5. Hukuk Dairesi 2017/7032 E. , 2017/25639 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca ONANMASI hakkında 18. Hukuk Dairesinden çıkan kararı kapsayan 23/06/2016 gün ve 2016/8808 Esas - 2016/10082 Karar sayılı ilama karşı taraf vekillerince verilen dilekçeler ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı ... Müdürlüğü ile davalı ... arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davasına dair ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen 04.06.2014 günlü, 2013/251 esas ve 2014/252 karar sayılı hükmüne yönelik davalı vekili tarafından süresinde temyiz dilekçesi verilmesine rağmen, maddi hata sonucunda bu hususun gözden kaçırıldığı anlaşıldığından, Kapatılan 18.Hukuk Dairesi’nin 23.06.2016 günlü, 2016/8808 esas ve 2016/10082 karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Kapama kiraz bahçesi niteliğindeki ... Mahallesi 75 ada 74 parsel sayılı taşınmazın zeminine gelir metoduna göre değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde yöntem itibariyle bir isabetsizlik görülmemiştir.
Bu nedenle davacı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
Davalı vekilinin temyizine gelince;
1-)Yargıtay uygulamalarına göre arazi niteliğindeki bir taşınmazın değeri belirlenirken daha önceki yıllara ilişkin olarak (5 yıl) normal koşullarda Tarım İlçe Müdürlüğünce tespit edilen verim miktarlarının ortalamasının dikkate alınması gerekir. Verim miktarlarının geçmiş yıllara oranla bir yılda bu denli değişip azalmış olmasının olağan kabulü mümkün değildir.
Bu durumda mahkemece 2013 yılında ... İlçesinde olağandışı durumlar nedeniyle verim düşüklüğü olduğundan bahisle indirim yapılmadan taşınmazın normal veriminin alındığı yıllar ortalamasına göre taşınmaz bedelinin tespit edilmesi gerektiği gözetilmeden dekara verim miktarlarında indirim yapılarak değer biçen rapora göre bedel tespiti,
2-)Sulu tarım arazisi niteliğindeki taşınmazın özellikleri dikkate alınarak kapitalizasyon faiz oranının % 4 oranında kabulü ile buna göre hesaplama yapılması gerekirken, % 5 oranında alınmak suretiyle aza hükmedilmesi,
3-)Türkiye ortalamasına göre üretim masraflarının brüt gelirin 1/3"ünden fazla olamayacağının düşünülmemesi,
4-)Dava konusu taşınmazın konumu ve bilirkişi kurulu raporunda belirtilen özellikleri dikkate alınarak, tespit edilen metrekare birim fiyatına ilave edilecek objektif değer artırıcı unsurun % 300 oranında olacağı gözetilmeden, daha düşük objektif değer artış oranı kabul eden bilirkişi raporuna göre eksik bedel tespiti,
5-)Dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan 1.129,61 m2"lik kısmının kullanım amacı, yüzölçümü ve geometrik durumu nazara alındığında, tamamında % 20 oranında değer düşüklüğü olacağı gözetilmeden, kalan arazinin bir bölümü için % 20 oranında değer kaybı verilmek suretiyle aza hükmedilmesi,
6-)Mahkeme gözleminde ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmaz üzerinde artezyen kuyunun bulunduğu tespit edildiği halde, kuyunun kamulaştırılan alanda kalıp kalmadığı belirlenerek, kamulaştırılan bölüm içinde kaldığının anlaşılması halinde, kuyu bedeline de hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına, H.U.M.K’nun 442. maddesi göz önünde bulundurularak takdiren 270,00-TL. para cezasının karar düzeltme isteyenden alınarak Maliye Hazinesine gelir kaydedilmesine, davalıdan peşin alınan karar düzeltme harcı ile temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 22/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.