Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/566 Esas 2022/5919 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 29. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 32. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait 34 TDN 18 plaka sayılı ticari taksi işyerinde Florya Taksi Durağında 20.08.1999 - 05.01.2016 tarihleri arasında şoför olarak en son günlük 85,00 TL yevmiye ile çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işverence haksız olarak sona erdirildiğini, davacının yıllık izin kullanmadığını ve ücretinin de ödenmediğini, dinî bayramların birinci günü hariç tüm genel tatillerde çalıştığını, hafta tatili kullanmadığını, fazla çalışma yaptığını ancak karşılığı ücretlerin ödenmediğini belirterek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalı işverenden tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile davalı arasında işçi işveren ilişkisi bulunmadığını, bu nedenle iş mahkemelerinin görevli olamayacağını, davacının çalışmasının davalıdan taksi kiralayan dava dışı Yaşar Yılmaz'ın yanında geçtiğini, taraflarına husumet yöneltilemeyeceğini, ayrıca davacının talep ettiği alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının, dosya kapsamı ve tanık beyanları uyarınca günlük 80,00 TL ücretle aylık 2.400,00 TL net ücretle iş sözleşmesine bağlı olarak davalının yanında çalıştığı, iş sözleşmesinin tazminata hak kazandırmayacak şekilde sona erdiğinin işveren tarafından ispat edilemediği, davacının yıllık izin kullandığına ilişkin davacı tarafından imzalanmış belge bulunmadığından davacının yıllık ücretli izin alacağına hak kazandığı, dosyada bulunan tanık anlatımları, işyeri ve işin niteliği dikkate alındığında davacının fazla çalışma yaptığı, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ve hafta tatillerinde çalıştığı ve bu çalışmaların karşılığı ücretin davalı tarafından ödenmediği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davalının kendisine ait ticari plakalı taksiyi 20.08.1999 tarihinde dava dışı Yaşar Yılmaz'a kiraladığını, dava dışı Yaşar Yılmaz'ın da aynı davacıyı kiralık olarak işlettiği takside şoför olarak çalıştırdığını, dava dışı Yaşar Yılmaz ile davalı arasında kira sözleşmesi bulunmamasının kira ilişkisinin mevcudiyetini ortadan kaldırmayacağını, davacı tanıklarının davalıyı tanımadıklarını, davacının yevmiyesini dava dışı Yaşar Yılmaz'dan aldıklarına dair beyanlarına itibar edilmemesinin davalının mağduriyetine sebep olduğunu, taksiye ait vergilerin dava dışı Yaşar Yılmaz tarafından ödendiğini, 13.01.2016 tarihinde davalının aracı noter vasıtasıyla dava dışı Yaşar Yılmaz'a sattığını, 21.08.2017 tarihli kök raporda bilirkişinin yetkisini aşarak taraflar arasında yazılı bir kira sözleşmesi olmadığı tespitinde bulunduğunu, bu tespiti yapmanın yetkisinin bilirkişide değil mahkemede olduğunu, dolayısıyla bilirkişi raporunun hukuka aykırı olduğunu, hatalı bilirkişi raporuna istinaden oluşturulan Mahkeme kararının da hukuka aykırı hâle geldiğini belirterek istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davalı vekilinin istinaf dilekçesinde belirtmiş olduğu ve müvekkilinin kendisine ait ticari taksiyi kiraladığını iddia ettiği, dava dışı Yaşar Yılmaz'ın davalı aleyhine açmış olduğu ... 32. İş Mahkemesi'nin 2017/1111 Esas 2019/563 Karar sayılı işçilik alacakları davasında davanın reddine karar verildiği, iş bu kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine ilgili dosyanın dairemizin 2019/3651 Esas sayısına kaydının yapılarak istinaf incelemesine tabi olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı vekili her ne kadar davacıyla müvekkili arasında işçi işveren ilişkisi olmadığını, müvekkilinin kendisine ait ticari taksiyi dava dışı Yaşar Yılmaz'a kiraladığını ve davacının bu şahsın yanında çalıştığını, davanın reddine karar verilmesinin gerektiğini istinaf sebebi olarak ileri sürmüşse de, dava dışı Yaşar Yılmaz'ın davalı aleyhine açmış olduğu işçilik alacakları davasına ilişkin dairemizin 2019/3651 Esas sayılı dosyasında yapılan istinaf incelemesinde davalıyla dava dışı Yaşar Yılmaz arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olduğu kanaatine varılarak karar verilmiş olmakla iş bu dosyada da davacıyla davalı arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olduğu, dolayısıyla ilk derece mahkemesince davalı aleyhine hükmedilen işçilik alacaklarından davalının işveren olarak sorumlu bulunduğu kanaatine varılmakla davalı vekilinin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE, iş bu dosyada ilk derece mahkemesince fazla mesai ve hafta tatili alacaklarına hükmedilmiş olması ile dairemizce istinaf incelemesi yapılan dava dışı Yaşar Yılmaz'a ait 2019/3651 Esas sayılı dosyada bu alacak kalemlerine hükmedilmemesi çelişki oluşturmuş olsa da iş bu dosyada davalı vekilince alacak kalemlerine yönelik istinaf bulunmadığından fazla mesai ve hafta tatili alacakları yönünden de ilk derece mahkemesi kararına yönelik herhangi bir inceleme yapılmamıştır.
... " gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde belirttiği sebeplerle ve ayrıca istinaf başvurusunda davalı ile davacı arasında işçi-işveren ilişkisi olmadığından bahisle davacının tüm taleplerinin haksız olduğu olgusuna dayanıldığından, Bölge Adliye Mahkemesi kararında alacak kalemlerine yönelik istinaf talebi bulunmadığına yönelik yapılan tespitin de hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında işçi işveren ilişkisi bulunup bulunmadığı, iş sözleşmesinin davalı tarafından haklı nedenle feshedilip edilmediği, davacının fazla çalışma, hafta tatili çalışması ile ulusal bayram ve genel tatil çalışması yapıp yapmadığı, yapmış ise alacakların hesaplanması, yıllık izin ücretine hak kazanıp kazanmadığı, hak kazanmışsa alacağın hesabı ve belirtilen alacakların karşılığının ödenip ödenmediği hususlarındadır.

