MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın davanın davalı Sağlık Bakanlığı yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kabulüne, bakiye kısımların reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davalılardan ... Teks Tem İnş Bilgisayar Tic. ve San. Ltd. Şti. ve .... Tem. Bilg. Özel Sağlık Hiz. Tem. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekillerince duruşmasız, davacı vekilince duruşmalı istenilmişse de miktar yönünden reddedildikten ve temyiz isteminin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili; Müvekkili şirket ile davalı Sağlık Bakanlığına bağlı Mersin Toros Devlet Hastanesi Başhekimliği arasında genel temizlik hizmeti için sözleşme imzalandığını, ihale dönemi içerisinde çalışan işçilerin bir kısmının iş davaları açtığını, iş davası sonucunda müvekkili şirket tarafından Celal Güler adlı personele toplam 8.095,84 TL ödendiğini, asıl işveren olan davalı idarenin alacağın tamamından, alt işveren olan davalı şirketlerin ise işçileri çalıştırmış oldukları kendi süreleriyle sınırlı sorumlu olduğunu ileri sürerek 8.095,84 TL’nin icra dosyasına ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan rücuen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri; alacaktan sorumlu olmadıklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamında; işçi alacaklarından dolayı davalı idarenin sorumluluğunu olmadığı gerekçesiyle davalı Sağlık Bakanlığı yönünden davanın reddine, diğer davalıların işçiyi kendi çalıştırdıkları dönemle sorumlu oldukları gerekçesiyle davalı .... Tem. Ltd. Şti"ne yönünden davanın 910,95 TL"lik kısmı ile kabulüne, davalı Demiroğlulları Tekstil Ltd. Şti. yönünden davanın 303,64 TL"lik kısmı ile kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ve davalılardan ... Teks Tem İnş Bilgisayar Tic. ve San. Ltd. Şti. ve .... Tem. Bilg. Özel Sağlık Hiz. Tem. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekillerince temyiz etmiştir.
Dava , hizmet sözleşmesinden kaynaklanan rücuen tazminata ilişkindir.
1- Davacı vekilinin temyizi yönünden; hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve fer"ilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Bu durumda mahkemece yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile davalıların ödenen bedelin yarısından sorumlu tutulması doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
2- 5219 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucu Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu"nun (HUMK) 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı, 5236 Sayılı Kanun"un 19. maddesiyle HUMK’a eklenen Ek-Madde 4’te öngörülen yeniden değerleme oranı da dikkate alındığında 2016 yılı için 2.190,00 TL’dir. Davalılar ... Teks Tem İnş Bilgisayar Tic ve San Ltd Şti ile ... Tem Bilg Özel Sağlık Hiz Tem Taah San Tic Ltd Şti vekilince temyize konu yapılan ayrı ayrı 910,95 TL’lik ve 303,64 TL’lik kısım yukarıda anılan madde hükmüne göre temyiz sınırının altında kaldığından temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulüyle kararının davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... Teks. Tem. İnş. Bilgisayar Tic. ve San. Ltd. Şti. ile .... Tem. Bilg. Özel Sağlık Hiz. Tem. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin REDDİNE, peşin alınan temyiz harçlarının talep halinde temyiz edenlere iadesine,
karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 10.02.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.