Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/4964 Esas 2022/6008 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 5. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 32. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre ve diğer temyiz şartları yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Turgut Özal Üniversitesi Hastanesinde çalıştığını, müvekkilinin çalıştığı Üniversitenin Olağanüstü Hâl (OHAL) Kararnamesi ile kapatıldığından çalışmasının sona erdiğini ve kıdem tazminatının ödenmediğini belirterek kıdem tazminatı alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının çalışmış olduğu işyerinin 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (667 sayılı KHK) gereğince kapatılmış olduğunu, davacının komisyon başvurusunun reddedildiğini, bu sebeple idari yargının görevli olduğunu, aksi takdirde 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (675 sayılı KHK) 16 ncı maddesi gereği davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini savunmuştur.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 667 sayılı KHK kapsamında kapatılan işyerinde çalıştığını, dava tarihi itibariyle 675 sayılı KHK'nın 16 ncı maddesinin üçüncü fıkrası ve 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ( 670 sayılı KHK) 5 inci maddesi gereği dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, OHAL zamanında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin OHAL dönemi ile sınırlı olduğunu, dava tarihi itibariyle OHAL kalktığından talebinin bu dönem çıkarılan kanun hükmünde kararnameler gerekçesi ile reddinin hatalı olduğunu, Uyuşmazlık Mahkemesi kararı gereği iş mahkemesinin görevli olduğunu, işin esasının incelenmesi gerektiğini, ayrıca davanın 100,00 TL üzerinden açılmasına rağmen 4.080,00 TL maktu vekâlet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesinin kararının ortadan kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
"... 675 sayılı KHK'nın 16/3 maddesi gereği 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir. Söz konusu düzenleme ile dava tarihi nazara alındığında ve davacı tarafça komisyon kararının iptaline dair bir taleple değil işçilik alacaklarının tahsili istemiyle dava açılmış olmakla davanın dava şartı bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Ancak karar tarihinde yürürlükte bulunan 2021 yılı AAÜT'nin 7. Maddesi gereği davanın dinlenebilmesi için kanunlarda ön görülen ön şartın yerine getirilmemiş olması nedeniyle davanın reddi halinde tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmedilir. Aynı tarifenin 13/2 maddesi gereği de hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez. Somut uyuşmazlıkta dava değeri 100,00 TL olmasına rağmen 4.080,00 TL maktu vekalet ücretine hükmedilmesi hatalı olup davacının istinaf talebi bu yönden yerindedir.
Diğer taraftan 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu 3/12 maddesi gereği taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf davada haklı çıksa bile yargılama giderlerinin tamamından sorumlu olur. Ayrıca bu taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmez. Davalı taraf arabuluculuk görüşmelerine başvurunun arabuluculuk görüşmelerine elverişli olmadığını belirterek katılmamıştır. Konunun arabuluculuk görüşmelerine elverişli olmadığının ileri sürülmesi yukarıda anılan yasa maddesi anlamında geçerli bir mazeret değildir. O halde davalı lehine vekalet ücreti hükmedilemeyeceği gibi yargılama giderlerinden davacının sorumlu tutulması da hatalıdır.
... " gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun bu yönden kabulüne ve İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, OHAL zamanında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin OHAL dönemi ile sınırlı olduğunu, dava tarihi itibariyle OHAL kalktığından talebinin bu dönem çıkarılan KHK'lar gerekçesi ile reddinin hatalı olduğunu, Uyuşmazlık Mahkemesi kararı gereği iş mahkemesinin görevli olduğunu, işin esasının incelenmesi gerektiğini, ayrıca davanın 100,00 TL üzerinden açılmasına rağmen 4.080,00 TL maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesinin kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava şartı ile davacının kıdem tazminatı alacağına işkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 667 sayılı KHK'nın 2 nci maddesinin ikinci fıkrası şöyledir :
"Kapatılan vakıfların her türlü taşınır ve taşınmazları ile her türlü mal varlığı, alacak ve hakları, belge ve evrakı Vakıflar Genel Müdürlüğüne bedelsiz olarak devredilmiş sayılır. Kapatılan vakıf yükseköğretim kurumlarının sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ve kapatılan diğer kurum ve kuruluşlara ait olan taşınırlar ile her türlü mal varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak Hazineye bedelsiz olarak devredilmiş sayılır, bunlara ait taşınmazlar tapuda resen Hazine adına, her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edilir. Birinci fıkrada sayılanların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden veya Vakıflar Genel Müdürlüğünden bir hak ve talepte bulunulamaz. Devire ilişkin işlemler ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle ilgisine göre Maliye Bakanlığı veya Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir."

2. 675 sayılı KHK'nın 16 ncı maddesinin üçüncü fıkrası şöyledir :
" 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir."

3. 2021 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası "Davanın dinlenebilmesi için kanunlarda ön görülen ön şartın yerine getirilmemiş olması nedeniyle davanın reddi halinde tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmedilir." düzenlenmesini; aynı Tarife'nin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası ise " ... hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez." düzenlemesini içermektedir.

3. Değerlendirme
Yukarıdaki ilgili yasal düzenlemeler ve dosya kapsamına göre Bölge Adliye Mahkemesince tesis edilen kararın ve karar gerekçesinin dosya içeriğine uygun olduğu anlaşılmıştır.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.