Davacı .... ile davalılar 1-... arasındaki davadan dolayı.... Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 03/06/2014 gün ve .....sayılı hükmü onayan Dairemizin 09/07/2015 gün ve .... sayılı ilâmı aleyhinde davalı ...Ş. vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Uyuşmazlık, menfi tespit ve istirdat istemine ilişkin olup, mahkemenin davanın kabulüne dair kararı davalı ...Ş. tarafından temyiz edilmiş, Dairemizin 09.07.2015 gün,.... Karar sayılı onama ilâmına karşı yine davalı ...Ş. vekili tarafından süresi içersinde karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilâmında benimsenen gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme istemlerinin reddi gerekmiştir.
2-Davalı vekilinin diğer karar düzeltme istemlerine gelince;
Davacı davalılardan..... ile aralarındaki eser sözleşmesine konu edimlerin yerine getirilmediği ve bu nedenle sözleşme nedeniyle verilen çeklerin bedelsiz olduğunu belirterek bu davalıyla birlikte çek hamili diğer davalılar aleyhine de dava açmış olup, .... yönünden toplam 100.000,00 TL bedelli, .... yönünden ise toplam 120.000,00 TL bedelli olmak üzere tümünün toplamı olan 220.000,00 TL bedelli çekler nedeniyle menfi tespit, ayrıca ödenen çeke ilişkin istirdat talebinde bulunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, davacının 28.02.2011 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli ....numaralı, 30.03.2011 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli .... numaralı çeklerden dolayı davalı ... Şirketine borçlu olmadığının tespitine ve 50.000,00 TL"nin 28.02.2011 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı ... Şirketinden alınarak davacıya verilmesine; davacının 30.04.2011 keşide tarihli 60.000,00 TL bedelli .... numaralı, 30.05.2011 keşide tarihli 60.000,00 TL bedelli ....numaralı çeklerden dolayı davalı ... Şirketine borçlu olmadığının tespitine; davacının 28.02.2011 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli .... numaralı, 30.03.2011 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli.... numaralı, 30.04.2011 keşide tarihli 60.000,00 TL bedelli..... numaralı, 30.05.2011 keşide tarihli 60.000,00 TL bedelli .... numaralı çeklerden dolayı davalı ... Şirketine borçlu olmadığının tespitine; 11.761,20 TL eksik harcın davalılardan tahsiline, hesaplanan 18.400,00 TL nispi vekâlet ücretinin ve 4.454,15 TL harç ve yargılama giderinin davalılardan alınarak, davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İhtiyari dava arkadaşlığı HMK"nın 57 ve 58. maddelerinde düzenlenmiştir. Davacılar veya davalılar arasında dava konusu olan hak veya borcun, elbirliği ile mülkiyet dışındaki bir sebeple ortak olması veya ortak bir işlemle hepsinin yararına bir hak doğmuş olması veya kendilerinin bu şekilde yükümlülük altına girmeleri ya da davaların temelini oluşturan
./..
s.2
...
vakıaların ve hukuki sebeplerin aynı veya birbirine benzer olması hallerinde birden çok kişi birlikte dava açabilecekleri gibi aleyhlerine de birlikte dava açılabilir (HMK 57/1). İhtiyari dava arkadaşlığında, davalar birbirinden bağımsızdır. Dava arkadaşlarından her biri, diğerinden bağımsız olarak hareket eder (HMK 58/1). Mecburi dava arkadaşlığı ise HMK"nın 59 ve 60. maddelerinde düzenlenmiştir. Maddi hukuka göre, bir hakkın birden fazla kimse tarafından birlikte kullanılması veya birden fazla kimseye karşı birlikte ileri sürülmesi ve tamamı hakkında tek hüküm verilmesi gereken hallerde, mecburi dava arkadaşlığı vardır (HMK 59/1). Mecburi dava arkadaşları, ancak birlikte dava açabilir veya aleyhlerine de birlikte dava açılabilir. Bu tür dava arkadaşlığında, dava arkadaşları birlikte hareket etmek zorundadır. Ancak, duruşmaya gelmiş olan dava arkadaşlarının yapmış oldukları usul işlemleri, usulüne uygun olarak davet edildiği halde duruşmaya gelmemiş olan dava arkadaşları bakımından da hüküm ifade eder (HMK 60/1).
Müteselsil sorumluluk kanundan veya sözleşmeden doğabilir. Bu şekilde doğmuş bir müteselsil sorumluluk bulunmadığı halde mütesilsil sorumluluk sonucunu doğruracak şekilde karar verilmesi kanuna aykırıdır. Kanundan veya sözleşmeden doğan bir müteselsil sorumluluk bulunsa bile müteselsil sorumluluğa dayalı bir talep yok ise yine müteselsil sorumluluk sonucunu doğuracak biçimde karar verilemez. Çünkü taleple bağlılık ilkesinin düzenlendiği HMK"nın 26. maddeye göre hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez ancak duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir (HMK 26/1). Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır (HMK 26/2).
Hükümde yer alması gereken hususların neler olduğu Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 297. maddede düzenlenmiş olup, maddenin 2. fıkrasına göre; hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.
Kanunda yazılı haller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir (HMK 326/1). Aleyhine hüküm verilenler birden fazla ise mahkeme yargılama giderlerini, bunlar arasında paylaştırabileceği gibi, müteselsilen sorumlu tutulmalarına da karar verebilir (HMK 326/3).
Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; .... aleyhine menfi tespit davası açılan çekler farklı olup bu davalılar arasında ihtiyari veya zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı gibi hamili olmadıkları çeklerden dolayı müteselsil sorumlulukları bulunduğuna dair bir neden de ileri sürülmemiştir. Kaldı ki dava dilekçesi kapsamına göre davalılar aleyhine hangi çekler için dava açıldığı açıkça gösterilmiş olup, .... yönünden aleyhine dava açılan çekler toplam 120.000,00 TL bedelli çeklerdir. Bu davalının, diğer davalı ...Ş."nin hamil olduğu toplam 100.000,00 TL bedelli çeklerden dolayı aleyhine dava açılmış değildir. Davaya konu çekler aynı hukuki ilişkiye dayalı olduğundan bbbb. aleyhine tüm çekler için tek dava açılması mümkün olup bu davalı ile diğer davalılar arasında dava arkadaşlığı var ise de davalılar ...."nin hamil oldukları ve aleyhlerine dava açılan çekler farklı olduğundan bu davalılar arasında dava arkadaşlığı olmadığı gibi aleyhlerine açılan davalar diğerinden bağımsızdır. HMK"nın

... ./..

...

326/3. maddede sözü edilen müteselsil sorumluluk dava arkadaşları için geçerli olup haklarındaki dava birbirinden bağımsız olan bu davalılar hakkında müteselsil sorumluluk sonucunu doğuracak şekilde karar verilemez. Mahkemece bu davalıların sorumlu oldukları harç, vekâlet ücreti ve yargılama giderleri ayrı ayrı belirlenerek karar verilmesi gerekirken, toplam değer üzerinden hesaplanan miktarların tümünün davalılardan tahsiline karar verilmesi doğru olmamıştır. Davalı vekilinin bu hususa ilişkin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 09.07.2015 tarihli onama ilâmının kaldırılması gerekmiştir.
Kararın açıklanan bu nedenle bozulması gerekir ise de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması gerekir. Hesaplama yöntemi olarak ise davacının vekâlet ücreti miktarlarına ilişkin bir temyizi bulunmadığından oluşan usuli kazanılmış hakda gözetilmek suretiyle mahkemece toplam 220.000,00 TL"lik değere göre hesaplanan vekâlet ücreti miktarı üzerinden orantı kurulmak suretiyle sorumlu oldukları vekâlet ücreti miktarı belirlenip harç ve yargılama giderleri de aynı orantı kurulmak suretiyle hesaplanarak 6100 sayılı HMK"nın geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanması gereken 1086 sayılı HUMK"nın 438/VII. maddesi uyarınca kararın düzeltilerek onanması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin sair karar düzeltme istemlerinin reddine, 2. bent uyarınca diğer karar düzeltme istemlerinin kabulüyle, Dairemizin 09.07.2015 gün, ... Karar sayılı onama kararının kaldırılmasına, gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 2, 3 ve 4 numaralı bentlerinin karar metninden çıkartılarak yerine "2. Alınması gerekli 15.028,20 TL nispi harçtan peşin alınan 3.267,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 11.761,20 TL harcın; davalı ...Ş."nin sorumlu olduğu miktar 5.346,00 TL, davalı ...Ş."nin sorumlu olduğu miktar 6.415,20 TL olmak üzere davalılardan alınarak, hazineye gelir kaydına, 3.Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 18.400,00 TL nispi vekâlet ücretinin davalı ...Ş."nin sorumlu olduğu miktar 8.363,64 TL, davalı ...Ş."nin sorumlu olduğu miktar 10.036,36 TL olmak üzere davalılardan alınarak, davacıya verilmesine, 4. Davacı tarafından yapılan 4.454,15 TL (3.288,30 TL"lik dava gideri, 711,00 TL bilirkişi ve talimat masrafı, 300,00 TL bilirkişi ücreti, 154,85 TL tebligat - posta gideri) yargılama harç ve masraflarının davalı ...Ş."nin sorumlu olduğu miktar 2.024,55 TL, davalı ...Ş."nin sorumlu olduğu miktar 2.429,50 TL olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine" kararın değiştirilmiş bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, ödediği temyiz peşin harcı ile karar düzeltme peşin harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davalı ...Ş."ye geri verilmesine, 16.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.



...