Hukuk Genel Kurulu 2014/1112 E. , 2016/563 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki “maddi ve manevi tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 2.Tüketici Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 14.06.2007 gün ve 2005/237 E., 2007/341 K. sayılı kararın incelenmesi davalılardan Şeker Piliç A.Ş. vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 19.04.2012 gün ve 2012/8491 E. 2012/10926 K. sayılı ilamıyla;
(…Davacı davalı ... da alış veriş yaptığı sırada diğer davalı Şeker Piliç’e ait tavuk göğüs bonfile ve piliç burger almak istediğini ancak üretim tarihlerinin, satım tarihinden bir gün sonrasına ait olduğunu, durumu yetkililere bildirdiğini, tepki ile karşılandığını, Sağlık Bakanlığı yetkililerinin örnek alarak ürünlerde inceleme yaptığını coli bakterisi tespit edildiğini, bu ürünleri uzun süredir kullandığını beyan ederek 30.000,00-TL maddi ve manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulü ile 4.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı Şeker Piliç tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı marketten satın almak istediği ürünlerin üretim tarihinin satış tarihinden bir gün sonraya ait olması nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuş, mahkemece maddi tazminat talebi reddedilmiş, manevi tazminat talebin kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davacını satın almak istediği ürünlerin ayıplı çıkması nedeniyle manevi tazminat talebinde bulunmuş ise de dava konusu olayda manevi tazminatın koşulları oluşmamıştır. Bu olay nedeniyle davacı ile davalılar arasında tartışma, ceza davasına konu olabilecek bir hareket, cismani bütünlüğüne yapılan bir saldırı söz konusu değildir. Buna göre manevi tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve direnme kararının verildiği tarih itibariyle HUMK.2494 sayılı Yasa ile değuişik 438/II.fıkrası hükmü gereğince davalılardan Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş. vekilinin duruşma isteğinin reddine karar verilip dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, satın alınmak istenen gıda maddesinin üretim tarihinin satın alınmak istenen tarihten bir gün sonrasını taşıması nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 4.000 TL manevi tazminatın davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat istemi ile maddi tazminat istemlerinin reddine dair verilen karar, davalılardan Şeker Piliç A.Ş. vekilinin temyizi üzerine Özel Dairece, yukarıda başlık bölümünde açıklanan nedenlerle bozulmuştur.
Mahkeme, önceki kararında direnmiş; hükmü davalılar vekilleri temyize getirmiştir.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacının, davalı marketten satın almak istediği, diğer davalının ürettiği tavuğun üretim tarihinin satış tarihinden bir gün sonraya ait olması nedeniyle davacının manevi tazminat isteminde bulunup bulunamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Hukuk Genel Kurulundaki görüşme sırasında işin esasının incelenmesinden önce mahkemece bozma öncesi verilen karar, davalılardan Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş. tarafından temyiz edilmeksizin bu davalı yönünden kesinleştiğinden, bozma sonrası verilen direnme kararında 4.000 TL manevi tazminatın bu davalıdan da tahsiline karar verilmesi nedeniyle direnme kararının usulüne uygun olup olmadığı hususu ön sorun olarak incelenmiştir.
