Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/4982 Esas 2022/5925 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 10. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : KURUM İŞLEMİNİN İPTALİ

İLK DERECE
MAHKEMESİ : Nazilli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki işten çıkış kodunun iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın husumetten reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı asıl tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı asıl, temizlik işçisi olarak çalışmakta olduğu Nazilli ilçe merkezinde bulunan...Tesisleri A.Ş.'ye bağlı ... Erkek Öğrenci Yurdunun 2016 yılı Temmuz ayında FETÖ/PDY iltisakı nedeniyle kapatıldığını, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında işten çıkış kodunun "Kod 36" olarak yer aldığını, bu nedenle hiçbir kamu kurum ve kuruluşunda işe giremediğini, Sosyal Güvenlik Kurumuna durumu izah eden bir dilekçe yazarak işten çıkış kodunun değiştirilmesi talebinde bulunduğunu ancak bu talebinin 12.06.2017 tarihli ve 7418187 sayılı cevabi yazı ile reddedildiğini, bunun üzerine idare mahkemesinde dava açtığını, ... Bölge İdare Mahkemesi 11. İdari Dava Dairesinin 2019/845 Esas, 2019/2078 Karar sayılı kararında söz konusu talep hakkında 5510 sayılı Kanun'un 101 inci maddesi uyarınca görevli mahkemenin iş mahkemeleri olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiğini, bu karar doğrultusunda hakkında tesis edilen işlemin iptalini sağlamak amacıyla işbu davayı açtığını, kendisinin FETÖ/PDY iltisakı olmadığını bu nedenle işten çıkış kodunun "36" olarak belirtilmesinin mağduriyetine sebep olduğunu ileri sürerek işten çıkış kodunun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili, davalı Kurum Başkanlığının hâlen yürürlükte bulunan 2016/16 sayılı Genelgesi'nin "2.1. Kapatılan işyerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar" maddesinde;“667 KHK'da sayılan işyerlerinde 5510 sayılı kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışan sigortalıların işyerinin kapatılması nedeniyle iş akitleri 23.07.2016 tarihinden itibaren fesh edilmiş sayılacağından, işten ayrılış tarihi 23.07.2016, 668 Sayılı KHK'da sayılan işyerlerinde çalışan sigortalılar için işten ayrılış tarihi ise 27.07.2016 olarak dikkate alınacaktır. Bu sigortalıların işten ayrılış bildirgesi ünitelerce resen düzenlenecek olup işten ayrılış nedeni olarak “ 36-OHAL/KHK” kodu kullanılacaktır.” düzenlemesinin yer aldığını, bu Genelge gereğince Kurumda, 1098689.009 sicil sayılı işyeri dosyasında yapılan kontrolde, işverenin e-sigorta kanalıyla 05.08.2016 tarihinde (internetten ) verdiği 2016/07 dönemine ait aylık prim hizmet belgesinde davacı ... için 27.07.2016 tarihli çıkış gösterdiğini, işten ayrılış kodunun da "36" olarak belirtildiğinin görüldüğünü, işverenin Aait aylık prim hizmet belgesinde işten ayrılışı belirtmiş olmasına rağmen, ilgili ayrılış bildirgesini düzenlemediğinden 2016/16 sayılı Genelge gereği işten ayrılış bildirgesinin Kurum Merkezince resen düzenlendiğini, ayrıca Ticaret Sicil Gazetesi'nde yapılan incelemede, dava dışı ...Tes. Bas. San ve Tic. A.Ş. unvanlı işyerinin 23.07.2016 tarihli ve ve 29779 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (667 sayılı KHK ) ve 17.08.2016 tarihli ve 29804 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (670 sayılı KHK) 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince resen terkini yapılan şirketlerden olduğunun anlaşıldığını, tüm bu şartlar altında davacının işten çıkış kodunun değiştirilmesine yönelik talebinin kabul edilmesinin mümkün olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının...Tesisleri Basım Yayın Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine bağlı ... Erkek Öğrenci Yurdunda çalıştığı sırada bu kurumun 667 sayılı KHK gereğince kapatıldığı, davacının işten ayrılış bildirgesinde ayrılış kodunun "36" olarak belirtildiği, bu kodun davalı Kurumun kendi iç düzenlemelerine göre "OHAL/KHK" olarak belirtildiği, davalı Kurumun kendi iç düzenlemelerine göre KHK'lar ile kapatılan kurumlarda çalışanların işten