Danıştay 2. Daire 2021/4378 Esas 2021/5218 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4378
Karar No : 2021/5218

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACI) : … Turizm Otelcilik Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın onanmasına ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2016 günlü, E:2016/11848, K:2016/3714 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava, İstanbul ili, Fatih ilçesi, … Mahallesi, … Çeşmesi Sokağı, No:…adresinde bulunan pansiyon faaliyet konulu işyerinin, geçici işyeri açma ve çalışma ruhsatının süresinin dolduğundan bahisle ruhsatın hükümsüz hale geldiğinin bildirilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Fatih Belediye Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; uyuşmazlık konusu olayda, işyerinin pansiyon olarak yapı kullanma izin belgesinin bulunmadığı ve … tarih ve … sayılı meclis kararına dayanılarak düzenlenen bir yıl süreli geçici işyeri açma ve çalışma ruhsatının süresinin dolduğu gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davacı tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine, Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2016 günlü, E:2016/11848, K:2016/3714 sayılı kararıyla anılan İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davacı tarafından, işyeri açma ve çalışma ruhsatının süresinin kısıtlanamayacağı, bunun çalışma özgürlüğüne ve normlar hiyerarşisine aykırı olduğu, ruhsat verildikten sonra 1 ay içinde gerekli kontrollerin yapılmaması halinde ruhsatın kendiliğinden kesinleşeceği, kapatmadan önce eksikliklerin giderilmesi için 15 gün süre verilmesi gerekitiği ileri sürülerek, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davacının karar düzeltme isteminin kabulü ile onama kararının kaldırılarak, İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 13/10/2016 günlü, E:2016/11848, K:2016/3714 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Fatih ilçesi, … Mahallesi, … Çeşmesi Sokak, No: … sayılı adreste … günlü, … sayılı geçici süreli işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile pansiyon olarak faaliyet gösteren davacıya ait işyerinin, ruhsat geçerlilik süresinin 05/03/2013 tarihinde dolduğundan bahisle, geçici işyeri açma ve çalışma ruhsatının hükümsüz hale geldiğini bildiren Fatih Belediye Başkanlığı Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün … günlü, … sayılı işleminin iptali istemiyle temyizen bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun'un 4. maddesinde; "3 üncü maddede belirtilen merciler, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde aşağıda öngörülen genel kriterlere göre düzenlenecek yönetmeliği esas alırlar.
a) İnsan sağlığına zarar vermemek,
b) Çevre kirliliğine yol açmamak,
c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak." hükmü,
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik'in "İşyerlerinin açılması" başlıklı 6. maddesinde, "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.
İşyeri ruhsatları yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından bu Yönetmelikte öngörülen sürede imzalanır; ruhsat için ayrıca, meclis veya encümen tarafından bir karar alınmaz (...)" hükmü
yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden; Fatih Belediye Başkanlığı, Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün, pansiyon olarak faaliyet gösterilen işyerine ait geçici işyeri açma ve çalışma ruhsatının hükümsüz hale gelmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, söz konusu işyerinin bulunduğu bölge daha önce plansız durumda iken davacı tarafından pansiyon faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi talebiyle davalı idareye başvurulduğu, ancak İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte aranan yapı kullanma izin belgesi şartını sağlamadığından 1 (bir) yıl süreli ve geçici olarak faaliyette bulunmasının sağlanması için Belediye Meclisinin ... günlü, ... sayılı kararının alındığı, davacının da bu karar üzerine faaliyette bulunduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan mevzuat hükümlerinin incelenmesinden, işyeri açılmak istenen yapının tapudaki vasfına uygun o amaca özgülenmiş, yapının imar, yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, kat mülkiyeti ile ilgili düzenlemelere uygun olarak yapıldığını ve kullanıma hazır halde olduğunu belirleyen yapı kullanma izin belgesi bulunmayanlar hakkında işyeri ruhsatı verilemeyeceği açıktır.
Uyuşmazlıkta, pansiyon olarak kullanılan taşınmazın meri imar planında konut alanında kaldığı, yapı ruhsatında konut amacı ile kullanılacağı belirtilen taşınmazın pansiyon amaçlı kullanılmak üzere yapı kullanma izin belgesinin bulunmadığı, işyerinin faaliyette bulunabilmesi için usulüne uygun alınmış işyeri açma ve çalışma ruhsatının bulunması gerektiği, oysa imar planındaki belirsizlik nedeniyle o dönemde davacının talebi üzerine esasen yürürlükteki mevzuatta karşılığı bulunmayan Belediye Meclisinin kararı uyarınca verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatının kazanılmış hak teşkil etmeyeceği sonucuna varıdığından, davacıya ait işyerinin baştan itibaren işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma şartlarını taşımadığı, bundan sonra da pansiyon faaliyetiyle ilgili yapı kullanma izni almasının mümkün olmadığı görülmüştür.
Bu durumda, işlem tarihi itibarıyla, sözü edilen işyerine ilişkin geçerli bir yapı kullanım izni bulunmadığı anlaşıldığından, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmamaktadır.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE;
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3.Temyiz giderlerinin ve karar düzeltme aşamasında yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4.Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,, 27/12/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.