Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, ... sigortasına giriş tarihi olan 30.05.1983 tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespiti, 21.01.2012 tahsis başvuru tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazanıldığının tespiti istemlerine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
15.02.1999 tarihinden itibaren 5510 sayılı Yasanın 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılığı bulunan, 25.04.2008 günlü borçlanma talebi ve 31.07.2008 günlü ödemeyle de Almanya’da geçen 30.05.1983 – 01.09.1986 tarihleri arası 1.170 günlük yurt dışı hizmetlerini 3201 sayılı Yasaya göre borçlanan davacının 20.01.2012 günlü tahsis başvurusu, sigorta başlangıcının 3201 sayılı Yasanın 5’inci maddesi uyarınca 15.11.1996 tarihi alınması suretiyle reddi üzerine eldeki bu dava açılmıştır.
Diğer taraftan, dava dosyası içerisinde yer alan 14.03.2008 tarihli tercümeli Alman Mercii yazısı ile, eki aynı tarihli tercümesiz sigorta durumunu gösterir belgede; davacının, ... sigortasına giriş tarihinin 01.07.1983 olarak göründüğü gibi, 01.07.1983-28.08.1985 tarihleri arası Almanya primlerini 16.09.1987 tarihli kararla iade alarak yurt dışı çalışmalarını tasfiye ettiği belirtilmektedir.
Davacı, ... sigortasına giriş tarihi olan 30.05.1983 tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak kabulünü ve 20.01.2012 tahsis başvuru tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitini istemiştir.
Mahkemece, yurt dışı borçlanma istemine ilişkin borçlanma belgeleri getirtilmeksizin, ayrıca yurtdışı çalışmaların tasfiye durumu araştırılmaksızın, ... sigortasına giriş tarihi olduğundan bahisle 30.05.1983 tarihini sigorta başlangıcına esas alarak davanın kabulüne karar vermiştir.
Mahkemenin hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmü, bir kimsenin Türk sigortasına girmeden önce, ... sigortasına girmiş bulunması halinde, rant sigortasına giriş tarihinin, Türk sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğini öngörmüştür. Ancak anılan sözleşme hükmünün uygulanabilmesi, ... sigortasına giriş tarihini içerecek şekilde yurt dışı borçlanmasının usulünce yapılması halinde mümkündür.
Prim iadesi suretiyle tasfiye edilen yurt dışı hizmetlerindeki anılan tasfiye edilme hali, söz konusu yurt dışı sürelerinin, 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlandırılarak sigortalının sosyal güvenliği bakımından değerlendirilmesinde, aksine bir düzenleme bulunmadığından engel değildir. Ancak tasfiye edilen yurt dışı hizmetlerin, sigortalılık başlangıcında esas alınabilmesi mümkün de bulunmamaktadır.
Çünkü,Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında bağıtlanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmü, bir kimsenin Türk sigortasına girmeden önce, ... sigortasına girmiş bulunması halinde, rant sigortasına giriş tarihinin, Türk sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceğini belirtmekle birlikte, anılan hükmün uygulanabilirliği, her iki ülke mevzuatına göre dikkate alınabilecek bir sigortalılık süresinin bulunması halinde mümkündür.
Sigortalı hizmetlerin tasfiye edilmesi halinde, tasfiyeye uğramış hizmetlerin sosyal sigorta hukuku açısından geçerliliğini yitirmiş sayılması ve artık her iki ülke mevzuatına göre nazara alınabilecek bir sigortalılık süresi kalmayacağından, Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında aktedilen Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin, konuya ilişkin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmü uyarınca, rant sigortasına giriş tarihinin, Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak sayılması mümkün olmayacaktır. Kuşkusuz bu halde sigorta başlangıcı, 3201 sayılı Yasanın 5.madde hükmü çerçevesinde belirlenmesi gerekecektir.
Şu halde yapılması gereken iş; yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, öncelikle, davacıya ait yurt dışı sürelerinin 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlanılmasına dair tüm borçlanma belgeleri (özellikle, yurt dışı sigortalılık sürelerini ve rant sigortasına giriş tarihini gösterir sigortalılık cetveli, v.s) davalı Kurum’dan celbedilerek, davacının Türkiye’deki sigorta başlangıcına esas ... sigortasına giriş tarihi belirlenmeli; 3201 sayılı Yasa kapsamında borçlanmaya konu yapılmış ve rant sigortasına giriş tarihini de kapsayan yurt dışı hizmetlerin, tasfiye edilip edilmediği usulünce yapılacak araştırmayla saptanmalı; tasfiye edildiğinin anlaşılması halinde, sigorta başlangıç tarihi ve tahsis koşullarının varlığına yönelik davacı istemleri, yukarıdaki ilkeler çerçevesinde yeniden yapılacak değerlendirme sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.03.2013 gününde oy birliğiyle karar verildi.