MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
KATILANLAR : Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, ......
SUÇ : Nitelikli dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik, kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği (değişen suç vasfına göre görevi kötüye kullanma)
HÜKÜM : 1) Sanık ... hakkında; a- Nitelikli dolandırıcılık suçundan; TCK’nın 158/1-d-e-f-h-j, 62/1, 52/2-4 ve 53. maddeleri gereğince mahkumiyet b- Resmi belgede sahtecilik suçundan; TCK’nın 204/1, 43/1, 62/1 ve 53. maddeleri uyarınca mahkumiyet
2) Sanık ... hakkında;
a- Nitelikli dolandırıcılık suçundan;
TCK’nın 158/1-d-e-f-h-j, 62/1,52/2-4 ve 53. Maddeleri gereğince mahkumiyet b- Resmi belgede sahtecilik suçundan; 25 kez, ayrı ayrı beraat
3) Sanıklar ... ve ... hakkında; Görevi kötüye kullanma suçundan, ayrı ayrı; TCK’nın 257/1, 43/1, 62/1, 50/1-a ve 52/2-4 maddeleri uyarınca mahkumiyet
4) Sanıklar ..., ... ve ... hakkında, nitelikli dolandırıcılık suçundan, ayrı ayrı beraat
5) Diğer sanıklar hakkında, nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından, ayrı ayrı beraat

Nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından sanık ...’in mahkumiyetine ilişkin hükümler, sanık ... müdafii tarafından; nitelikli dolandırıcılık suçundan sanık ...’ın mahkumiyetine ilişkin hüküm sanık ... tarafından; görevi kötüye kullanma suçundan sanıklar ... ve ...’ün mahkumiyetlerine ilişkin hükümler, sanıklar ... ve ... müdafii tarafından; resmi belgede sahtecilik suçundan sanık ...’ın beraatine ilişkin hüküm, nitelikli dolandırıcılık suçundan sanıklar ..., ... ve ...’nın beraatlerine ilişkin hükümler ile nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından diğer sanıkların beraatlerine ilişkin hükümler ise, katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı vekili ve katılan ...... tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Sanık ...’in 14/07/2014 tarihli dilekçesiyle, hakkında görevi kötüye kullanma suçundan verilen mahkumiyete ilişkin hükme yönelik müdafii aracılığıyla yaptığı 12/06/2014 tarihli temyiz isteminden feragat etmesi üzerine, ...Ağır Ceza Mahkemesi’nin 18/07/2014 tarihli ek kararı ile feragat nedeniyle yapılan temyiz isteminin reddine karar verildiği ve katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı vekili ile katılan ......’nün dilekçe içeriklerinden temyiz istemlerinin sanıklar hakkında verilen beraat hükümlerine yönelik olup, görevi kötüye kullanma suçundan sanıklar ..., ... ve ...’nın mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik herhangi bir temyiz talebinin bulunmadığı belirlenerek yapılan incelemede;
Sanık ..."in, ...Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin yönetim kurulu başkanı, sanık ..."ın yönetim kurulu başkan yardımcısı, ..."nın ise yönetim kurulu muhasip üyesi oldukları, kooperatif yönetim kurulunca Tarım Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü’nce yürütülen "Damızlık koyun yetiştiriciliği projesi" kapsamında projeden yararlanma kararı verildiği, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 2007 yılı yatırım programından ortaklar mülkiyetinde 2500 baş damızlık koyun yetiştiriciliği projesi kapsamında kooperatifin kredi kullanmasının uygun görüldüğü, proje kapsamında kooperatif üyelerine teslimi yapılacak koyunların temini için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü’nce yapılan koyun temini ihalesini hayvan başına 240 TL’lik fiyat ile sanıklar ... ile ..."ın yetkilileri oldukları ... Ziraat Mühendislik Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin kazandığı, ihaleyi alan söz konusu yüklenici şirketin 16/10/2008 tarihli ihale sözleşmesi ile 2500 adet koyun ile 100 adet damızlık koçun 624.000 TL karşılığında kooperatif ortaklarına teslimi işini yüklendiği, söz konusu şirketin koyun ve koçların seçilmesi amacıyla ... Koyun Yetiştiricileri Birliği başkanı olan sanık ..."i görevlendirdiği,...