Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5339 Esas 2022/6244 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işverenin yurt dışında bulunan farklı şantiyelerinde 2012-2018 yılları arasında bir kısmı elden avans, kalanı bankaya yatırılmak suretiyle net 6,30 USD saat ücreti karşılığında soğuk demirci ustası olarak çalıştığını, 2018 yılında iş bitimi sebebiyle davacının işine son verilerek Türkiye'ye gönderildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin şirket yapılanması içerisinde davacıya ilişkin kayda rastlanılmadığını, davacı ile müvekkili Şirket arasında hiçbir hukuki bağ bulunmadığını, bu nedenle davada müvekkili Şirketin pasif husumet ehliyetinin olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı işverenin ispat kuralı gereğince iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ispatlayamadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.



B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde, davacı işçinin davalı Şirketin çalışanı olmadığını, somut olayda Türk Hukukunun uygulanmaması gerektiğini, ücretinin hatalı tespit edildiğini, imzalı ücret bordrolarına göre fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ücretlerinin ödendiğini, yıllık izin ücreti alacağı bulunmadığını, husumetli tanık beyanlarına itibar edilemeyeceğini, hesaplanan alacaklardan yapılan % 30 oranındaki indirimin az olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 08.06.2021 tarihli ve 2021/998 Esas, 2021/1526 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu sonucuna varılarak davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 06.10.2021 tarihli ve 2021/9007 Esas, 2021/13831 Karar sayılı ilâmı ile özetle; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra, taraflar arasında imzalanan 24.09.2013 tarihli yurt dışı iş sözleşmesi ile ekinde yer alan taraflarca imzalı “çalışma düzeni ve ücret tarifeleri” başlıklı belgedeki bordro hesaplama yöntemine göre günlük çalışma süresinin 8 saat olarak belirlendiği, bu düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu'nda (4857 sayılı Kanun) yer alan ve fazla çalışmanın ölçütü olan haftalık 45 saatlik çalışmanın üzerinin fazla çalışma oluşturacağına dair nisbi emredici nitelikteki hükme aykırı olamayacağı, bu sebeple fazla çalışmanın haftalık 45 saatin üzerindeki çalışma olarak kabulünün yerinde olduğu, ancak aynı hüküm uyarınca haftalık 45 saatin üzerindeki 3 saatlik fazla çalışmanın kararlaştırılan ücretin içinde olduğunun dikkate alınmamasının hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak alınan bilirkişi raporu doğrultusunda hesaplanan fazla çalışma alacağı ile bozma konusu olmayan diğer alacaklar hüküm altına alınmıştır.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde, davacı işçinin Şirketin çalışanı olmadığını, somut olayda Türk Hukukunun uygulanmaması gerektiğini, davacının ücretinin hatalı tespit edildiğini, imzalı ücret bordroları ile fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödendiğini, husumetli tanık beyanlarına itibar edilemeyeceğini, % 30 oranındaki indiriminin az olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.


C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, fazla çalışma ücretinin hesaplanma yöntemi noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk
1.4857 sayılı Kanun'un 41 ve 63 üncü maddeleri.
2. 25.08.2017 RG tarihli ve 30165 sayılı İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği'nin "Fazla Çalışmada Sınır" başlıklı 5 inci maddesine göre; "Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz. Bu süre sınırı, işyerlerine veya yürütülen işlere değil, işçilerin şahıslarına ilişkindir."

3. Değerlendirme
1.İş sözleşmelerinde yer alan fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönündeki kurallara sınırlı olarak değer verilmelidir. Dairemiz uygulamasına göre fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönündeki kayıtların yıllık ikiyüzyetmiş saatle sınırlı olarak geçerli olduğu kabul edilmektedir (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 15.03.2022 tarihli, 2022/1052 Esas, 2022/3407 Karar sayılı kararı).

2.Yukarıda yapılan açıklamalar ile dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; bozmaya uygun şekilde fazla çalışma alacağının hesaplandığı bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulduğu, bozmaya konu alacak yönünden bozma gereğinin yerine getirildiği, davalı vekilinin temyiz itirazlarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmamasına göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

17.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.