Vekili              : Av. T.K.

          Davalı             : Kadıköy Belediye Başkanlığı

           O L A Y          : Davalı idare tarafından İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, Merdivenköy Mahallesi, İnönü Sokak 281 pafta, 2494 ada, 12 parsel 12 kapı sayılı davacıya ait yerde ruhsatsız ilaveler yapıldığı saptanmış, 27.4.2005 tarih 6013 sayılı yapı durdurma tutanağı düzenlenmiştir.

            Ruhsatlı yapıda yapılan ilavelerin kaçak 3. normal katı davacı tarafından yıkılmış ancak zemin ve normal katlardaki büyümelerin bahçe mesafesine tecavüzü olduğundan ortak alanların bağımsız bölüme dönüştürülemeyeceği ve ruhsata bağlanmasının olanaksız olduğu tespit edilmiştir.

             Kadıköy Belediye Başkanlığının 14.6.2005 gün ve 45/21-A sayılı işlemi ile, söz konusu yapı için 3194 sayılı Yasanın 42. maddesi uyarınca davacıdan 30.000,00 TL para cezası alınmasına karar verilmiştir.

            Davacı vekili, para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle 5.10.2005 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

İSTANBUL 1. İDARE MAHKEMESİ: 20.10.2005 gün ve E:2005/2436, K:2005/1995 sayı ile, Kabahatler Kanunu bir bütün olarak incelendiğinde toplum düzenini, genel ahlakı, genel sağlığı ve ekonomik düzeni korumak amacıyla konulan kuralların icrai veya ihmali bir davranışla ihlal edilmesinin bu kanunla kabahat olarak tanımlandığı, keza bu kabahat nedeniyle kendi Kanununda idari bir yaptırım öngörülmüş ise bu yaptırımlara karşı sulh ceza mahkemesine itiraz edilebileceği buna göre idari para cezalarının da idari bir yaptırım türü olarak kabul edilmesi ve bu cezalara karşı yapılacak itirazların Kabahatler Kanunu uyarınca Sulh Ceza Mahkemesince çözümlenmesi gerekeceği, olayda, davacıya 3194 sayılı Kanuna aykırılık nedeniyle idari para cezası verildiği görülmüş olup, kabahat niteliğindeki bu fiil nedeniyle verilen para cezasının Kabahatler Kanunun 17. maddesi kapsamında bir yaptırım olduğu, bu itibarla söz konusu cezaya yönelik itirazın adli yargı yerince çözümlenmesi gerekeceği sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş, bu karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Davacı aynı istemle adli yargı yerinde dava açmıştır.

KADIKÖY 2. SULH CEZA MAHKEMESİ; 22.3.2007 gün ve E:2005/1067, K:2007/311 sayı ile, 5326 sayılı Kabahatler Yasasının 3. maddesinin Anayasa mahkemesince iptal edildiği ve maddenin 5560 sayılı Yasanın 31. maddesi ile yeniden düzenlenerek 19.12.2006 tarihinde yürürlüğe girdiği, yapılan yeni düzenlemeye göre 5326 sayılı yasanın idari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağının belirtildiği, itiraza konu idari yaptırım kararının 3194 sayılı İmar Yasasının 42. maddesi uyarınca verildiği, 3194 sayılı Yasanın 42. maddesinde idari para cezalarına karşı Sulh Ceza mahkemesine itiraz edilebileceği yönündeki fıkranın Anayasa Mahkemesinin 15.5.1997 tarih ve 996/72 esas 997/51 karar sayılı kararları ile iptal edildiği ve iptal gerekçesinde idare mahkemelerinin görevli olması gerektiğinin belirtildiği, bu durum karşısında 19.12.2006 tarihinde yapılan yeni yasal düzenleme ile konuya ilişkin yargılama görevinin idari yargı yerine ait olması nedeniyle mahkemelerince görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gerekçesiyle, mahkemelerinin görevsizliğiyle dava dosyasının görevli İdare Mahkemesine gönderilmesine, her ne kadar Mahkemeleri ile İstanbul 1. İdare Mahkemesi arasında olumsuz görev uyuşmazlığı meydana gelmiş ise de, mahkemelerinin görevsizlik kararı sonradan Anayasa Mahkemesinin kararı ile 5326 sayılı yasanın 3. maddesinde yeniden düzenleme sonucu oluşan yeni hukuki duruma dayandığından bu durumda görevli mahkemenin tayini için Uyuşmazlık mahkemesinin kararına gerek bulunmadığından kararın kesinleşmesini takiben 2577 sayılı yasanın 9. maddesi uyarınca 30 gün içerisinde taraflarca istekte bulunulması halinde dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesine, karar verilmiş, davacı tarafından bu karara itiraz edilmiştir.

Kadıköy 1. Asliye Ceza Mahkemesi; 18.4.2007 gün ve Müt. Karar No:2007/98 sayı ile,

İtirazın reddine karar verilmiş ve karar kesinleşmiştir.

            Davacı tarafından dosyanın İstanbul İdare Mahkemesine gönderilmesi isteminde bulunulmuştur.

İSTANBUL 1. İDARE MAHKEMESİ: 8.6.2007 gün ve E:2007/1103, K:2007/1533 sayı ile, uyuşmazlık konusu olayda, tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada idari ve adli yargı yerlerince verilen görevsizlik kararlarından sonra Uyuşmazlık Mahkemesi Yasası hükümleri uyarınca ortaya çıkan olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesine yönelik olarak anılan hükümler gereği davanın taraflardan birinin istemi halinde son görevsizlik kararını veren yargı yerince görevli yargı yerinin belirlenmesi için dava dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesi gerektiğinden, idare mahkemesi ve sulh ceza mahkemesince verilmiş bulunan ve kesinleşen görevsizlik kararlarından sonra yeniden bir dava açılması ve açılan bu davanın da idare mahkemesince esasının incelenerek karar verilmesi mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın incelenmeksizin reddine karar vermiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Danıştay 6. Dairesi 2.6.2009 gün ve E:2007/6543, K:2009/6596 sayı ile, kararın onanmasına karar vermiştir.

Davacı vekilinin Kadıköy 2. Sulh Ceza Mahkemesine başvurması üzerine dava dosyası Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 19.12.2011 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre:

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu’nun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği…” açıkça belirtilmiştir. Bu durum göz önüne alındığında, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

Adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının; davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece 15. maddede belirtilen hükmün aksine, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası temin edilmeden gönderildiği görülmekte ise de; Başkanlık yazısıyla, idari yargı dosyasının Mahkemesinden istenildiği ve sonuçta usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet AKKAYA’nın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: