Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, 15.05.2004 – 30.05.2009 tarihleri arasındaki döneminde kesintisiz çalışmasında en son toplam 1.073,00 TL. net ücret almasına rağmen, Kuruma eksik bildirilen hizmet ve prime esas kazançların tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalı işveren vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin tüm, davalı işveren vekilinin, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Hizmet tespitine yönelik davalarda, davacı işçinin çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı ...’na (Devredilen SSK), davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Davanın niteliği gereği, çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli bir serbestlik söz konusu değildir. Çalışma olgusunun her türlü delille kanıtlanması olanağı bulunmakla birlikte; Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/21-409 Esas, 2005/413 Karar sayılı kararında da belirtildiği üzere, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 288. maddesindeki yazılı sınırları aşan ücret alma iddialarının yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır.
Ücret miktarı HMK’nun Geçici 1. maddesinin ikinci fıkrası delaletiyle HUMK 288. maddesinde belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür.
Yazılı delille ispat sınırın altında kalan miktar için, yine, HMK’nun Geçici 1. maddesinin ikinci fıkrası delaletiyle HUMK’nun 289. maddesi gereğince tanık dinletilebilir. Tespiti istenen miktar sınırı aşıyor olsa bile varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinletilmesi mümkündür.
Somut olayda; davacı, davalı işveren nezdinde satış temsilcisi, mağaza sorumlusu olarak 15.05.2004 ile 30.05.2009 tarihleri arası dönemde en son yemek, yol ve vergi iade ücretleri ile birlikte toplam 1.073,00 TL ücretle ve kesintisiz çalıştığı halde, bir kısım çalışmaların eksik gün ve ücretle bildirildiğini beyanla, eksik gün ve ücretlerin tespitini istemiştir.
Mahkemece, hizmet tespitine ilişkin istemin reddine, tanık beyanlarına itibar ederek, davacının 800,00 TL ücretinden, brüt ücretini tespit edip, tespit ettiği brüt ücretin, asgari ücrete oranını 1.6777 olarak tespit edip, söz konusu oranı talep dönemindeki asgari ücrete oranladıktan sonra, yol yardımını günlük 7,00 TL olarak belirleyip, talep dönemi çalışmalarda geçmiş dönem enflasyon oranlarını tespit ettiği günlük yol ücretine oranlayıp, talep döneminde; hem, aylık asgari ücret üzerine, oranlama sonucu elde ettiği tutarı, hem de, yol ücretine uyguladığı enflasyon oranları ile çıkan tutarları toplayarak ulaştığı tutarı, davacının, talep dönemi çalışmalarındaki prime esas kazanç tutarı olarak tespit eden bilirkişi raporu hükme esas alınarak davacının, 10.06.2004 – 30.05.2009 tarihleri arasındaki prime esas kazanç tutarının tespitine karar verilmiştir.
Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporunun yaklaşımı isabetsiz olduğu gibi, buna yönelik hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Mahkemece, Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/21-409 Esas, 2005/413 Karar sayılı kararı gözetilerek, yeterli ve gerekli bir araştırmayla (özellikle imzalı ücret bordroları, ücret ödemeye dair banka dekontları, diğer ödeme belgeleri v.s celbedilerek) ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, tanık beyanlarında belirtilen son aylık ücret ve yol ücreti tutarına göre hesap edilen tutarın, kabul edilen dönemdeki çalışmaların prime esas kazanç tutarlarına uygulanarak sonuca gidilmesi isabetsizdir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda, araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı işveren vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı işverene iadesine, 12.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.