Danıştay 6. Daire 2018/7227 Esas 2021/14497 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/7227
Karar No : 2021/14497

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- … 2- … 3- …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Elazığ ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi, … sayılı parselin "bölge otoparkı" fonksiyonunun "konut ve ticaret" fonksiyonuna dönüştürülmesine ilişkin … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonlarının iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, mahkeme kararının kaldırılması, davanın reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:.., K:.. sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 27/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY(X):
Dava, Elazığ ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi, … sayılı parselin "bölge otoparkı" fonksiyonunun "konut ve ticaret" fonksiyonuna dönüştürülmesine ilişkin … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonlarının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; dosyanın ve yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, teknik alt yapı niteliğinde olan bölge otoparkı işlevinin önemli ve gerekli olduğu, bu fonksiyonu kaldıracak değişikliğin zorunluluk olmadıkça yapılmaması, böyle bir değişikliğe gidilecekse sosyal ve teknik altyapı dengesini bozmayacak şekilde, kamu yararı amaçlı, teknik ve nesnel gerekçelerle yapılması ve kaldırılan alt yapı yerine eş değer bir alan ayrılması gerektiği, ancak dava konusu fonksiyonun eş değer bir alan ayrılmadan kaldırılarak, yoğunluk arttırıcı bir işlev olan konut ve ticaret alanına ayrıldığı, bu durumda dava konusu planların şehircilik ilkeleri ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince, iptal gerekçesi olarak kaldırılan otopark alanına eş değer alan ayrılmadığı gösterilmişse de belediye meclisinin 05/07/2017 tarih ve 159 sayılı kararıyla onaylanan /5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede otopark ihtiyacını karşılamak amacıyla ... ada, ... sayılı parselin "park ve yer altı otopark alanı" olarak belirlenmesine karar verildiği ve bu değişikliğin de plana işlendiği görüldüğünden dava konusu planlarda hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü, mahkeme kararının kaldırılması, davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
İşlem tarihindeki yürülükteki şekliyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 5. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde, "Teknik altyapı alanları: Kamu veya özel sektör tarafından yapılacak elektrik, petrol ve doğalgaz iletim hatları, içme ve kullanma suyu ile yer altı ve yer üstü her türlü arıtma, kanalizasyon, atık işleme tesisleri, trafo, her türlü enerji, ulaştırma, haberleşme gibiservislerin temini için yapılan tesisler ile açık veya kapalı otopark kullanışlarına verilen genel isimdir.
" kuralına, "Standartlar" başlıklı 11. maddesinin altıncı fıkrasında, "İmar planları hazırlanırken varsa ulaşım planı dikkate alınarak otopark düzenlemesi yapılır. İmar planında otopark alanı ayrılırken, alan kullanım kararına bağlı olarak yerleşik ve hareketli nüfusun oluşturacağı trafik yoğunluğu dikkate alınarak semt veya bölge otoparkı düzenlenir. İmar planlarında otopark alanları ayrılırken otoparkın hizmet vereceği bölgenin sosyal, kültürel ve ekonomik durumu ile kalıcı ve hareketli nüfusun oluşturacağı trafik yoğunluğu dikkate alınır. Bu bölgelerde ulaşım planlarının yapılması esastır. Bölgesel otopark alanları ayrılırken ulaşım planları dikkate alınır." kuralına, "İmar planı revizyonu ve ilaveleri" başlıklı 25. maddesinin birinci fıkrasında, "imar planlarının ihtiyaca cevap vermediği veya uygulamasının mümkün olmadığı durumlar ile üst kademe plan kararlarına uygunluğunun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının yenilenmesi için bu Yönetmelikte belirtilen ilke, esas ve standartlara uygun olarak imar planlarında revizyon yapılır" kuralına yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonları ile dava konusu taşınmazın "bölge otoparkı" fonksiyonunun kaldırılarak "konut ve ticaret" fonksiyonunun getirildiği, bunun üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen düzenlemelerde, imar planlarının ihtiyaca cevap vermediği veya uygulamasının mümkün olmadığı durumlarda plan revizyonu yapılacağı, imar planları hazırlanırken varsa ulaşım planı dikkate alınarak otopark düzenlemesi yapılacağı, otopark alanı ayrılırken, alan kullanım kararına bağlı olarak yerleşik ve hareketli nüfusun oluşturacağı trafik yoğunluğunun dikkate alınarak semt veya bölge otoparkı düzenleneceği ve otoparkın hizmet vereceği bölgenin sosyal, kültürel ve ekonomik durumu ile kalıcı ve hareketli nüfusun oluşturacağı trafik yoğunluğu dikkate alınacağı düzenlemelerine yer verildiği, dava konusu plan revizyonlarında ise bölgenin ihtiyacı olan teknik alt yapı alanı "bölge otoparkının" kaldırılarak "konut ve ticaret" işlevinin getirilmesiyle hem teknik alt yapı dengesinin bozulduğu hem de yapı ve nüfus yoğunluğunun arttırıldığı anlaşıldığından, dava konusu planlarda şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davacıların temyiz isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü, mahkeme kararının kaldırılması, davanın reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği oyuyla Dairemiz kararına katılmıyorum.