BAM Hukuk Mahkemeleri Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2022/1288 Esas 2022/1771 Karar Sayılı İlamı

T.C. GAZİANTEP BAM 11. HUKUK DAİRESİ
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1288
KARAR NO : 2022/1771

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : ... (...)
ÜYE : ... (...)
ÜYE : ... (...)
KATİP : ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/06/2022
NUMARASI : 2020/393 Esas, 2022/771 Karar
DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ...
..
DAVALI : ....
VEKİLLERİ : Av. ...
.....
Av. ...
.......
Av. ...
..............
Av. ...
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 23/11/2022
YAZIM TARİHİ : 23/11/2022

Taraflar arasında görülen davada Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 02/06/2022 tarih ve 2020/393 Esas, 2022/771 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi davalı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. Maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, belirtilen adreste cam olarak adlandırılan beyaz renkli camdan mutfak eşyası üretimi ile iştigal etmekte olduğunu, faaliyetine devam ederken, fabrikayı işletmeye açtığı zaman davalı ... firması ile görüştüğünü ve ....başlangıç tarihli ... sayılı "..." ile iş yerini sigortaladığını, sigorta poliçesi düzenlenmeden önce, sigorta şirketinin görevlendirdiği eksper tarafından şirkete gelinerek fabrika gezilerek denetlendiğini, çalışan makinelerin yerinde tespit edildiğini ve sigorta değerine ilişkin kıymetlendirme de bu eksper tarafından yapıldığını, daha sonra .... tarihinde fabrikadaki ana üretim kısmı olan fırında meydana gelen sızıntı sonucunda yangın oluştuğunu ve bu yangına bağlı olarak makineler, demirbaşlar ve ham maddeler, emtiaların doğrudan hasara uğradığını, yangının hemen akabinde davalı firmaya .... tarihinde hasar bildirimi yapıldığını, davalı tarafından görevlendirilen eksperlerce fabrikaya gelerek tutanak tutulduğunu, fotoğrafların çekildiğini ve belgelerin alınarak gidildiğini, eksper raporunun beklenmeye başlandığını ancak eksperler tarafından sadece hasara uğrayan fırındaki refraktar (....) örülmesiyle ilgili araştırma yapılmaya başlandığını, üstelik fiyat araştırmasının yapılması müvekkili şirket yetkilisi ....'tan istendiğini, müvekkil şirket yetkilisi tarafından bütün araştırmaların yapıldığını, .... ve diğer ülkelerden refrektar fiyatları alındığını ancak ısrarlı bir şekilde eksperlere hasarın net ve tam olarak hesaplanması, refrakter haricindeki lüzumlu onarım ve değişimlerin de tespiti talep edildiyse de buna yanaşılmaması sebebiyle bu kez .... 1. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin .... D.İş sayılı dosyasından tespit yaptırılarak fabrikadaki makinelerin durumlarının raporla tespit ettirildiğini, gelen raporda sadece makinelerle ilgili durum tespitinin yapıldığını, ve fabrikanın işler hale gelmesi için gereken yaklaşık yeniden tesis ve teminat bedelinin ....TL olacağının belirtildiğini, aradan geçen sürede ekspertiz raporunun yapılmaması ve ekspertiz raporu ile tespit edilecek hususların mahkeme aracılığı ile tespit edilmiş olması sebebiyle .... sayılı .... kayıtlı posta yoluyla davalıya bildirimde bulunarak hasarın tespit edildiği ve ödenmesi istendiğini, anılan ihbarın davalıya .... tarihinde tebliğ edilmesine rağmen taraflarına herhangi bir yazılı ve sözlü dönüş yapılmadığını, açıklanan bu nedenlerle öncelikle yapılacak yargılama neticesinde sigorta poliçesi kapsamında olan hasar kalemlerinin, fazlaya dair dava takip hakları saklı kalmak şartı ile; demirbaş hasarı ... TL, makine hasarı .... TL, emtia hasarı, hammadde (....), ..., kırılan ürün ...., cam kırılması ..., kar kaybı.... olmak üzere şimdilik belirsiz alacak davası olmak üzere ....TL'nin hasarın ihbar tarihi olan.... tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkile ödenmesine, karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin ....D. İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporundaki hesaplamalara atıf yaparak, müvekkili şirketten ... TL ve ....gün kar kaybı zararını talep ettiğini, her ne kadar bu talebini taraflarına iletse de.... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin .... D.İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunun taraflarına tebliğ edilmediğini, bu nedenle bu rapora itiraz edilemediğini, her ne kadar kabul anlamına gelmese de anılan D.