Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5749 Esas 2022/6516 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 1. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki sendika aidatlarının tahsili davasında İlk Derece Mahkemesinin 25.04.2017 tarihli ve 2015/668 Esas, 2017/124 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ilişkin verilen karar, Bölge Adliye Mahkemesinin 27.02.2018 tarihli ve 2018/232 Esas, 2018/327 Karar sayılı kararı ile kaldırılmıştır.

Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesinin 27.04.2018 tarihli ve 2018/51 Esas, 2018/151 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiş; Bölge Adliye Mahkemesinin 07.09.2018 tarihli ve 2018/1187 Esas 2018/1118 Karar sayılı kararı ile hükmün ikinci kez kaldırılmasına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesinin ikinci kaldırma kararı üzerine İlk Derece Mahkemesince yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... Sendikasının kapanan ...Belediye Başkanlığında yıllardır örgütlü olduğunu, kapanan Belediye Başkanlığı bünyesinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sendika ana tüzüğüne göre sendikaya üyelik aidatı ödemeleri gerektiğini, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sendika üyelik belgeleri ile isim listelerinin ve sendika ana tüzüğünün ilgili maddesinin ekte sunulduğunu, kapanan Belediyenin işçilerden kestiği üyelik ve dayanışma aidatlarını sendikaya ödemediğini, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanun (6360 sayılı Kanun) uyarınca 30.03.2014 tarihi itibarıyla ...Belediye Başkanlığının tüzel kişiliğinin sona erdiğini ve ...Belediye Başkanlığının bütün hak ve borçlarıyla ... Belediye Başkanlığına devredildiğini, bu sebeple husumetin ... Başkanlığına yöneltildiğini, kapanan Belediye Başkanlığına bağlı işyerlerinde çalışmakta olan işçilerin üyelik ve dayanışma aidatı ödemek suretiyle işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmelerinden yararlandığını, toplu iş sözleşmesinden yararlanmak isteyen işçiler tarafından sendikaya ödenmesi gereken aidatlar ile dayanışma aidatlarının işçilerin ücretlerinden kesilmesi ve kesilen miktar ile kesinti listelerinin toplu iş sözleşmelerinde öngörülen süre içerisinde sendikaya gönderilmesi gerektiğini, ancak listeler gönderilmediği gibi ödeme de yapılmadığını, bu sebeple fazlaya ve diğer konulara ilişkin her türlü dava ve talep hakları saklı tutularak şimdilik 80.000,00 TL sendika aidat alacağının her ay aidatının ait olduğu aydan bir ay sonra başlayacak bankalarca işletme kredilerine uygulanacak faiz ile tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
... BAM 8. Hukuk Dairesi 2018/1187 E. Sayılı 2018/1118 K sayılı 07.09.2018 tarihli kararı ile ilgili karada belirtilen eksiklik giderilerek yeniden karar verilmesi için karar ortadan kaldırıldığından belirtilen husustaki eksiklik giderilmek sureti ile aşağıdaki şekilde her bir alacak açısından temerrüt tarihi ve alacak miktarı ayrı ayrı belirtilmek sureti ile yeni bir hüküm kurulmuş, verilen karar ... BAM 8. Hukuk Dairesinin ''Mahkemece, ...Belediye Başkanlığı'nın kapanması ile birlikte hak ve borçlarının hangi belediyeye devredildiği hususunun araştırılarak dava konusu alacaklardan davalı ... Belediyesi'nin sorumlu olup olmadığı değerlendirilerek karar verilmelidir. ..... Mahkemece davacı tarafça sendika üye aidatı alacağına bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiz ile birlikte hükmedilmesi talep edilmesine ve yasal düzenlemeye rağmen dava konusu alacaklara ilişkin yasal faize hükmedilmesi yerinde olmamıştır." gerekçeleriyle ortadan kaldırılmış ve dava dosyası yeniden görülmek üzere mahkememize gönderilmiştir.
Mahkememizce ... Belediye Başkanlığına yazı yazılarak ...Belediye Başkanlığının kapanması ile birlikte hak ve borçlarının hangi belediyeye devredildiğinin, bu devire ilişkin komisyon kararı ile ilgili belgelerin mahkememize gönderilmesi istenmiş, ... Belediye Başkanlığının 27/09/2019 tarihli yazısı ekinde ... Belediyesine borç ve alacakları devredilen ...Belediyesinin araştırma komisyon kararları mahkememize sunulmuş, devir listesinde ... sendikası borçlarının da ... ilçe belediyesine devredileceğine ilişkin 29/03/2014 tarihli devir listesi komisyon kararının sunulduğu görülmüştür.
