Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5096 Esas 2022/5825 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Belediyede 08.06.2010 tarihinde işe başladığını ve iş sözleşmesinin feshedildiği 30.09.2015 tarihine kadar farklı işverenler bünyesinde kesintisiz olarak Belediye özel güvenlik amiri olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin son işveren olan...Güvenlik Hizm. Ltd. Şti .tarafından haksız şekilde feshedildiğini, davacının değişen alt işverenler bünyesinde çalışmasına rağmen davalı ... Başkanlığının işçisi olarak çalıştığını ve 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca davacının yaptığı işin yardımcı işlerden olan güvenlik hizmeti işi olduğu da dikkate alındığında davalı Belediyenin asıl işveren olup tüm alacaklardan sorumlu olduğunu, davacının iş sözleşmesinin hiçbir neden gösterilmeksizin haksız olarak feshedilmesi sebebiyle kıdem tazminatına hak kazandığını, iş sözleşmesinin bildirim yapıldığı gün feshedilmesi nedeniyle ihbar tazminatı ödenmesi gerektiğini, davacının çalışma sürelerinin vardiyalı olarak düzenlendiğini ancak sürekli olarak fazla mesai yaptığını, tüm milli ve dinî bayramlarda çalışmasına rağmen karşılığının ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili dava dilekçesinde; davacının Belediye bünyesinde çalışan personel olmadığını, bu nedenle İdare aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddini talep ettiklerini, ayrıca dava konusu edilen alacakların belirlenebilir olmaları nedeniyle belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceğinden reddini istediklerini, davacının belirli süreli hizmet sözleşmesini ...Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. ile imzaladığını ve adı geçen Şirketin elemanı olduğunu, ödenmeyen alacaklardan söz konusu Şirketin sorumlu olduğunu; ayrıca dava konusu tazminat ve alacakların zamanaşımına uğradığını belirterek davanın gerek usul ve gerekse esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25.05.2017 tarihli ve 2015/1142 Esas, 2017/161 Karar sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ve fer'î müdahil vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının kendi personelleri olmadığını, bu nedenle alacaklardan Şirketin sorumlu olduğunu, hesaplamalarda esas alınan ücrete asgari geçim indiriminin dâhil edilmesinin hatalı olduğunu, fazla mesai ve genel tatil alacakları yönünden sadece davacı tanıklarının beyanlarının dikkate alındığını, itirazlarının değerlendirilmediğini, bu alacaklara yapılan indirim oranının yetersiz olduğunu, fazla mesai alacağına işletilen faizin de hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.

2. Fer'î müdahil Şirket vekili istinaf dilekçesinde özetle; karara esas alınan ücretin hatalı olduğunu, davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, bu nedenle kıdem ve ihbar tazminatına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, fazla mesai ve genel tatil alacağına hükmedilmesinin hatalı olduğunu ve bu alacakların banka kanalıyla davacıya ödendiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 22.05.2018 tarihli ve 2017/3449 Esas, 2018/1303 Karar sayılı kararıyla; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355 inci maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu; ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davalı ile fer'î müdahilin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar vermiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 24.03.2021 tarihli ve 2020/3923 Esas, 2021/6832 Karar sayılı ilâmı ile
"...
Somut olayda hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacının 2014 yılının Eylül ayında ücreti 73,85 TL iken 2014 yılının Ekim ayında ücretinin tek taraflı olarak 45,36 TL’ye düşürüldüğü, her ay sabit 52 saat fazla mesai tahakkuk ettirilerek fazla mesai ücreti ödenmiş gibi gösterildiği, muhasebeleştirme tekniği yapılan işlemin dürüstlük kuralıyla bağdaşmadığı gerekçesiyle hesaplamalar 2014 yılı Eylül ayındaki ücret dikkate alınarak yapılmıştır.
Dosya kapsamından davacı ile dava dışı son alt işveren ...arasında 01.10.2014 tarihinde yeni hizmet sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 8. Nolu Ücret başlıklı bölümde davacının yaptığı iş karşılığında aylık 1.360,80 TL brüt maaş, 245,28 TL brüt yol ve 217,88 TL brüt yemek ücreti alacağının kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Yine davacının “01.10.2014 tarihi itibariyle...Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. personeli olarak Yenimahalle Belediyesine bağlı birimlerde ...ile aramızda imzalamış olduğumuz hizmet akdi sözleşmesinde belirtilen 1.360,80 TL brüt maaş ve 245,28 TL brüt yol, 217,88 TL brüt yemek bedeli karşılığında özel güvenlik personeli olarak çalışmayı kendi isteğimle kabul ve taahhüt ederim” şeklindeki taahhütnameyi de imzaladığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla 01.10.2014 tarihli davacının imzasını taşıyan iş sözleşmesi ve taahhütname başlıklı belgede ücretin açıkça belirlendiği anlaşılmaktadır. Bu halde 4857 sayılı Kanunu 22. maddesi kapsamında sözleşme tarihinden itibaren sözleşmedeki ücret geçerli olup davaya konu alacakların hesabında son ücret olarak bu sözleşmedeki miktar dikkate alınmalıdır. Hatalı değerlendirme ile sonuca gidilmesi bozmayı gerektirmiştir. " gerekçesiyle bozulmuş ve dava dosyasının kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmı ve 01.10.2014 tarihli davacı imzasını taşıyan sözleşmede belirlenen ücrete göre tanzim edilen 11.10.2021 tarihli bilirkişi ek raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; bozma ilâmına direnilmesi gerekirken uyulmasına karar verildiğini ve aldırılan yeni bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulduğunu, ücret düşüklüğünün kabul edilemeyeceğini, düşük ücret üzerinden yapılan hesaplamaların hatalı olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.

2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde; tanık anlatımları doğrultusunda tanzim edilen bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulduğunu ve davacının fazla mesai yapmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.

3. Fer'î müdahil vekili temyiz dilekçesinde; ücret tespitinin hatalı olduğunu, hesap hataları içeren bilirkişi raporunun hükme esas alınmasının da hatalı olduğunu, ayrıca fazla mesai ücretinin hatalı hesaplandığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Ücret miktarı ve buna bağlı olarak yapılan hesaplamalar noktasında uyuşmazlık bulanmaktadır.


2. İlgili Hukuk
1.4857 sayılı Kanun'un "Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi" kenar başlıklı 22 inci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
"İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir."

3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta, bozma ilâmı doğrultusunda ve 01.10.2014 tarihli davacı imzasını taşıyan sözleşmede belirlenen ücrete göre yapılan hesaplamalarda bir hata bulunmadığı anlaşılmakla, kararın (V./B.) numaralı bendinde yer verilen İlk Derece Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçelere göre yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usûl ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,

11.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.