İlçe Tarım Müdürlüğü’nde veteriner hekim olarak çalışan sanık ..."in ve ... İlçe Tarım Müdürlüğü’nde ziraat mühendisi (zooteknist) olarak çalışan sanık ..."ün ise, ... Valiliği Tarım İl Müdürlüğü"nün 16/10/2008 tarihli görevlendirme emri ile kooperatif ortaklarına dağıtımı yapılacak damızlık koyun ve koçların seçiminde görevlendirildikleri, diğer sanıkların ise söz konusu kooperatifin üyeleri oldukları ve proje kapsamında Ziraat Bankası... Şubesi’nden ortaklar sözleşmesi altında taahhütname ve borçlanma sözleşmelerini imzaladıkları, 06/11/2008 tarihinde Karabörk köyünde ... valisinin katılımı ile gerçekleştirilen törenle proje kapsamında temsili olarak bir kısım koyun ve koçların dağıtımının yapıldığı, kooperatif üyesi her bir sanığın, sanıklar ... ve ...’ün, kooperatif yönetimini oluşturan sanıklar ..., ... ve ... ile yüklenici firma temsilcisi olan sanık ..."in üzerlerinde imzalarının bulunduğu, toplam 25 adet, 06/11/2008 ve 16/11/2008 tarihli olan, proje kapsamında verilen 50 koyun 2 koçun muayene ve kabul heyeti huzurunda kura ile kooperatif üyeleri tarafından teslim alındığına dair teslim-tesellüm tutanakları düzenlendiği, ancak bu tutanakların içeriğinin aksine kooperatif üyesi olan sanıklara herhangi bir koyun ve koç teslimatı yapılmadığı, kooperatif üyesi olan sanıkların proje kapsamında ilgili bankaya 12.480 TL üzerinden borçlandırıldıkları, yüklenici şirketin ise ... Valiliği Tarım İl Müdürlüğü’nden proje kapsamında damızlık koyun temini ihalesini şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirdiğinden bahisle ihale bedeli olan toplam 624.000,00 TL tutarındaki hak edişi tahsil ettiği, koyun koç teslimi töreninden yaklaşık 2 ay önce yüklenici firma yetkilisi sanık ..."in Karabörk köyünde kooperatif üyesi olan sanıklarla bir araya geldiğinde koyun koç teslimlerinin yapılacağını söylediği, kooperatif üyelerinden sanık ..."nin yörede kışın çok uzun sürdüğünü, kış koşulları nedeniyle hayvan beslemekte ve bakmakta köylünün zorlanacağını, bunun yerine koyun ve koçların bedellerinin nakit para olarak üyelere verilmesinin daha faydalı olacağını söyleyerek üyelere koyun ve koç yerine para verilmesi teklifinde bulunduğu, diğer kooperatif üyesi olan sanıkların da koyun ve koç yerine nakit para verilmesini uygun buldukları, üyelere dağıtılacak koyun ve koç temininde güçlük yaşayan sanık ..."in hayvan başı 160,00 TL’den kooperatif üyesi olan sanıklarla anlaştığı, bu kapsamda tüm sanıkların fiili olarak koyun ve koç teslimi yapılmadığını bildikleri halde, iştirak halinde hareket ederek farklı tarihlerde teslim-tesellüm tutanaklarını gerçeğe aykırı olarak tanzim ettikleri, kooperatif üyesi olan bir kısım sanıkların, küçükbaş hayvanları veya bu hayvanlar yerine geçen bedelleri kooperatiften alamamaları üzerine durumun... İlçe Tarım Müdürlüğü’ne bildirildiği,... İlçe Tarım Müdürlüğü görevlilerince 12-18-20 Şubat 2009 tarihlerinde işletmelerde kooperatif üyelerinden 41 tanesinin işletmesinde koyun ve koç bulunmadığının tespit edildiği, Ziraat Bankasına 12.480 TL üzerinden borçlandırılmalarına rağmen, kooperatif üyesi sanıkların bir kısmına küçükbaş hayvan yerine 5.000 TL ile 8.300 TL arasında değişen tutarlarda nakit para verildiği, bir kısmına ise herhangi bir hayvan veya para verilmediği, bu suretle kamu görevlisi olan sanıklar ... ve ...’ün görevleri gereği düzenlemekle görevli oldukları teslim-tesellüm belgelerini gerçeğe aykırı olarak tanzim ettikleri, diğer sanıkların ise iştirak halinde hareket ederek gerçekte kooperatif üyelerine hayvan teslimi yapılmadığı halde, sahte teslim-tesellüm belgelerine istinaden söz konusu proje kapsamında haksız yarar sağladıklarının iddia edildiği olayda;
1- Nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ...,... ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve Zelha Yelek’in beraatlerine ilişkin hükümler ve nitelikli dolandırıcılık suçundan sanıklar ..., ... ve ...’nın beraatlerine ilişkin hükümlere yönelik katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı vekili ve katılan ...... tarafından; görevi kötüye kullanma suçundan sanıklar ... ve ...’ün mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik ise sanıklar ... ve ... müdafii tarafından yapılan temyiz istemlerinin incelenmesinde:
Sanık savunmaları, katılan ... tanık beyanları, bilirkişi raporları, ekspertiz raporu, borçlanma ve kooperatif ortaklık sözleşmeleri, suça konu teslim-tesellüm belgeleri, ilgili tutanaklar, bir kısım sanıklar tarafından sunulan kredi borcuna ilişkin ödeme yapıldığına dair dekontlar, hayvan teslim törenine ilişkin kamera görüntüleri ve tüm dosya kapsamına göre; sanıklar ... ve ...’ün üzerlerine atılı görevi kötüye kullanma suçunu işlediklerinin sabit olduğu; diğer sanıkların ise suç kastıyla hareket ettiklerine dair mahkumiyetlerine yeterli, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı anlaşılmakla, sanıklar.... ve .... in üzerlerine atılı suçtan mahkumiyetlerine ilişkin mahkemenin kabul ve uygulamasında; diğer sanıkların ise üzerlerine atılı suçlardan beraatlerine ilişkin mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiş olup, sanıklar ..., ... ve ...’nın olayda herhangi bir yarar sağladıklarına ve üzerlerine atılı nitelikli dolandırıcılık suçuna iştirak ettiklerine dair delil bulunmaması, sanıklar ... ve ...’e isnat edilen eylemler nedeniyle haklarında soruşturma izni verildiğinin ve soruşturma izni kararına karşı yapılan itirazın reddine karar verilerek söz konusu kararın kesinleştiğinin anlaşılması karşısında, sanıklar ..., ... ve ... ‘nın nitelikli dolandırıcılık suçundan mahkumiyetlerine hükmedilmesi gerektiğinden; sanıklar ... ve ... açısından ise atılı suçtan haklarında soruşturma izni verilmeden ek savunma hakkı verilmek suretiyle soruşturma ve kovuşturma yapıldığından bahisle bozma isteyen tebliğnamedeki düşünceye iştirak edilmemiştir.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre; katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı vekilinin beraat eden sanıkların üzerlerine atılı suçlara iştirak ettiklerine ve atılı suçlardan mahkumiyetlerine hükmedilmesi gerektiğine; katılan ......’nün ise beraate ilişkin hükümlerin ve beraat eden sanıklar yararına vekalet ücreti ile yargılama giderine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğuna; sanıklar ... ve ... müdafiinin ise, adı geçen sanıkların üzerlerine atılı suçu işlemediklerine ve kamu zararı oluşmadığına ilişkin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, hükümlerin ONANMASINA,
2- Nitelikli dolandırıcılık suçundan sanıklar ...... ve ...’ın mahkumiyetlerine ilişkin hükümlere yönelik sanık ... ... müdafii ve sanık ... tarafından yapılan temyiz istemlerinin incelenmesinde:
Sanık savunmaları, katılan ... tanık beyanları, bilirkişi raporları, ekspertiz raporu, borçlanma ve kooperatif ortaklık sözleşmeleri, suça konu teslim-tesellüm belgeleri, ilgili tutanaklar, hakediş bedeline ilişkin fatura sureti, ... Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün ve ... Tarım İl Müdürlüğü’nün cevabi yazıları, ... Tarım İl Müdürlüğü’nün Ziraat Bankası... Şubesi’ne yazdığı sanıkların yetkilisi ve temsilcisi olduğu şirkete hakediş bedelinin havale edilmesine ilişkin yazısı, hayvan teslim törenine ilişkin kamera görüntüleri, sigorta şirketinin cevabi yazısı, yurt içi ihale sözleşmesi ve tüm dosya kapsamına göre; atılı suçun sanıklar ...... ve ... tarafından işlendiği sabit olmakla, bu gerekçelere dayanan mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiş olup, kovuşturma aşamasında alınan 30/09/2013 tarihli bilirkişi raporunda kamu zararı hesaplanırken, kooperatif üyesi olan sanıkların kredi borcu sebebiyle yaptıkları ödemelerin de dikkate alınmış olması nedeniyle, bu hususta bozma isteyen tebliğnamedeki düşünceye iştirak edilmemiştir.
Katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı aracılığıyla damızlık koyun yetiştiriciliği projesi kapsamında kooperatif tarafından kullanılan kredinin, banka veya kredi kurumundan doğrudan kullanılan nakdi kredi olmayıp, kooperatif üyelerine canlı hayvan verilmesi karşılığında bankaya borçlandırılmaları şeklinde gerçekleştiği, bu itibarla sanıkların yetkilisi ve temsilcisi olduğu yüklenici şirkete katılan bakanlık tarafından haksız hakediş ödemesi yapıldığı somut olayda, bankanın herhangi bir maddi varlığı veya kamu kurum ve kuruluşu araç olarak kullanılmış olmayıp, suçun kamu kurumuna karşı işlendiği dikkate alınarak, şirket yöneticisi olan ve şirket adına hareket eden sanıkların ticari faaliyetleri kapsamında hileli söz ve davranışlarla katılan kurumu aldatıp kamu zararına olarak yarar sağlamaları şeklinde gerçekleşen eylemlerinin, yalnızca TCK’nın 158/1-e-h maddelerinde düzenlenen nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturduğu gözetilmeden, suç vasfında hataya düşülerek 158/1-d-f-j maddelerinde düzenlenen nitelikli dolandırıcılık suçunu da oluşturduğu gerekçesiyle hükümler kurulması, sonuca etkili olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık ... müdafiinin ve sanık ...’ın yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine, ancak;
5237 sayılı TCK"nın 158. maddesinin 1. fıkrasının (e), (f), (j) ve (k) bentlerinde belirtilen nitelikli hallerde suçtan elde edilen haksız menfaati belli ise; TCK"nın 52. madde hükmü de gözetilmek sureti ile haksız menfaatin iki katından az olmayacak şekilde temel adli para cezası aynı Kanun"un 61. maddesi uyarınca gün olarak belirlenerek artırım ve indirimler gün üzerinden yapıldıktan sonra, ortaya çıkacak sonuç gün sayısı ile bir gün karşılığı 52/2. madde hükmü gereğince 20-100 TL arasında takdir edilecek miktarın çarpılması neticesinde sonuç adli para cezasının belirlenmesi gerekirken doğrudan elde edilen haksız menfaatin iki katı esas alınmak ve artırım ve indirimler bunun üzerinden yapılmak suretiyle sanıklar hakkında fazla ceza tayini,
Bozmayı gerektirmiş, sanık ... müdafii ve sanık ...’ın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanun"un 6723 sayılı Kanun’un 33. maddesi ile değişik 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK"nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak yeniden yargılama yapılmasını gerektirmeyen bu hususun aynı Kanun"un 322. maddesi uyarınca düzeltilmesi mümkün bulunduğundan, sanıklar hakkında nitelikli dolandırıcılık suçu açısından kurulan hüküm fıkralarından adli para cezalarına ilişkin kısımların tamamen çıkarılarak yerlerine ""sanığın 5237 sayılı TCK"nın 158/1-e-son maddesi gereğince adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamayacağından, toplam kamu zararı olan 383.536,60 TL’nin iki katı olan 767.073,20 TL karşılığı 38.354 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına, aynı kanunun 62. maddesi uyarınca 1/6 oranında indirim yapılarak 31.961 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına, aynı Kanun"un 52/2 maddesi gereğince günlüğü 20 TL"den hesap edilerek sonuç olarak 639.220 TL ile cezalandırılmasına"" ibarelerinin eklenmesi suretiyle sair yönleri usul ve yasaya uygun bulunan hükümlerin DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3- Resmi belgede sahtecilik suçundan sanık ...’in mahkumiyetine ilişkin hükme yönelik sanık ... müdafii tarafından yapılan temyiz isteminin incelenmesinde:
Suça konu evraklarda yapılan sahteciliğin aldatma yeteneğine haiz olup olmadığının tespit edilmemiş olması karşısında, sahtecilik suçlarında aldatma yeteneğinin bulunup bulunmadığının takdir ve tayininin hakime ait olduğu dikkate alınarak, suçun unsurlarının oluşup oluşmadığının tespiti amacıyla, söz konusu teslim-tesellüm belgelerinin duruşmaya getirtilerek mahkeme heyeti tarafından incelenip, özellikleri zapta geçirilerek, aldatma yeteneği bulunup bulunmadığının ve resmi belge vasfında olup olmadığının tespit edilmesi, suça konu belgelerde ne şekilde sahtecilik yapıldığının da karar yerinde tartışılarak, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekirken eksik inceleme ile atılı suçtan yazılı şekilde mahkumiyetine hükmedilmesi,
4- Nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından sanık ...’ın beraatine ilişkin hükümler ile resmi belgede sahtecilik suçundan sanık ...’ın beraatine ilişkin hükme yönelik katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı vekili ve katılan ...... tarafından yapılan temyiz istemlerinin incelenmesinde:
a) Nitelikli dolandırıcılık suçundan sanık ...’ın beraatine ilişkin hüküm yönünden: ...Ticaret Sicil Memurluğu’nun 30/10/2012 tarihli cevabi yazısına göre, yüklenici şirketin ortakları ve yetkilileri arasında sanık ...’ın bulunmadığı anlaşılmış ise de, hakediş bedelinin ödenmesine ilişkin olarak ... Tarım İl Müdürlüğü’ne yazılan 19/11/2008 tarihli yazıda yüklenici şirket kaşesinin ve sanık adına atılı imzanın bulunması, sanık ...’ın temyiz dilekçesi ekinde, sanığın, Mustafa Kızılyazı isimli kişiden şirket hissesi devraldığına ilişkin “Limited şirket hisse devir senedi” sureti sunması ve sanığın kolluktaki ifadesinde, şirketin ortağı olduğunu ve ilgili kooperatifin koyun ihalesini aldıklarını beyan etmesi karşısında, gerçeğin hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tespiti bakımından; sanığın aşamalarda yaptığı savunmaları arasındaki çelişkinin giderilerek, sanığın belirtilen dönemlerde yüklenici şirketin ortağı veya yetkilisi olup olmadığının ve söz konusu küçükbaş hayvan ihalesine yüklenici şirketi temsilen kimin veya kimlerin katıldığının araştırılması, hakediş bedelinin yüklenici şirkete ödenmesine ilişkin 19/11/2008 tarihli yazının sanık tarafından imzalanıp imzalanmadığının da tespit edilmesinden sonra, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekirken, eksik inceleme ile atılı suçtan yazılı şekilde beraatine hükmedilmesi,
b) Resmi belgede sahtecilik suçundan sanıklar ... ve ...’ın beraatlerine ilişkin hükümler yönünden: Suça konu teslim-tesellüm belgelerine istinaden yüklenici firmaya hakediş bedelinin ödendiği dikkate alınarak, gerçeğin hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde tespiti bakımından; söz konusu teslim-tesellüm belgelerinin ... Tarım İl Müdürlüğü’ne kim tarafından teslim edildiğinin araştırılması, sahtecilik suçlarında aldatma yeteneğinin bulunup bulunmadığının takdir ve tayininin hakime ait olduğu dikkate alınarak, suçun unsurlarının oluşup oluşmadığının tespiti amacıyla, suça konu teslim-tesellüm belgelerinin duruşmaya getirtilerek mahkeme heyeti tarafından incelenip, özellikleri zapta geçirilerek, aldatma yeteneği bulunup bulunmadığının ve resmi belge vasfında olup olmadığının tespit edilmesi, suça konu belgelerde ne şekilde sahtecilik yapıldığının da karar yerinde tartışılarak, sonucuna göre sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerekirken eksik inceleme ile atılı suçtan sanıkların beraatlerine hükmedilmesi,

Bozmayı gerektirmiş, katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı vekilinin, katılan ......’nün ve sanık ... ... müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan, hükümlerin bu nedenlerle, 5320 sayılı Kanun"un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK"nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 30/01/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.