Ortadan kaldırma ilamı doğrultusunda belirtilen eksikliklerin giderildiği anlaşılmakla yeniden hüküm kurularak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir." gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; 30.03.2014 tarihi itibari ile ...Belediye Başkanlığının tüzel kişiliği sona ermek suretiyle ... Belediye Başkanlığına devredildiğini, 6356 sayılı Sendika ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) 18 inci maddesi uyarınca sendika aidat kesintisinin yazılı yapılan başvuru neticesinde işveren tarafından ödenmesi gerektiğini, ... Belediyesinin ise bu toplu iş sözleşmesinin tarafı olmadığını, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasının (d) bendi gereğince nakledilen personel bakımından nakil tarihinden önce doğmuş ve nakil tarihinde ödenmesi gereken borçlardan nakledilen kurumun sorumlu tutulamayacağının hükme bağlandığını, müvekkili Kurumdan talep edilen sendika borcunun hukuka aykırı olduğunu, müvekkili Belediye ile davacı Sendika arasındaki alacağa ilişkin önceki toplu iş sözleşmesinin yürürlüğünün devam etmediğini, bu nedenle Kurumun önceki dönem alacaklarına ilişkin aidat kesme ve ödeme yükümlülüğünün bulunamayacağını, toplu iş sözleşmesi için o işyerinde gerekli şartın sağlanamadığını, müvekkili Belediye ile devrolan çalışanlar arasında bireysel iş sözleşmesi yapılarak işçilerin çalıştırılmaya devam edildiğini, üyelik aidat talebinin haksız olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince delillerin değerlendirilmesi ve takdirinde bir isabetsizliğin bulunmadığı, verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; öncelikle dosya kapsamında müvekkili Belediye ile davacı Sendika arasında önceki toplu iş sözleşmesinin yürürlüğünün devam etmediğini, bu nedenle önceki dönem alacaklarına ilişkin aidat kesme ve ödeme yükümlüğünün bulunmadığını, ayrıca iş bu önceki toplu iş sözleşmelerinden kaynaklı alacağın talep edilebilmesi için önceki sözleşmelerin yürürlüğünün devam edip etmediğinin belirlenmesi gerektiğini, ancak dosya kapsamında bu yönde bir somut bilgi ve belge olmadığını, hukukumuzda sendika aidat alacaklarının tahsili bakımından check off (kaynakta kesinti) sisteminin benimsendiğini, bu yöntemde işveren tarafından üyelik ve dayanışma aidatları işçi ücretlerinden kesilerek belirli bir süre içinde sendikaya devredildiğinden, bir işyerinde veya işletmede toplu is sözleşmesi yapmak için yetki belgesi alan isçi sendikasının yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi isçilerin listesini ve sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilmesini ve sendikaya ödenmesini istemesi gerektiğini, aksi halde işverenin bu yükümlülüğünden söz edilemeyeceğini, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrasına göre davacı sendikanın taraf olduğu önceki toplu iş sözleşmesinin yürürlüğünün devam etmesi söz konusu olmadığından, davalı işverenin aidat kesme ve ödeme yükümlülüğünden söz edilemeyeceğini, müvekkili Belediye ile devredilen çalışanlar arasında bireysel iş sözleşmesi yapıldığını, dolayısıyla davacı Sendikanın önceki dönemlere ilişkin üyelik aidatı ödemelerini müvekkili Belediyeden talep etmesinin her türlü kanuni dayanaktan yoksun olduğu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, sendika üyelik ve dayanışma aidatı alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6356 sayılı Kanun'un 18 inci maddesi, mülga 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 61 inci maddesi, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 inci maddesi.

3. Değerlendirme
Bölge Adliye Mahkemesince verilen kaldırma kararı üzerine İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılamada; ... Belediye Başkanlığından ...Belediye Başkanlığının kapanması ile birlikte hak ve borçlarının hangi belediyeye devredildiğine ilişkin bilgi ve belgelerin istenildiği, devre ilişkin komisyon kararıyla ilgili belgelerin dosyaya celbedildiği, ... Belediye Başkanlığının 27.09.2019 tarihli yazısı ekinde borç ve alacakları ... Belediyesine devredilen ...Belediyesinin araştırma komisyon kararlarının dava dosyasına sunulduğu ve bu belgeler arasında ... Sendikası borçlarının da ... İlçe Belediyesine devredileceğine ilişkin 29.03.2014 tarihli devir listesi komisyon kararının bulunduğu görülmekle, davalı Belediyenin sorumluluğunun İlk Derece Mahkemesi kararında somut verilerle açıkça ortaya konulduğu anlaşılmaktadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporundan da hesaplamanın davalı tarafın sunduğu kayıtlar esas alınarak yapıldığının anlaşılması karşısında davalının temyiz nedenlerinin yerinde olmadığı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu anlaşılmıştır.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

25.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.