözleşmesinin feshine neden olabilecek herhangi bir davranışının olmadığını, feshin haksız ve geçersiz olduğunu iddia ederek feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmesini, işe başlatmama tazminatının 8 aylık ücreti tutarında belirlenmesini, boşta geçen süreye ilişkin 4 aylık ücret alacağı ile diğer haklarının ödenmesi gerektiğinin tespitini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı şirketin hazır giyim üretimi ve ihracatı yapan güvenilir ve itibarlı bir ihracatçı olduğunu, üretilecek ürünlerin kumaş kesimini kendi bünyesinde yaptıktan sonra dikim, ütü paket ve kalite kontrol işlerini fason atölyelerde yaptırdığını, davacının tarafsız denetim firmasının denetimi öncesinde ürün kalite güvencesinin sağlandığının kontrolünü yapmak ve ürünler üzerinde oluşabilecek her çeşit hatayı önceden tespit edip ürünlerin İntertek’in ilk denetimine girdiğinde geçer rapor alacak şekilde koliye girmiş olduğundan emin olmak ile görevli olduğunu, davacının sorumluluğu altında olan kalite güvencesini gereği gibi yerine getirmediğinin ortaya çıkması üzerine birkaç kez sözlü olarak uyarıldığını, son olarak davacının QVC tarafından yılda bir veya iki kere verilen çok büyük bir pantolon siparişini denetlediği sırada ... Ütü firmasında bilerek, delik ürünleri uhuyla yapıştırıldıktan sonra kolilere koydurduğunun ortaya çıktığını, toplam 25 majör hata çıkan bu ilk denetimde, fiyat etiketi takılırken kılçıkla delinmiş 14 adet ürün, uhuyla yapıştırılarak gizlenmeye çalışılan 3 adet delik, dikiş ve kumaş hatası gibi diğer hataların bulunduğu 200 adet mal tespit edildiğini, 24 Şubat'ta yapılan bu ilk denetimden sonra bütün ürünlerin açılıp tekrar kalite kontrolü yaptırıldığını, 800 adet pantolonda fiyat etiketi takılırken delik açıldığının tespit edildiğini ve bunların...Tekstil’de overlok dikişi tamiriyle düzeltildiğini,...Tekstil’e 800 TL + KDV ödendiğini, bunun dışında 302 adet pantolonun tamir edilemeyecek durumda olduğunun tespit edildiğini ve bunların içinde 57 adet uhu ile yapıştırılmış ürün bulunduğunu, tamiri ve kalite kontrolü davacı tarafından yaptırılan 4554 adet olarak paketlendirilen ürünlerin bu defa 05.03.2015 tarihinde yapılan 2. întertek denetiminde bu kez 13 majör hatayla yine denetimden geçmediğini ve 06.03.2015 Cuma günü denetim raporu düzenlendiğini ve denetim bedelinin 766,50 EU olduğunu, davacının bilerek ve dikkatsiz davranışı sonucunda meydana gelen zararlar nedeniyle şirkette daha fazla barınmayacağını düşünerek 09.03.2015 tarihinde keşide ettiği ihtarname ile mesnetsiz alacak taleplerinde bulunduğunu, 18.03.2015 günü meydana gelen zararlara ilişkin olarak davacıdan savunma talep edildiğini, davacının şahitler huzurunda savunma istemini almaktan imtina ettiğini, bu defa da 19.03.2015 tarihinde noter kanalı ile gönderilen fesih bildirimi ile iş sözleşmesinin feshedildiğini, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle sona erdirildiğini, davacının 2.500,00 TL ücret aldığını ücretin kayıtlarda asgari ücret olarak gösterildiğine dair iddiasının gerçeği yansıtmadığını, davacının bir yıllık hizmet süresi olmaması nedeniyle yıllık izin hakkının olmadığını, iş sözleşmesinde belirtildiği gibi aylık ücretinin içinde fazla çalışma ücretlerinin de bulunduğunu, davacının iddia ettiği gibi davasını geri çekmemesi halinde kendisi ile çalışılmayacağına ilişkin iddialarının doğru olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 04.04.2017 tarihli ve 2015/172 Esas, 2017/151 Karar sayılı kararıyla; davacının ücretlerinin bir kısmının elden ödendiği, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) primlerine esas kazanç bildiriminde gerçek ücretin kayıtlara yansıtılmadığı, fazla çalışma ücret alacaklarının ödenmediğinin anlaşıldığı, işyerinde oluşan zarardan davacının sorumlu olup olmadığı konusunda ispat yükümlülüğü davalıya ait olmasına rağmen davalının zarar iddiasını ispata yarar delil sunmadığının sabit olduğu gerekçesiyle dosyadaki mevcut deliller doğrultusunda feshin geçerli bir sebebe dayanmadığı sonucuna varılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf başvurusunda; taraflarınca yapılan feshin haklı sebebe dayandığını, dosyadaki bilirkişi raporlarının hiç dikkate alınmadığını, ... 16. İş Mahkemesi dosyasının yeterince incelenmediğini ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 01.03.2018 tarihli ve 2018/5265 Esas, 2018/17271 Karar sayılı kararıyla; yargılama sırasında düzenlenen bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olduğu, feshin haklı veya geçerli nedene dayanmadığının anlaşıldığı; kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre hükmün usul ve kanuna uygun olduğu sonucuna varılarak davalı vekilinin yerinde bulunmayan bütün istinaf itirazlarının reddine karar verilmiştir.



