BAM Hukuk Mahkemeleri Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 2022/681 Esas 2022/1638 Karar Sayılı İlamı

T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
1. HUKUK DAİRESİ


DOSYA NO : 2022/681
KARAR NO : 2022/1638
KARAR TARİHİ : 23/11/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I


BAŞKAN : ...
ÜYE : ...
ÜYE : ...
KATİP : ...

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/11/2021
NUMARASI : 2015/542 Esas, 2021/635 Karar
DAVACI : HEREKE MADEN İŞLETMELERİ A.Ş.
VEKİLİ : ...
DAVALI : İZGAZ İZMİT GAZ DAĞITIM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ
VEKİLİ : ...
ASLİ MÜDAHİL : SİMGE MAT. MADENCİLİK ASFALT TİC.VE SAN. ANONİM ŞİRKETİ
VEKİLİ : ...
DAVANIN KONUSU : Elatmanın Önlenmesi (Satın Almaya Dayalı)
DAVA TARİHİ : 25.05.2015
İLAM YAZIM TARİHİ : 23.11.2022

Davacının istinaf başvurusu üzerine Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2015/542 Esas sayılı dosyası ve dava dosyasında verilen 2021/635 Karar sayılı gerekçeli kararı incelendi.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait Hereke Küllüktepe Mevkiinde bulunan S.79547 sayılı II (a) grubu işletme ruhsatlı taş ocağı sahasına davalı kurum tarafından haksız yere el atıldığını belirterek davalı tarafından yapılan el atmanın önlenmesine ve davalı kurum tarafından döşenen doğalgaz boru hattının kaldırılmasına, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 2009 yılından müvekkil şirketin uğradığı gelir kaybına karşılık olmak üzere davalı kurumun 10. 000,00 TL tazminat bedeli ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın öncelikle husumet yönünden reddinin gerektiğini, davanın hattın yapımından sorumlu olan Simge Kocafalt Kocaeli Asfalt İnş. Madencilik San . Ve Tic. A.Ş. Ye ihbarını talep ettiklerini, dava konusu olayla ilgili kurul kararına başvurulmaksızın dava yoluna gidilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiğini, konunun çözümünde görevli mercinin devlet planlama teşkilatının bağlı olduğu bakanın başkanlığında oluşturulan kurul olduğunu, davacının zarar olduğunu iddia ettiği miktarın hesap edebilir durumda olduğunu, bunu dava konusu etmesinde hukuki yararının bulunmadığını, davacının iş bu dava ile zararı oluştuğu yönündeki talepleri öğrenme tarihinden itibaren 1 yıl geçmekle zamanaşımına uğradığını, zamanaşımı itirazlarının bulunduğunu belirterek davanın tümüyle reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :
İlk dereceli mahkemece yapılan yargılama sonucunda; Davanın açılmamış sayılmasına dair karar verildiği anlaşılmıştır.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, zira Kocaeli 2. İdare Mahkemesi Başkanlığının 2016/1976 Esas sayılı dosyasının kesinleşmesinin beklenilmesi nedeniyle, devam eden duruşmalara mazeret dilekçeleri gönderildiğini, mahkemece mesleki mazeretlerinin içeriği araştırılmadığı gibi bizzat mahkemenin kendi iradesiyle beklenilmesi şeklinde hüküm kurulan idare mahkemesi dosyasının kesinleşmesi sürecinde verilen ve kabul edilen mazeretlerin dahi davanın açılmamış sayılmasına yönelik kararına gerekçe yapıldığını, Mahkemece, mesleki mazeretin içeriğine dair olumsuz bir tespit yapılmayarak mazeretlerinin varlığı tespit edilmiş olmasına rağmen daha önce kabul edilmiş mazeretleri gerekçe gösterilerek davanın açılmamış sayılmasına hükmedilmesinin açıkça hukuka aykırı olduğunu, vekil olarak tanınan mazeret bildirme hakkının mahkemece artık tanınmayacağı, son kez kabulü gibi bir ara karar da kurulmamış olduğunu, bu konuda bir ihtarat dahi yapılmamış olduğunu belirterek ilk dereceli mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE :
Açılan dava elatmanın önlenmesi, kal ve tazminat tahsili istemine ilişkindir.
İlk dereceli mahkemece yapılan yargılama sonucunda; davada dava değerine göre basit yargılama usulünün uygulandığı ve davanın yenilendikten sonra takipsiz bırakıldığı gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına dair karar verildiği anlaşılmıştır.
İddiaların içeriği ve ileri sürülüş biçiminden, davanın konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır . Bu tür bir davada, HMK'nın hükümleri ve 492 sayılı Harçlar Kanunun 16. Maddesi uyarınca dava değerinin dava tarihinde dava konusu edilen bağımsız bölümlerde davalılar adına kayıtlı hisselerin arsa payına göre payları belirlenerek belirlenen bu değer üzerinden Harçlar Kanunun 26,27,28 ,30 ve 32. Maddelerinin ön gördüğü şekilde işlemlerin yerine getirileceği ve gerekli olan harcın alınacağı tartışmasızdır. Öte yandan Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden ( re'sen ) gözetilmesini hükme bağlamıştır.
Eklemek gereklidir ki, eldeki dava dosyasında davanın değerinin belirlenmesine göre yazılı veya basit uygulanacağı, İstinaf dairesinin verdiği karara karşı temyiz yasa yolunun açık olup olmadığı, bir başka anlatımla verilecek kararın kesin olup olmayacağı da HMK 362/-a maddesi gereği dava değerinin doğru şekilde tespit edilmiş olmasına bağlıdır.
Bu itibarla, mahkemece dava değeri usulünce belirlenmeden dava değerinin 500.000,00 TL altında olduğu, bu nedenle basit yargılama usulü uygulanacağı gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına dair karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
Hal böyle olunca yukarıda anlatıldığı gibi, dava değeri keşif yapılmak suretiyle usulünce saptanarak davada yazılı veya basit yargılama usulünün uygulanıp uygulanmayacağı belirlenmeli ve buna göre yargılamaya devam olunmalıdır. Açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf talebinin yerinde olduğu değerlendirilerek ilk dereceli mahkeme kararının kaldırılmasına dair karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2015/542 Esas sayılı dosyası ve dava dosyasında verilen 2021/635 Karar 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a-4 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf talep eden davalı tarafından yatırılan gider avansının ilk derece mahkemesince iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK.nun 353/1-a-4 maddesi gereğince KESİN olarak oybirliği ile karar verildi. 23/11/2022



Başkan...
e-imzalıdır

Üye...
e-imzalıdır

Üye...
e-imzalıdır

Katip...
e-imzalıdır