Esas No: 2022/4910
Karar No: 2022/5781
Karar Tarihi: 11.05.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/4910 Esas 2022/5781 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı, davalı şirketin Termik Santrali'nde kömür bant sahasında çalıştığını ve alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunu belirterek kıdem, ihbar tazminatları, yıllık izin ücreti, ücret farkı, ilave tediye, iş güçlüğü tazminatı ve toplu sözleşmesi ikramiye alacaklarını talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, kanıtlara ve bilirkişi raporuna dayanarak davanın reddine karar vermiştir. İstinaf başvurusu da reddedilince dava temyiz edilmiştir. Temyizde, alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunun kanıtlandığı ve davacının sendika üyeliğinin kabul edilmediği belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir. Ancak, bozma kararı gereğince yeniden yapılan yargılamada, iş güçlüğü ve ikramiye alacağı dışında kalan alacaklar yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Kara, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39. maddesi uyarınca verilmiştir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü::
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalının ...Termik Santralinde ve alt işverenler bünyesinde kömür bant sahasında, kömür temizleme ve vagon açma işinde çalıştığını, davalı Elektrik Üretim A.Ş. ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu, davacının iş sözleşmesinin 12.01.2015 tarihine kadar devam ettiğini, iş sözleşmesinin özelleştirme sebebi ile bu tarihte feshedildiğini, davacının en başından beri davalının asıl işçisi olduğunu ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları, yıllık izin ücreti, ücret farkı, ilave tediye, iş güçlüğü tazminatı ve toplu sözleşmesi ikramiye alacaklarını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin ihale makamı olduğunu, alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak haksız davanın husumetten ve esastan reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.10.2017 tarihli ve 2015/873 Esas, 2017/1003 Karar sayılı kararıyla toplanan kanıtlara ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak davalı ile dava dışı alt işverenler arasında usulüne uygun kurulmuş asıl işveren-alt işverenlik ilişkisi bulunduğu, muvazaa iddialarının ispatlanamadığı ve iş sözleşmesinin devam ettiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; asıl işveren alt işveren arasındaki muvazaa olgusunun kanıtlandığını, müvekkili ile aynı işi yapan işçiler tarafından açılan muvazaa davalarının kabul edildiğini ve kararların kesinleştiğini, müvekkilinin kömür hat sahasında bant temizliği ve kömür vagonu açma işinde çalıştığını, yaptığı iş konusunda anlaşmazlık bulunmadığını ve bu işin asıl işlerden olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 05.11.2019 tarihli ve 2018/496 Esas, 2019/2539 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizin 22.02.2021 tarihli ve 2020/5207 Esas, 2021/4556 Karar sayılı ilâmı ile; diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş ve emsal Yargıtay kararları ile davacının çalıştığı alt işverenlerle davalı Elektrik Üretim A. Ş. arasındaki asıl-alt işverenlik ilişkisinin (davacının yaptığı iş dikkate alındığında) muvazaalı olduğunun kesinleştiği, hesaplama konusunda ise ilgili sendikadan sendika üyelik fişi getirtilerek üyeliğinin işverene bildirilip bildirilmediğinin araştırılması, dosyadaki eksiklikler giderildikten sonra gerekirse konusunda uzman bir bilirkişiden yeniden denetime elverişli olacak şekilde açıklamalı ve detaylı tablo dökümlü hesap raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği ve dosyada mübrez bilirkişi raporunda hesaplamalara esas alınan ücret miktarının denetime elverişsiz olduğu gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile iş güçlüğü ve ikramiye alacağı dışında kalan alacaklar yönünden verilen hükmün kesinleştiği, bozma ilâmı doğrultusunda istenilen belgeler incelendiğinde davacının 30.01.2015 tarihinde sendikaya üye olduğu, davalı işyerinden ise 12.01.2015 tarihinde ayrıldığının anlaşıldığı, davacının toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ikramiye alacağı ve iş güçlüğü tazminatı alacağının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davalı ile alt işverenler arasındaki muvazaanın ispatlandığını, aynı işi yapan işçilerin açtıkları muvazaa davalarının kabul edildiğini ve kararların kesinleştiğini, davacının sendika üyesi olduğu hâlde üyeliği Mahkemece kabul edilmediğinden taleplerinin reddedildiğini, davalı lehine hükmedilen avukatlık ücretinin kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriği, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının iş güçlüğü tazminatı ve ikramiye alacağının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
Somut olayda, Mahkemece bozmaya uyularak yapılan araştırmada davacının sendikaya üyeliğinin davalı şirketin özelleştirilerek işyerinin devir tarihinden sonra olduğu ve İlk Derece Mahkemesince hükmedilen vekâlet ücretinin de karar tarihi itibariyle yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne uygun olduğu anlaşıldığından davacının temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
HARÇ - Davacı
80,70 TL O.H.
80,70 TL P.H.
00,00 TL
T.H.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.