Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5226 Esas 2022/5850 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 43. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre ve diğer temyiz şartları yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının ... Bakım Fabrika Müdürlüğü ...Grup Amirliği işyerinde çalıştığını, Türkiye Harb Sanayi, Savunma ve Güvenlik Çalışanları Sendikası (Türk ...) üyesi olduğunu ve 24, 25, 26 ve 27. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinin 59 uncu maddelerinde düzenlenen idarecilik primi alacağının ödenmediğini ileri sürerek idareci primi alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının talep ettiği idareci primini alabilmesi için gerekli yasal ve fiili koşulları taşımadığını belirterek davanın reddini istemiştir.


III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yapılan keşif sırasındaki tespitler ve tüm dosya kapsamından davacının "SHY-145" kapsamında" C3 (Haberleşme ve Seyrüsefer Cihazları)" seviyesinde onaylayıcı personel olarak yetkilendirildiği ve kendisine "OP-33" numaralı mührün verildiği, davacının görev yaptığı kısma sivil havacılık kapsamında yetkilendirildiği komponent geldiğinde, aldığı eğitim kapsamında gerekli işlemleri yaptığı ve çıkış formunun düzenlendiği, formun ilgili kısmına davacıya ait "OP-33" numaralı mührün basıldığı, belirtilen bu işin niteliğine göre, davacının onarımı yapılan malzeme ve teçhizatın teknik resmine, projesine, kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol eden, performansını imzalayarak sorumlulukları yüklenen görev üstlendiğinin anlaşıldığı, davacının yaptığı işin niteliği ve üstlendiği sorumluluk dikkate alındığında, Türk Harb İş Sendikası ile davalı işverenliği temsilen Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) arasında bağıtlanan 24, 25, 26 ve 27. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinin 59 uncu maddelerinde düzenlenen %6 oranındaki C grubu idareci primi alacağına hak kazandığı, zamanaşımına uğrayan alacaklar da gözetilerek yürürlükteki toplu iş sözleşmesine göre davacının C grubu idareci priminin hesaplandığı, yapılan hesaplamanın denetime elverişli ve dosya kapsamı ile uyumlu olduğu, ayrıca dava konusu alacaklar yönünden 24, 25, 26 ve 27. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinde bir ödeme günü belirlenmediğinden alacaklara dava ve ıslah tarihinden faiz işletildiği belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; Mahkemece zamanaşımı defin dikkate alınmadığını, davacının toplu iş sözleşmesinin 59 uncu maddesinin (d) bendinde düzenlenen C grubu idarecilerden olmadığını ve C grubu prim alması için gerekli yasal ve fiili koşulların oluşmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının davalı işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin 59 uncu maddesinin (d) bendinde belirtilen görevi üstlendiğinden toplu iş sözleşmesinin 52 nci maddesinin (d) bendinin (3) üncü alt bendinde düzenlenen C grubu %6 idareci primine hak kazandığı ve dava konusu alacakların zamanaşımına uğramadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, C grubu idarecilik primi yönünden düzenlemelerde aranan koşulların davacı yönünden gerçekleşmediğini, konunun düzenlendiği toplu iş sözleşmesi maddesi uyarınca C grubu idareci primi verilebilmesi için işçinin, onarım ve imal edilen malzeme ve teçhizatın teknik resmine, projesine, kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını ve performansını kontrol etmesi, yaptığı kontrol işi ile ilgili imza atarak sorumluluk yüklenmesi, bizzat kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi ile iş emniyetçisi branşında işe alınmış olması ve fiilen o branşlarda çalışması veya işveren/işveren vekili tarafından mesleki eğitim ve sağlık durumuna göre belirtilen meslek/branşta görevlendirilerek fiilen çalışması gerektiği koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerektiğini, belirtilen koşullar bir arada gerçekleşmeden, anılan toplu iş sözleşmesi hükmünü genişletici şekilde yorumlamak, hüküm ilave etmek suretiyle değerlendirmede bulunmanın dayanaksız, sübjektif ve işçi lehine zorlama bir yorum olduğunu, sonuç olarak davacının yaptığı iş yönünden C grubu prim alınması için gerekli yasal ve fiili koşulların oluşmadığını ayrıca alacağa ilişkin hesaplamanın da yöntem ve esas alınan veriler yönünden hatalı olduğunu savunarak kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe:
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının, Türk ... Sendikası ile davalı işverenlik arasında bağıtlanan 24, 25 ve 26 ve 27. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinin 59 uncu maddesinin (d) bendinde tanımlanan görevi yapıp yapmadığı, 52 nci maddesinin (d) bendinde düzenlenen C grubu prime hak kazanıp kazanmadığı ile primin hesaplanması hususlarında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk
Davalı ... ile davacının üyesi olduğu Türk ... Sendikası arasında imzalanan 24, 25, 26 ve 27. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinin 52 nci maddesinin (d) bendi ve 59 uncu maddesinin (d) bendi sırayla şöyledir:
“Verilmesini gerektiren sebeplerin geçici olarak ortadan kalkması halinde kalktığı sürece kesilmek, devamlı olarak ortadan kalkması halinde tamamen kesilmek, müktesep bir hak sayılmamak ve başkaca bir ödemeyi etkilememek üzere, bu toplu iş sözleşmesinin “İşçi İdarecileri ve Görevleri” başlıklı 59 ncu maddesi hükümleri uyarınca C grubu işçi idarecisi olarak görevlendirilenlerin fiili çalışma sürelerine %6 oranında idareci primi ödenir.”
"Kalite kontrol ve teknik kontrol görevlilerine verilecek prim miktarı, işyerinde onarım ve imal edilen malzeme ve teçhizatın teknik resmine, projesine, kataloglarına, teknik tarif ve teknik emirlere uygun yapılıp yapılmadığını kontrol eden, performansını imzalayarak sorumluluk yüklenen, kalite kontrol ve teknik kontrol görevlileri ile iş emniyetçilerine C grubu idareci primi verilir."

3. Değerlendirme
Davacının "SHY-14"5 kapsamında "C3 (Haberleşme ve Seyrüsefer Cihazları)" seviyesinde onaylayıcı personel olarak yetkilendirildiği ve kendisine "OP-33" numaralı mührün verildiği, davacının görev yaptığı kısma sivil havacılık kapsamında yetkilendirildiği komponent geldiğinde aldığı eğitim kapsamında gerekli işlemleri yaptığı ve çıkış formunun düzenlendiği, formun ilgili kısmına davacıya ait "OP-33" numaralı mührün basıldığı, belirtilen bu işin niteliği gereği davacının 24, 25, 26 ve 27. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinin 59 uncu maddesinde düzenlenen %6 oranındaki C grubu idareci primi alacağına hak kazandığı anlaşılmıştır. Böylelikle İlk Derece Mahkemesi kararı ile bu karara yönelik istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararı dosya kapsamına uygundur.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

11.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.