ayrılış bildirgelerinde bu kodun verilmesinin zorunlu olduğu, davacının çalıştığı işyerinin de 667 sayılı KHK kapsamında kapatılan kurumlardan olmakla işten ayrılış bildirgesinde belirtilen "36" kodunun doğru olarak gösterildiği, davalı Kurumca işten ayrılış bildirgesinde hangi kodların verileceğine ilişkin düzenlemesinin idari bir tasarruf olduğu ve davalı Kurumun buna ilişkin idari tasarrufu idari yargıca iptal edilmediği sürece KHK ile kapatılan kurumlarda çalışanların işten ayrılış bildirgelerinde bu kodun uygulanması gerektiği, dolayısıyla davacının işten ayrılış kodunun doğru olarak belirlendiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı asıl istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı asıl, Nazilli ilçe merkezinde bulunan...Tesisleri Basın Yayın Paz. San. Tic. A.Ş.'ye bağlı ... Erkek Öğrenci Yurdunda çalıştığını, söz konusu yurdun 2016 yılında FETÖ terör örgütüne bağlı yurtlar kapsamında kapatıldığını ve iş sözleşmesinin sonlandırıldığını, hakkında açılan soruşturma ve kovuşturmanın bulunmadığını, usul ve kanuna aykırı karar verildiğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı tarafından davalı Kuruma karşı işten ayrılış kodunun (36) iptali için dava açılmış ise de işveren ...Tes. Bas. San. ve Tic. A.Ş. unvanlı işyerinin 23.07.2016 tarihli ve 29779 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 667 sayılı KHK ve 17.08.2016 tarihli ve 29804 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 670 sayılı KHK'nın 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince resen terkini yapılan şirketlerden olduğu, 1088689.09 sicil sayılı işyerinden Kuruma internet üzerinden verilen 05.08.2016 tarihli 2016/7 dönemine ait ait aylık prim hizmet belgesinde davacı yönünden 27.07.2016 tarihinde çıkış gösterilerek işten ayrılış kodunun da "36" olarak belirtildiği, buna istinaden Kurum tarafından işten ayrılış bildirgesinin resen düzenlendiği, işlemin işveren tarafından yapılan bildirim üzerine Kurum tarafından gerçekleştirildiği, Kurumun işverenden gelen bildirimi kayıtlara geçirmekle yükümlü olduğu, bunun dışında inisiyatifinin bulunmadığı, davanın bildirim yapan işveren şirkete karşı açılması gerektiği, davalı Kurum yönünden ise davanın husumet yokluğundan reddi gerektiği gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) inci alt bendi uyarınca kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı asıl temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı, istinaf dilekçesinde belirttiği gerekçelerle temyiz başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, işverence Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen işten çıkış kodunun değiştirilmesi istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 667 sayılı KHK, 670 sayılı KHK'nın 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Dosya kapsamı uyarınca davacının çalışmış olduğu... Tesisleri A.Ş.'ye bağlı ... Erkek Öğrenci Yurdunun 667 sayılı KHK uyarınca kapatılan kuruluşlardan olduğu, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının 2016/16 sayılı Genelgesi'nde 667 sayılı KHK ile kapatılan işyerlerinde sigortalı olarak çalışan işçilerin işten ayrılış bildirgelerinin ünitelerce resen düzenleneceği ve işten ayrılış nedeni olarak “36-OHAL/KHK” kodunun kullanılacağına ilişkin düzenlemenin mevcut olduğu, davalı Kurum tarafından davacının işten ayrılış bildirgesinin resen düzenlendiği anlaşılmaktadır. Davalı ... bu işlemi Genelge uyarınca resen yapmış olup işlemin yapılmasından önce davacının çalışmış olduğu kapatılan kuruluş tarafından 2016/07 dönemine ait aylık prim hizmet belgesinde, davacı için 27.07.2016 tarihli çıkış gösterilerek işten ayrılış kodunun da "36" olarak belirtilmiş olmasının bu işleme bir etkisi yoktur. Belirtilen sebeple somut uyuşmazlık bakımından davalıya husumet yöneltilmesi yerinde olup husumetten ret kararı hatalı ise de temyiz edenin sıfatına göre bu husus bozma sebebi yapılmamıştır.

3. Temyizen incelenen kararın, (2) numaralı paragrafta belirtilen ilave gerekçe ile onanmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.