V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 02.10.2018 tarihli, 2018/5265 Esas, 2018/17271 Karar sayılı kararıyla; davalı Şirketin feshe konu olaya ilişkin zararın tazmini için davacı aleyhine ... 16. İş Mahkemesinin 2015/278 Esas sayılı dosyasında tazminat davası açtığının anlaşıldığı, feshe dayanak olan bu davanın sonucunun işe iade davasının sonucunu doğrudan etkileyebilecek nitelikte olduğu, belirtilen nedenlerle ... 16. İş Mahkemesinin 2015/278 Esas sayılı dosyası getirtilip incelendikten sonra gerekirse bekletici mesele yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
... 25. İş Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının çalışma gün ve sürelerini takibe ilişkin elektronik saat kartı dökümlerine göre davacının fazla çalışmalarının bulunduğu, aynı dönem ücret hesap pusulaları incelendiğinde ise fazla çalışma ücret tahakkuklarının bulunmadığı, bunun dışında davacı tanığının da ifade ettiği gibi ücretlerin bir kısmının elden ve bir kısmının da banka kanalı ile ödenmek suretiyle ifa edildiği, gerçek ücretlerin kayıtlara yansıtılmadığı, bu durumların davacı işçi açısından iş sözleşmesini haklı nedenle sona erdirme gerekçeleri olduğu, davacının iş ilişkisinin devam ettiği 09.03.2015 tarihinde belirtilen hususların düzeltilmesine yünelik olarak davalı işverenliğe noter kanalı ile ihtarname gönderdiği, sözkonusu ihtarnamenin fesih tarihinden önce, 17.03.2015 tarihinde davalı işverenliğe tebliğ edildiği, davalı tanıklarından ikisinin davacının çalışırken işvereni mahkemeye vermesi nedeniyle işten çıkartıldığı şeklindeki beyanları, dosyada davacının görev tanımına ilişkin bir belge bulunmadığı, davalı işverenliğin organizasyon yapısının belli olmadığı, davacının fason takibi neticesinde kaç ütü paket çalışanı/şefi ile çalıştığı, kendisinin bağlı olduğu amirinin olup olmadığı, takibi yapılan fason üretim mallarının nihai karar vericisinin davacı olup olmadığı hususlarının belli olmadığı ve bu konuda ispat yükümlülüğü kendisine ait olan davalı işverenin ispat yükünü yerine getirememesi gerekçesiyle feshin geçerli bir sebebe dayanmadığı kabul edilerek davacının işe iadesine karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
... 25. İş Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının görevini gereği gibi yapmaması sebebiyle şirkete zarar verdiğini, örneğin bilerek delik ürünleri uhu ile yapıştırıp kolilere doldurduğunu, kendi sorumluluğunda olan ürün kalitesi tarafsız İntertek şirketince denetlendiğinde kabul edilebilir hata sınırının 4 katı üzerinde hata bulunduğunu, davacının işverene verdiği zarar miktarının faturalarla kanıtlandığını, bu durumu ispat eden tüm belgelerin dosyaya sunulduğunu, ancak yetersiz ve dosyadaki delillere ters düşen bilirkişi raporlarına karşı itirazlarının dikkate alınmadığını ve bu raporlara itibar edilerek hüküm kurulduğunu, ... 16. İş Mahkemesinin 2015/278 Esas sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda hatalı işlemin davacının kusurundan kaynaklandığının belirlendiğini ve denetim ücretinin davacı işçiden alınmasına karar verildiğini, bu hususun iddialarını ispatladığını, sonuç itibariyle iş sözleşmesinin davacının işini gereği gibi yapmaması üzerine haklı nedenle feshedildiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, iş sözleşmesinin işverence feshinin haklı veya geçerli nedene dayanıp dayanmadığı ve davacının işe iade talebinin yerinde olup olmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
4875 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 18, 19, 20 ve 25 inci maddeleri.

3. Değerlendirme
İlk Derece Mahkemesi kararının 8, 9 ve 10 uncu paragrafları ile davalı işveren tarafından davacı işçiye karşı açılan ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesinin 2018/2121 Esas, 2020/2319 Karar sayılı kararı ile reddedilen tazminat davası da dikkate alındığında, davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli veya haklı bir nedene dayanmadığı anlaşıldığından davacının işe iadesine ilişkin verilen İlk Derece Mahkemesi kararı dosya kapsamına uygundur.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş ... 25. İş Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmamasına göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

11.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.