Bilindiği üzere davanın tarafları “mahkemelerden verilen nihai kararlara karşı temyiz yoluna başvurabilirler” (HUMK. 427/1). Süresi içinde temyiz edilmeyen ya da esasen temyiz edilmesi mümkün olmayan kararlar kesin olup, Yargıtay kendiliğinden ve istek olmadan temyiz incelemesi yapamaz ve hükmü bozamaz. Diğer taraftan, bir davada birden fazla davacı veya davalı olabilir. Davacılardan veya davalılardan sadece birisi, aleyhlerine olan hükmü temyiz edebilecekleri gibi hükmün yalnız bir kısmını temyiz edip, diğer kısmını temyiz etmeyebilirler. Bu halde davacılardan ya da davalılardan yalnızca birisinin hükmü temyiz etmesi ya da hükmün bir kısmının temyiz edilmesi halinde, aleyhine verilen hükmü temyiz etmeyen taraf veya hükmün temyiz edilmeyen kısmı yönünden temyiz süresinin geçmesi ile kesinleşir. Kısmi temyiz halinde HUMK’nun 439/II. maddesi hükmü, hükmün yalnız temyiz edilen bölümü hakkında uygulanır. Yargıtay hükmün temyiz edilmeyen bölümünü bozamayacağı gibi, mahalli mahkemede (temyiz edilen bölümün bozulması üzerine yapacağı tahkikat sonunda) hükmün temyiz edilmeyen (ve bu nedenle kesinleşmiş olan) bölümü hakkında yeni bir karar veremez (Baki Kuru Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. 4, 4. Baskı, 1984, s. 3354- 3355 ).
Somut olayda; 5.000 TL maddi, 25.000 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili istemiyle açılan davada mahkemece davacının maddi tazminat talebinin reddine, 4.000 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, kabul edilen manevi tazminat istemi yönünden 200 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline yönelik olarak verilen 14.06.2007 tarih ve 2005/237 esas, 2007/341 sayılı kararı davalı ... Ticaret Merkezi A.Ş. tarafından temyiz edilmeksizin kesinleşmiş, hükmün davalı Şeker Piliç A.Ş. tarafından temyizi üzerine Özel Dairece manevi tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerektiğinden bahisle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma öncesi verilen ilk kararın davalı ... Ticaret Merkezi A.Ş. tarafından temyiz edilmeksizin kesinleşmesi nedeniyle, direnme kararında; bu davalı yönünden hükmün kesinleşmesi nedeniyle yeniden karar verilmesine yer olmadığına, 4.000 TL manevi tazminatın davalı Şeker Piliç ...den tahsiline karar verilmesi gerekirken, hakkında verilen kararın temyiz edilmeksizin kesinleşmesi nedeniyle vekalet ücreti yönünden davalı ... Ticaret Merkezi ...nin durumunu ağırlaştırır şekilde 4.000,00 TL manevi tazminatın ve 660,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine şeklinde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında bir kısım üyeler tarafından, hakkında verilen kararın temyiz edilmeksizin kesinleşen, ancak direnme kararında hakkında yeniden hüküm kurulan ve aleyhine daha fazla vekalet ücretine hükmedilen davalı ... Ticaret Merkezi ...nin vekalet ücretine yönelik temyizinin bulunmadığı, kamu düzenine ilişkin haller dışında temyiz nedenleriyle bağlı kalınması gerektiği, temyiz edilmeyen bir hususun Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca re’sen incelenemeyeceği, bu nedenle işin esasının incelenmesi gerektiği görüşü ileri sürülmüş ise de; bu görüş “kesin hükmün dava şartı olduğu, somut olayda açıkça kanuna aykırı bir halin sözkonusu olduğu, HUMK.nın 439/2. maddesi uyarınca Yargıtay’ın açık kanun hükmüne aykırı gördüğü hususu re’sen inceleyebileceği gerekçesiyle Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir.
Bu itibarla, mahkemece, verilen ilk kararın davalı ... Ticaret Merkezi A.Ş. tarafından temyiz edilmeksizin kesinleşmesi nedeniyle, direnme kararında; bu davalı yönünden hükmün kesinleşmesi nedeniyle yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, davalı ... Ticaret Merkezi A.Ş’nin durumunu ağırlaştırır şekilde 4.000,00 TL manevi tazminatın ve 660,00 TL ücreti vekâletin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine şeklinde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olduğundan yerel mahkemece usulüne uygun direnme hükmü kurulması için işin esasına yönelik temyiz itirazları incelenmeksizin kararın usulden bozulması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulüyle direnme kararının yukarıda açıklanan gerekçelerle usulden BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 27.04.2016 gününde oyçokluğu ile karar verildi.