14. Hukuk Dairesi 2019/2607 E. , 2019/7740 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı tarafından, davalılar aleyhine 20.03.2014 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, TMK"nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 107 ada 18 parsel sayılı taşınmazın ana yola bağlantısı bulunmadığını ileri sürerek davalılara ait taşınmazlardan en uygun güzergah üzerinden geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir.
Bir kısım davalılar, davanın reddini savunmuş; bir kısım davalılar ise davacının talebine itirazları olmadığını belirtmiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacıya ait 107 ada 18 parsel sayılı taşınmaz yararına, 22/01/2015 tarihli krokili raporda ... ada 95 nolu parsel sınırları içinde kalan "A" harfi ile gösterilen 1,5 mt genişlikte 57,68 mt uzunluğundaki 36,19 m² miktarındaki yer ile 107 ada 17 No"lu parsel sınırları içinde kalan ve krokide "B" harfi ile gösterilen 1,5 mt genişlikte 54,02 mt uzunluğundaki 80,67 m² miktarındaki yerin ana yola ulaşımın sağlayacak şekilde geçit tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan ... vekili temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "Mutlak geçit ihtiyacı" veya "Geçit yoksunluğu", ikincisine de "Nispi geçit ihtiyacı" ya da "Geçit yetersizliği" denilmektedir.
Öte yandan, saptanan geçit nedeniyle yükümlü taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedel taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmelidir. Bu bedel de hükümden önce depo ettirilmelidir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; davacıya ait 107 ada 18 parsel sayılı taşınmazın mutlak geçit ihtiyacı olduğu anlaşıldığından mahkemece, bilirkişi raporlarında en uygun ve en masrafsız alternatif olarak belirlenen güzergahtan davalılara ait 107 ada 17 ve 107 ada 95 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit tesisine karar verilmesi yerinde ise de, davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilen geçit bedelinin davalılara ödenmesine dair hükümde geçit bedelinin eksik dağıtılması ile hükmün esasını oluşturan fen bilirkişi raporundaki tarihin yanlış belirtilmesi ve 107 ada 95 parsel sayılı taşınmazda 86,19 m2’lik kısım üzerinde geçit tesis edildiği halde hükümde 36,19 m2 olarak gösterilmesi doğru görülmemiştir. Ancak, belirtilen bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7 maddesi uyarınca hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) No"lu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; (2) No"lu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun (2.) paragrafındaki “22.01.2015” ibaresinin çıkarılarak yerine “23.01.2015 hakim havale” ibaresinin eklenmesine, yine aynı paragrafdaki “36,19” ibaresinin çıkarılarak yerine “86,19” ibaresinin eklenmesine, (3.) paragrafındaki “377,85” ibaresinin çıkarılarak yerine “387,85” ibaresinin eklenmesine, (4.) paragrafındaki “22.01.2015” ibaresinin çıkarılarak yerine “23.01.2015 hakim havale” ibaresinin eklenmesine, hükmün değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13.11.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
