22. Hukuk Dairesi 2017/22022 E. , 2019/11442 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, kıdem tazminatı farkı ile bir kısım işçilik alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Davacı temyizi yönünden;
Taraflar arasında fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının zamanaşımına uğrayıp uğramadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta dava, belirsiz alacak davası olduğu belirtilerek açılmış olup mahkemece, davalının talep artırım dilekçesine karşı zamanaşımı savunması dikkate alınmıştır. Davacı, davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığını belirterek temyize gelmektedir.
Dava konusu hafta tatili, fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının belirsiz alacak davasına konu edilebileceği ve belirsiz alacak davasındaki talep artırımının ıslah niteliğini taşımadığı göz önüne alındığında, talep artırım dilekçesine karşı davalı tarafça ileri sürülen zamanaşımı savunmasının reddine karar verilmesi gerekirken, söz konusu zamanaşımı def"i nazara alınarak hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Davalı temyizi yönünden;
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacının aylık ücretinin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Tır şoförleri yurtiçinde veya yurtdışına sefer yapmak olmak üzere iki şekilde çalışabilirler. Ülke içinde taşımacılık işinde çalışan tır şoförlerinin ücretleri taraflar arasında temel ücret olarak kararlaştırılabileceği gibi, sabit ücrete ilave olarak sefer sayısına ya da katedilen kilometre başına ödenen prim şeklinde gerçekleşebilmektedir.
Uluslararası alanda çalışan tır şoförlerinin ücretleri genelde asgari ücret ve sefere bağlı prim esasına göre belirlenmektedir. Bazı işveren uygulamalarında ise garanti ücret olarak adlandırılan asgari ücret ödenmeyip, sadece sefere bağlı prim ödemesi yapılmaktadır. Bu ihtimalde de tır şoförünün ücreti salt sefer primlerinden oluşur.
Sefer primi, uygulamada harcırah olarak adlandırılmakta ve gidilen ülkeye göre değişkenlik gösterebilmektedir. Sözü edilen sefer primi, yol geçiş ücretleri ve diğer masraflar için verilen, Türkiye’ye dönüşte belge karşılığı kapatılan avanstan farklı olup, tamamen işçiye ödenen ücret niteliğindedir. Yerleşik Yargıtay kararlarında da uluslararası alanda faaliyet gösteren tır şoförlerinin yasal asgari ücretle çalışmayacağı kabul edilmektedir.
Uluslararası taşımacılık işinde çalışan tır şoförünün aylık ücretinin tartışmalı olması durumunda, tarafların ikame ettikleri delillerle kesin bir sonuca ulaşılamaması halinde ilgili işçi ve işveren meslek kuruluşları ile gerektiğinde sendikalardan ücret araştırması yapılmalıdır. İşçinin çalıştığı süre içinde taşıma işini gerçekleştirdiği ülkeler belirtilerek sefer başına ne kadar ücret alabileceği belirlenmeli ve dosya kapsamındaki diğer delillerle birlikte değerlendirmeye tabi tutularak sonuca gidilmelidir.
Sefer primi hesabı yönünden işçinin aylık veya yıllık sefer sayılarının tartışmalı olması ve bu konunun diğer delillerle kesin olarak kanıtlanamaması durumunda işçinin yurda giriş ve çıkış kayıtları emniyet birimlerinden getirtilmeli ve buna göre değerlendirme yapılmalıdır.
Yurtdışı sefer primi, ücretin eki olmayıp ücret niteliğinde olmakla tazminata esas ücrette doğrudan dikkate alınır. Ücretin asgari (garanti) ücret ve sefer primi toplamından oluşması durumunda, işçinin ayda kaç sefer yaptığı belirlenerek aylık sefer primi ile asgari ücretin toplamı üzerinden tazminata esas ücret tespit olunur. Yurtdışına çıkış periyodunun değişkenlik göstermesi ve gidilen ülkeye göre sefer priminin değişmesi halinde, işçinin bir yılda yapmış olduğu seferlere göre aldığı prim tutarları toplamının bir güne bölünmesi suretiyle günlük tazminata esas ücret belirlenir.
Somut olayda, davacı yurtiçi tır şoförü olarak çalışmakta olup aylık net 2.600,00 TL ücret+ yurt içi seferleri için günlük 35,00 TL üzerinden aylık 25 gün için aldığı net 700,00 TL sefer ücreti ile çalıştığını iddia etmekte olup davalı, davacının aldığı ücretin sözleşme ve banka kayıtlarındaki gibi olduğunu savunmuştur. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, Uluslararası Tır ve Ağır Vasıta Şoförleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğinin bildirdiği ücrete itibar edilmek suretiyle yapılan hesaplamada prim ve harcırah ödemeleri de dikkate alındığında giydirilmiş günlük brüt ücretin tavan tutarını aştığından tavan tutar olan 114,61 TL brüt ücretin dikkate alındığı belirtilmiştir. Dosya kapsamında tam okunaklı olmayan birkaç adet imzasız ücret bordrosu yer almakta olup, bordrolarda farklı miktarlarda prim tahakkuk ettirildiği görülmektedir. Söz konusu primlerin neye ilişkin olduğu anlaşılamamakta olup, Dairemiz temyiz incelemesinden geçen davacı ... ...’a ilişkin emsal 2017/13546 esas sayılı dosyada aynı işi yapan davacı açısından günlük sefer priminin 35,00 TL olarak kabulünün yerinde olduğu belirtilmekle bu dosya yönünden de bu miktarın kabulünün yerinde olacağı gözetilerek, öncelikle bordrolarda yer alan prim ödemelerin neye ilişkin olduğu davalı tarafa sorulup, işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmeli ve işçilik alacakları buna göre yeniden değerlendirilmelidir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 22.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.