2. İlgili Hukuk
1.4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) "Tanım ve şekil" kenar başlıklı 8 inci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
"İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. İş sözleşmesi, Kanunda aksi belirtilmedikçe, özel bir şekle tâbi değildir."

2. 4857 sayılı Kanun'un "Fesih bildirimine itiraz ve usulü" kenar başlıklı 20 nci maddesinin ikinci fıkrasında "Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür." düzenlemesi yer almaktadır.

3. 4857 sayılı Kanun'un 41 inci maddesinde fazla çalışma ücreti, 44 üncü maddesinde ulusal bayram ve genel tatil ücreti, 46 ncı maddesinde hafta tatil ücreti, 53 üncü maddesinde ise yıllık izin ücreti düzenlenmiştir.

3. Değerlendirme
Davalı taraf, davacı ile aralarında işçi işveren ilişkisi bulunmadığını, davacının davalıya ait taksiyi kiralamak suretiyle işleten dava dışı Yaşar Yılmaz'ın çalışanı olduğunu savunmakta ise de dava dışı Yaşar Yılmaz tarafından davalı aleyhine açılan kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının tahsili istemli dava sonunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 07.10.2021 tarihli ve 2019/3651 Esas, 2021/2174 Karar sayılı kararıyla Yaşar Yılmaz ile davalı arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olarak kabul edildiği ve kararın kesin olarak verildiği anlaşılmaktadır. Somut uyuşmazlıkta, dosya kapsamına göre taraflar arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olduğu, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı nedenle feshedildiğine dair somut delil sunulmadığı, davacının yıllık izin kullandığına ilişkin izin defteri veya eşdeğer belge sunulmadığı, davacının fazla çalışma, hafta tatili çalışması, ulusal bayram ve genel tatil çalışmasına ilişkin İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunun tanık beyanları ve dosya kapsamına uygun olduğu anlaşılmaktadır.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle ;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

12.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.





















GD