İş dosyasından alınan bilirkişi raporu uyarınca, fırının yeniden inşaası için gereken miktarın.... TL olduğu, pres ve savurma makinelerinin onarımı ve tesisatının yapılabilmesi için ....TL gerektiğinin iddia edildiğini, kar kaybı zararının ise .... gün olduğunun iddia edildiğini, akabinde ise ekspertiz süreci devam ederken huzurdaki davanın ikame edildiğini, toplam ... TL hasarın ödenmesinin talep edildiğini, açıklanan bu nedenlerle.... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin ...D. İş sayılı dosyasında yapılan tespit ile yaklaşık olarak hesaplanan hasarın yarısının TTK'nun 1427/3 maddesi uyarınca avans olarak ödenmesi talebinin ve davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Mahkemece; "...... ve Tic. A.Ş.'nin .... günü meydana gelen yangın sebebiyle tesisin yeniden faaliyete geçip üretime başlayabilmesi için gereken ortalama sürenin ...gün ... ay) olduğu, “fabrikada kırılmış halde cam çerçeve ve tespit edilemediği”, hasarın geçerli bir poliçe varken, poliçe kapsamında meydana geldiği, meydana gelen hasarın makine kırılması kapsamında kaldığı, fırının komple hasarlandığı, savurma ve pres makineleri bakım ve onarımının gerektiği, tesiste bu hasardan önce ...yılında meydana gelen hasardan sonra fırın tertibatının onarılmayıp yeniden inşa edildiği, hasarın fırın içinde eriyen ve dönüşler yaparak damlalar halinde üretim kanallarına giden eriyik maddenin fırının boğaz kısmını aşındırması sonucu meydana geldiği, hasarın sigortalının ağır ihmal, ağır kusur ve kastı sonucu gerçekleşmediği, sigortacının poliçenin kurulmasından evvel sigortalanan yeri, şeyleri ve riski bilmekte olduğu, sigortalanan makinelerin sınıflandırılması ve kıymetlendirilmesi, risk analiz raporunu müteakip sigortacı tarafından yapıldığı, hasarın süresi içinde sigortacıya ihbar edildiği, hasarla ilgili incelemenin sigortacı tarafından 3 ay içinde tamamlanmadığı, incelemenin 3 ay içinde tamamlanmamasının sigortacının davranışlarından kaynaklandığı, Sigortalanan tesisteki fırının yeni imal edilmiş olma gibi bir şartın poliçede yer almadığı, sigortacının molten itirazının niteliği itibarı ile ancak poliçede kloz olarak teminat dışı bırakılmış olması halinde geçerli olabileceği, ancak buna dair bir özel şart/kloz poliçede yer almadığı" gerekçesiyle bilirkişi raporlarına istinaden, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, ....TL kar kaybı tazminatının .... temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davalıdan alınarak davacıya ödenesine, kar kaybı tazminatı yönünden fazlaya ilişkin talebin reddine, .... TL makine kırılması ve demirbaş tazminatının .... temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davalıdan alınarak davacıya ödenesine, taleple bağlı kalınarak ....TL hammaddeden kaynaklanan emtia tazminatının ... temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davalıdan alınarak davacıya ödenesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın 6100 sayılı HMK'nun 107. maddesi uyarınca belirsiz alacak davası olarak açıldığını, ancak davanın belirsiz alacak davası şekilde açılmasında hukuki bir yarar bulunmadığını, davacı tarafından .... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin ...D. İş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporu ile zararın tespit ettirildiğini, her ne kadar zarar tespit tutarı taraflarınca kabul edilmese de davacının alacağının miktarını veya değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceğinin kabul edilemeyeceğini, Yasada çok açık bir şekilde alacak miktarının belirlenmesinin davacının kendisinden beklenemeyeceği veya imkansız olduğu durumlarda belirsiz alacak davası açılabileceğini, karşı tarafın verdiği bilgi sonucu alacağın miktarının tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda talebin artırılabileceğinin belirtildiğini, davacının alacağının miktar veya değerini belirleyebilmesi için elinde bulunması gerekli bilgi ve belgelere sahip olmaması ve bu belgelere dava açma hazırlığı döneminde ulaşmasının da mümkün olmaması ve dolayısıyla alacağın miktarının belirlenmesinin karşı tarafın elinde bulunan bilgi ve belgelerin sunulmasıyla mümkün hale geleceği durumlarda alacağın belirsiz kabul edilmesi gerektiğini, davacı sigortalının hasar sonrası, meydana gelen zarar miktarını belirlemek için müvekkil şirket tarafından verilecek bilgiye ihtiyacının bulunmadığını aksine, Türk Ticaret Kanunu ve Poliçe Genel Şartları gereği rizikonun veya tazminatın kapsamının belirlenmesinde son derece önemli olan bilgi ve belgelerin, gerek eksper