MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

DAVA : Davacı, işyerlerinde yapılan işlerin İşkolları Tüzüğünün 17 sıra numaralı ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar işkolunda yer aldığına dair kararın iptali ile bu bu işyerinin ve yapılan işlerin işkolları tüzüğünün 24 nolu sağlık işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ... avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, ... Devlet Hastanesinde davalı şirket işçilerinin patoloji laboratuvarında parça kesimi, röntgen çekimi, röntgen film banyosu, efor çekimi, hemşirelik hizmeti, hasta getirip götürme, acil ilaç deposu ile sterilizasyona bakma, hastanın ve doktor ile hemşirenin ameliyata hazırlanması gibi işleri yaptıklarını, yine ... Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde de enjeksiyon ve sarf malzemeleri hazırlığı gibi işleri yaptıklarını, bu işlerin ise sağlık işlerinden olduğunu, buna ek olarak tıbbi sekreterlik, veri hazırlama çalışanlarının sağlık işkolunda yer aldığına dair bakanlık tespitleri bulunduğu gibi işçilerin işe alınmaları, çıkarılmaları denetim, gözetim, çalışma şartlarına ilişkin tüm yetkilerin gerçekte asıl işveren ... Devlet Hastanesi ile Ağız ve Diş Sağlığı Merkezince kullanıldığını, esasen şartnamede de çalışanlarda sağlık alanında formasyona ve sertifikaya sahip olma şartının arandığını, sağlık işlerinin hizmet alımı yoluyla yapılmasının işin önemini ve niteliğini değiştirmeyeceğini, geçerli bir asıl işveren-alt işveren ilişkisinde bulunması gereken kanuni şartların mevcut olmadığını, alt işverenler değişmesine karşın işçilerin çalışmalarını aynı şekilde sürdürdüklerini, anılan ilişkinin muvazaalı olduğunu ve çalışanların başlangıçtan itibaren asıl işveren işçisi sayılması gerektiğini iddia ederek davalı bakanlıkça yapılan iş kolu tespitinin iptaliyle dava konusu işyerlerinde yapılan işlerin 24 numaralı sağlık iş koluna girdiğinin tespitini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Bakanlık vekili, davayı kabul etmediklerini ifade ederek davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket vekili; dava konusu işyerlerinde yapılan işlerin büro işi olduğunu ve sağlık işi niteliğinde olmadığını, yapılan hizmetin gereği olarak şartnamelerde tıbbi formasyonu olan kişilerin çalıştırılmak istenmesinin doğal olduğunu, ancak bu kişilerin sağlık personeli olmadıklarını, bu hususun da iş kolunun sağlık iş kolu olmasını gerektirmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan kanıtlara, yapılan keşfe ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak, uyuşmazlığa konu işyerindeki personelin fiilen ve ağırlıklı olarak hasta kabul, poliklinik veri girişi yönlendirme, sağlık araç ve gereçlerinin temizlik sterilizasyonu, röntgen çekim ve bakımı, ameliyathanede yardımcı işler, muayene hazırlık işlemleri, tıbbi sekreterlik, hastanın kimlik bilgilerinin işlenmesi, faturalandırma, laboratuvar işlemleri, kan alma, reçete kayıt, tahlil ve film sonuçları girişi vb. işlerde çalıştırıldığı, anılan işlerin 24 sıra numaralı sağlık-iş kolunda yer alması gereken faaliyetler olduğu, bu durumda ...nın işyerinde yapılan işlerin 17 sıra numaralı ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar işkoluna dahil bulunduğuna dair işkolu tespitinin hatalı olduğu, anılan ... işleminin iptaliyle, işyerinde yapılan işlerin 24 sıra numaralı sağlık işkolunda yer aldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı Bakanlık vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Dava ve karar tarihinde yürürlükte bulunan 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 4. maddesinde, “Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti ...nca yapılır. ... tespit ile ilgili kararını Resmi Gazetede yayımlar. Kararın yayımını müteakip bu tespite karşı ilgililer iş davalarına bakmakla görevli mahalli mahkemede onbeş gün içinde dava açabilirler. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. Kararın temyiz edilmesi halinde Yargıtay uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.” denilmiştir.
Aynı Kanun"un 60. maddesinde “işçi ve işveren sendikalarının kurulabilecekleri işkolları aşağıda belirtilmiştir.” denilerek 17 sıra numarasında “Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar” ve 24 sıra numarasında ise “Sağlık” iş kolları düzenlenmiştir. Bununla birlikte yine aynı maddede “Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin dahil olduğu işkolundan sayılır. Bir işkoluna giren işlerin neler olacağı, işçi ve işveren konfederasyonlarının görüşü de alınarak ve uluslararası normlar da göz önünde bulundurularak bir tüzükle düzenlenir…” hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca 2821 sayılı Kanun"un 60. maddesi ile atıfta bulunulan İş Kolları Tüzüğü’nün 2. maddesinde iş kollarına giren işlerin neler olduğunun ekli listede gösterildiği belirtilmiştir. Ekli liste 24. sıra numarasında sağlık iş koluna ilişkin olup, buna göre sağlık işleri “Hastaneler, sanatoryumlar, bakım ve dinlenme evleri, doğum ve çocuk bakım evleri, kreşler, doktor muayenehaneleri klinikler gibi sağlık kuruluşları, diş klinikleri, röntgen muayenehaneleri ve benzerleri ile hayvan bakım evlerinde yapılan her türlü sağlık işleri” olarak açıklanmıştır. Ekli listenin 17. sıra numarasında ise Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar iş koluna ilişkin olup, bu işkoluna giren işler “ Her türlü mali kuruluşlar, ticaret borsaları, ticaret ve sanayi odaları, birlikleri, kooperatifler, kredi esham ve tahvil borsaları, her türlü büro ve benzeri kuruluşlar ile dernekler, noterler, işçi ve işveren kuruluşları, her türlü sınai, tarımsal, kimyasal ve hayvansal maddelerin ve ürünlerin alımı ve satımı, eğitim kurumları, sahne, perde ve benzeri gösteri sanatları, müzik, resim, heykel, dekorasyon, edebiyat ve benzeri güzel sanatlarla ilgili işler..” şeklinde belirtilmektedir.
Diğer taraftan karar tarihinden sonra 07.11.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 5. maddesinin 1. fıkrasında, “Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî
Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. Kararın temyiz edilmesi hâlinde Yargıtay uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.” hükmü yer almıştır.
Aynı Kanun"un 4. maddesinin 2. fıkrasında, “Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır.” denildikten sonra 3. fıkrasında iş kollarına ilişkin bakanlıkça yönetmelik çıkarılacağı ifade edilmiştir. Anılan yönetmelik 19.12.2012 tarihli 28502 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır. Söz konusu yönetmelikte ekli listede 10 sıra numarasında ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar işkoluna, 17 sıra numarasında ise sağlık ve sosyal hizmetler işkoluna yer verilmiştir. Bu iş kollarına giren işler ise sınıf, alt sınıf esasına göre sayılmak suretiyle ayrıntılı şekilde belirlenmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalı ... şirketine ait ... Devlet Hastanesi ve ... Ağız ve Diş Sağlığı Merkezindeki işyerleri ile merkez işyerinde yapılan işlerin ticaret, büro, eğitim, güzel sanatlar ve sağlık işkollarından hangisine girdiği noktasında toplanmaktadır
Yapılan açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;
1-Dava konusu tespit, davalı şirketin ... Devlet Hastanesi ve ... Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi işyerlerine ek olarak merkez işyeri de dahil edilip işyerlerinin işletme oluşturduğu ifade edilerek yapılmıştır. Bu noktada mahkemece merkez işyerine ilişkin herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmamıştır. O halde öncelikle merkez işyerine ilişkin de bir inceleme yapılmalı, diğer işyerleri ile birlikte tek bir işyeri mi, bağımsız işyerleri mi yoksa işletme mi oluşturup oluşturmağı açıklığa kavuşturulup yetkili mahkeme olunup olunmadığı da değerlendirildikten sonra yapılan inceleme ve değerlendirme sonucuna göre merkez işyeri ve ... Devlet Hastanesi ile ... Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi işyerlerinde ağırlıklı olan işin tespit edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla davalı şirkete ait kaç tane işçinin hizmet alım sözleşmeleri kapsamında söz konusu işyerlerinde çalıştıkları, bunların hangi işlerde görevlendirildikleri ve fiilen hangi işleri yaptıkları, bu işçilerin birey olarak birden fazla işi yapması durumunda zamanlarının ne kadarını hangi işte geçirdikleri, ağırlıklı olarak hangi işleri yaptıkları, bu işçilerin yaptıkları işlerde hastane ya da sağlık merkezi personeli çalışıp çalışmadığı, hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalışan işçilerden kaçının sağlık iş koluna giren işleri kaçının büro işlerini yaptıkları araştırılmadan ve tartışılıp değerlendirilmeden buna bağlı olarak da işyeri ya da işyerlerinde yapılan ağırlıklı iş yeterince açıklığa kavuşturulmadan eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
2- Dava iş kolu tespitine itiraz davası olup tespiti yapılan iş kolunda yer alan sendikaların, dava sonucundan etkilenecek olmaları sebebiyle davaya dahil edilmesi gereklidir. Mahkemece tespit kararından etkilenecek işyerlerinde örgütlenmiş veya işkolu tespit kararında işyerinin girdiği işkolu olarak gösterilen işkolunda faaliyet gösteren sendikaların ve işverenin davaya dahil edilerek göstereceği deliller ve karşı deliller toplanıp birlikte bir değerlendirme yapılmalıdır. Bunun yapılmayarak davanın sadece bakanlığa ve işverene karşı görülmesi hatalıdır. Bu sebeple de kararın bozulması gerekmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, 30.01.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.