10. Hukuk Dairesi 2013/3924 E. , 2013/4770 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, davalı Kurumca tahakkuk ettirilen yersiz aylık borcunun zamanaşımına uğradığını ve iptali gerektiğini beyanla, yersiz aylık borcuna ilişkin olarak şimdilik 1.000 TL’sine ilişkin borcu bulunmadığının tespitini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ile davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
İnceleme konusu olayda; davacıya, 08.04.1994 günlü tahsis başvurusu üzerine, 07.11.1972-31.07.1993 tarihleri arası 3201 sayılı Yasa kapsamındaki borçlanma süresi ve yurt içi çalışmalarıyla birlikte 01.05.1994 tarihinden itibaren SSK’dan yaşlılık aylığı bağlanan davacı, Sosyal Sigortalar Kurumu Sigorta İşleri Genel Müdürlüğüne 17.06.2008 tarihinde verdiği dilekçe ile, yurt dışı çalışmalarının halen devam ettiğini beyanla aylığın durdurulmasını istemiş, ancak bir işlem yapılmaması üzerine, 16.12.2008 günlü ikinci dilekçeyle yeniden müracaat etmesi üzerine davalı Kurum tarafından, yaşlılık aylıkları 18.02.2009 tarihi itibarıyla durdurulmuştur. 20.07.2010 günlü TR 4 Formüleriyle de, davacının kesin dönüş yapmaksızın yurt dışı çalışmalarının devam ettiğinin anlaşılması üzerine de, Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığının 03.08.2010 günlü oluruyla, 2008/5.ay sonrası aylıkların bankadan çekilmeyerek iade edilmiş olması gözetilerek 01.05.1994-17.05.2008 tarihleri arası dönem için 45.615,36 TL yersiz aylık borcu tahakkuku üzerini eldeki bu dava açılmıştır.
Davacı, 17.06.2008 öğrenme tarihinden itibaren 1 yıllık sürede talepte bulunulmamış olması ve dolayısıyla alacağın zamanaşımına uğradığını beyanla, yersiz aylık borcu bulunmadığının tespitini istemiştir.
Mahkeme, Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığının 17.06.2008 öğrenme tarihinden itibaren 1 yıllık süre de takip ve dava açılmadığından ve alacağın zamanaşımına uğradığından bahisle davanın kabulüne karar verilmişti.
Haksız iktisapta zamanaşımı başlangıcı, mahkeme kabulünde de belirtildiği üzere, Borçlar Kanunu’nun 66’ıncı maddesi uyarınca, verme ya da ödeme tarihi değil, zarar görenin verdiğini geri almaya hakkı olduğuna ıttıla tarihidir. Resmi kuruluşlarda bu zamanaşımı başlangıcı dava açmaya yetkili makamın ıttıla tarihidir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 16.09.1987 t.,1987/9-68 E.,1987/618 K.)
Şu halde yapılması gereken iş; Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığının yukarıda belirtilen ilke çerçevesinde, dava açmaya yetkili organ olup olmadığı usulünce yapılacak araştırmayla belirlenmeli, buna göre yeniden yapılacak değerlendirme sonucuna göre karar verilmesi gerekirken,bu yönde bir araştırma yapılmaksızın yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 14.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.