gerekse müvekkil şirket tarafından davacı sigortalıdan ısrarla talep edilmiş olmasına rağmen bu bilgi ve belgelerin davacı sigortalı tarafından ibraz edilmediğini, bu nedenle, davacının belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, ayrıca TTK'nun 1420. maddesine göre sigorta sözleşmesinden doğan bütün taleplerin 2 yılda zamanaşımına uğradığını, bu nedenle 2 yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonra dava ıslah edildiğinden ıslah talebinin zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesinin de hukuka aykırı olduğunu, esasa ilişkin olarak ise işbu davaya konu hasarın meydana geldiği fırının daha önce de hasarlandığını, önceki hasarın onarımı düzgün yapılmadığı için işbu davaya konu hasarın meydana geldiğini, davacı tarafın ise gerçeğe aykırı beyanda bulunarak ilk hasardan sonra fırının yenilendiğini ileri sürse de bu iddiasını ispatlar delil sunamadığını, sonuç olarak davacının TTK. 1435 maddesine aykırı beyanları nedeniyle sigorta sözleşmesinin hükümsüz kaldığının açık olduğunu belirterek, açıklanan nedenlerle yerel mahkemenin davanın kısmen kabulüne dair kararının kaldırılmasına ve davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, makina kırılması sigortası kapsamında meydana gelen zararın tazmini istemine ilişkindir.
İnceleme; 6100 sayılı HMK'nın 355. Maddesi hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiş, karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Hasarın, fırın içinde eriyen ve dönüşler yaparak damlalar halinde üretim kanallarına giden ergiyik maddenin fırının boğaz kısmını aşındırması sonucu meydana geldiği anlaşılmaktadır.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve özellikle, dava ve ıslah dilekçeselerindeki açıklamaya göre davanın HMK'nın 107. maddesi uyarınca belirsiz alacak davası olarak açılmasına, zamanaşımı süresi, belirsiz alacak davası açılması ile tüm alacak için kesildiğinden, davacının belirleyemediği alacağının zamanaşımına uğramasının söz konusu olmamasına (Pekcanıtez, H.:Belirsiz Alacak Davası, Ankara 2011, s. 26-31), bu durumda somut olayda ıslah edilen kısım yönünden de TTK'nın 1420. maddesinde belirtilen süre geçmeyip, alacağın zamanaşımına uğramamasına, dava konusu fabrikada dava konusu olaydan önce...tarihinde fırında infilak ve yangın meydana geldiğinin davalı tarafça bilindiğinin .... tarihli sigorta öncesi risk analiz raporundan anlaşılmasına, sigortanın buna rağmen yapılmış olmasına, Dairemizce usul ve yasaya uygun, denetime elverişli bulunun keşif sonucu aldırılan .... tarihli bilirkişi heyet raporuna ve bu raporu destekleyen ....tarihli bilirkişi heyet raporuna istinaden meydana gelen hasarın makina kırılması kapsamında kalmasına, sigortalanan tesisin bakım ve kontrollerinin işin gereğine ve niteliğine uygun olarak yaptırıldığının anlaşılmasına, sigortalanan tesisteki fırının yeni imal edilmiş olması şartının poliçede yer almamasına, sigortalının olayın meydana gelmesinde kusur, kast ya da ihmalinin bulunmamasına, davacının poliçe kapsamında kar kaybı talebinde haklı olmasına ve kar kaybının brüt karlılığa göre hesaplandığı ... tarihli bilirkişi raporundaki hesaplama doğrultusunda kar kaybına hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırı herhangi bir yön bulunmamasına, gerek poliçede, gerek dosyaya sunulan zeyilname ....'de kar kaybı tazminat süresinin ...ay, muafiyetin ...gün olarak belirtilmesine, 6102 sayılı TTK'nın 1425. Maddesi uyarınca sigortalı lehine yorumun esas olmasına göre, davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca esastan REDDİNE,
2-İstinaf isteminde bulunan davalı tarafından yatırılması gereken 908.710,16 TL istinaf karar harcından (nispi), peşin alınan 80,70 TL ve 227.178,00 TL’nin mahsubu ile bakiye 681.451,46 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK'nın 359. maddesi uyarınca kararın Dairemizce taraflara tebliğine,
5-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK. 361/1. maddesi gereğince kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi ya da buraya gönderilmek üzere temyiz edenin bulunduğu yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi veya İlk Derece Mahkemesine verilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 23/11/2022

...
Başkan
...
e-imzalıdır.
...
Üye
...
e-imzalıdır.
...
Üye
...
e-imzalıdır.
...
Katip
...
e-imzalıdır.





NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR. "5070 Sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur."