Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5243 Esas 2022/6388 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı Ziraat Bankası vekili özetle müvekkili Bankanın ...Şubesinde servis görevlisi olarak çalışan ...’nin 20.05.2005 tarihinde etajer çekmecesinden 20.300,00 EURO ve 21.377,00 USD kaybolduğunu, kambiyo işlemlerini yürüten yönetmen yardımcısı J.D.'nin bir günlüğüne izne ayrılması üzerine, onun yerine aynı şubeye bir hafta önce tayin edilen davalının görevlendirildiğini, olay günü Şubede diğer personel tarafından da teşhis edilen şüpheli bir şahsın bulunduğunun tespit edildiğini, fiili gerçekleştiren kişiler hakkında ...Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, işyerinde yapılan soruşturması neticesinde verilen Disiplin Kurulu kararı gereğince davalının söz konusu tutardan malen sorumlu tutulmasına karar verildiğini, Banka zararı ile ilgili olarak gerek fail/faillerden gerekse banka personelinden herhangi bir tahsilat sağlanamadığını iddia ederek kaybolan 20.300,00 EURO ve 21.377,00 USD'nin faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili özetle; müvekkilinin ...Şubesine olay tarihinden bir hafta önce tayin olduğunu, bir günlük izinli olan kambiyo servis yetkilisinin yerine işlem yapmak üzere görevlendirildiğini, öğle tatiline doğru paraları çekmeceye koyup kilitlediğini, yemek dönüşü çekmecenin açıldığını fark ettiğini ve çekmecedeki 20.300,00 EURO ve 21.377,00 USD'nin eksik olduğunun tespit edildiğini, savcılık soruşturmasının devam ettiğini, davalının herhangi bir kusurunun bulunmadığını, Şubede güvenlik kamerasının olmamasında Bankanın kusur ve ihmalinin bulunduğunu, aynı Şubede benzer bir hırsızlık olayının daha önceden yaşandığını, buna rağmen Bankanın gerekli dikkat ve özeni göstermediğini ve güvenlik kamerası kullanmayı ihmal ettiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.

Mahkeme Kararının Özeti:
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/371 Esas, 2016/411 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı istinafa başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 2017/296 Esas 2017/380 Karar sayılı ilâmı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı vekili tarafından temyizi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2017/4367 Esas 2019/1274 Karar sayılı ilâmıyla Bölge Adliye Mahkemesi kararı ortadan kaldırılmak suretiyle İlk Derece Mahkemesi kararı "görev hususunun değerlendirilmesi yönünden" bozulmuştur.
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, iş mahkemelerinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş, taraflarca temyiz edilmeyen kararın kesinleşmesi üzerine dosya ... 55. İş Mahkemesi’ne gönderilmiş, Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, toplanan kanıtlar ile bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1.Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davacı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2.Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı işçinin özen borcunun ihlali sebebiyle uğranılan zarardan hangi oranda sorumlu olacağına yöneliktir.
İş sözleşmesinin tarafı olan işçi, işi özenle ifa borcu altındadır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun ( 6098 sayılı Kanun) 396 ncı maddesinde, işçinin yüklendiği işi özenle yapmak zorunda olduğu ifade edilmiş ise de, gösterilmesi gereken özenin derecesi ile ilgili herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun "İşçinin sorumluluğu" kenar başlıklı 400 üncü maddesine göre işçi, işverene kusuruyla verdiği her türlü zarardan sorumludur. Aynı maddenin ikinci fıkrasında bu sorumluluğun belirlenmesinde; işin tehlikeli olup olmaması, uzmanlığı ve eğitimi gerektirip gerektirmemesi ile işçinin işveren tarafından bilinen veya bilinmesi gereken yetenek ve niteliklerinin göz önünde tutulacağı ifade edilmiştir. Bu hükme göre işçinin sorumluluğunun belirlenmesinde işin niteliğinin yanında işçinin gerek subjektif gerekse objektif özelliklerinin önemli bir rol oynayacağı tartışmasızdır.
Somut olayda davalı işçinin çalıştığı Banka Şubesinde, davalıya ait çekmecede bulunan Bankaya ait paranın kaybolduğu uyuşmazlık dışıdır. Dosyada mübrez ve hükme esas alınan, emekli banka müfettişi, mali müşavir bilirkişi tarafından hazırlanan raporda; davalının görevi sırasında fazla paraları ana kasaya kaldırmayarak banka iç mevzuatına aykırı hareket etmesi sebebi ile %5 oranında kusurlu bulunduğu, esas sorumluluğun gerekli organizasyonel, iç kontrol ve güvenlik tedbirlerini almayan Bankaya ait olduğu belirtildikten sonra ayrıca %10 ve %100 kusur durumuna göre de değerlendirme yapılmış, Mahkemece davalının %5 oranında kusurlu olduğu kabul edilerek hüküm kurulmuş ise de bu kabul yerinde değildir.

Banka çalışanın, bankacılık hizmetlerini yerine getirme şeklindeki ifa borcunun yanında, çalışması ve davranışları ile Bankanın itibar kaybına sebebiyet vermeme, Banka mevzuatına ve uygulamalarına aykırı davranmama borcu da vardır. Bu kapsamda bankada iş sözleşmesi ile çalışan ve Bankacılık faaliyetlerinde görev alan işçinin, görevlerini yerine getirirken yürürlükteki mevzuata uyması, doğruluk, güvenilirlik ve sosyal sorumluluk prensiplerine

aykırı davranışlarda bulunmaması, Bankaya ait varlıkları ve kaynakları verimsiz ve amaç dışı kullanmaması, hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında üstlendikleri görevlerle ilgili olarak hesap verebilme sorumluluğu içinde olması gerekir.

Her ne kadar, olay günü kambiyo servisinde görevlendirilen ve şubeye bir hafta önce atanan davalının şubeyi yeterince tanımadığı, davacı tarafça olayın meydana gelmesini engelleyecek organizasyonel tedbirler ile güvenlik tedbirlerinin göz ardı edildiği ve en önemlisi şubenin güvenlik kamerasının bulunmamasının davacının kusurunu oluşturduğu sabit ise de davalının bankacı oluşu, kıdemi, daha önce aynı bankanın başka Şubesinde uzun zaman görev yapmış olması, iş tecrübesi ve bu ölçülere göre kendisinden beklenen özenin derecesi gözetildiğinde, davalının görevi sırasında fazla paraları ana kasaya kaldırmayarak banka iç mevzuatına aykırı hareket etmesi sebebi ile bankada yaşanan olayda, kusur oranının %5 değil, %10 oranında kabul edilmesi dosya kapsamına daha uygun düşecektir. Açıklanan nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.

Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.