Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5735 Esas 2022/6528 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalıların yurt dışında bulunan şantiyelerinde 2012-2015 yılları arasında sabit 2.250,00 USD ücretle vinç operatörü olarak çalıştığını, 2015 yılında iş bitimi sebebiyle iş sözleşmesi feshedilmek suretiyle ülkeye gönderildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram genel tatil ücreti ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davalı ...Ş. için husumet itirazında bulunduklarını, alacakların zamanaşımına uğradığını, Türk hukukunun uygulanamayacağını, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan davacının iş sözleşmesinin projenin sona ermesi nedeniyle kendiliğinden sona erdiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 17.09.2020 tarihli ve 2018/299 Esas, 2020/341 Karar sayılı kararıyla toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, proje bitiminin işveren için haklı nedenle fesih sebebi olmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; davalı ...Ş.'ye husumet yöneltilemeyeceğini, diğer davalı Şirket ile aralarında organik bağ bulunmadığını, Türk hukukunun uygulanamayacağını, davacının hizmet süresinin tespit edilemediğini, davacının belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığını, projenin bitimi ile iş ilişkisinin bittiğini, davacının kıdem ve ihbar tazminatı talep hakkı bulunmadığını, Yargıtay kararları dikkate alınmaksızın haftalık 21 saat üzerinden fazla çalışma ücreti hesaplanmasının hatalı olduğunu, bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelikte olmadığını, hesaplanan alacaklardan % 30 oranında indirimin az olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 09.02.2021 tarihli ve 2021/79 Esas, 2021/309 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararı yerinde görülerek davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 22.09.2021 tarihli ve 2021/8430 Esas, 2021/12584 Karar sayılı ilâmı ile özetle; davalılar vekilinin diğer temyiz itirazları yerinde görülmeyerek, taraflar arasında imzalanan 05.12.2013 tarihli yurt dışı iş sözleşmesi ile ekinde yer alan taraflarca imzalı çalışma düzeni ve ücret tarifeleri başlıklı belgedeki bordro hesaplama yöntemine göre günlük çalışma süresinin 8 saat olarak belirlendiği, bu düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu'nda (4857 sayılı Kanun) yer alan ve fazla çalışma ölçütü olan haftalık 45 saatlik çalışmanın üzerinin fazla çalışma oluşturacağına dair nisbi emredici nitelikteki hükme aykırı olamayacağı, fazla çalışmanın haftalık 45 saatin üzerindeki çalışma olarak kabulünün yerinde olduğu, ancak aynı hüküm uyarınca 05.12.2013 tarihinden sonraki dönemde haftalık 45 saatin üzerindeki 3 saatlik fazla çalışmanın kararlaştırılan ücretin içinde olduğunun dikkate alınmamasının hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak alınan bilirkişi raporu doğrultusunda hesaplanan fazla çalışma alacağı ile bozma konusu olmayan diğer alacaklar hüküm altına alınmıştır.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; davacı işçinin müvekkili Şirket çalışanı olmadığını, somut olayda Türk hukukunun uygulanmaması gerektiğini, davacının hizmet süresi ile ücretinin hatalı tespit edildiğini, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamadığını, husumetli tanık beyanlarına itibar edilemeyeceğini, yıllık izin ücretinin hatalı hesaplandığını, hüküm altına alınan bir kısım alacaklardan % 30 oranında indirimin yetersiz olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, fazla çalışma ücretinin hesaplanma yöntemi noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk
1.4857 sayılı Kanun'un 41 inci ve 63 üncü maddeleri.
2.25.08.2017 RG tarihli ve 30165 sayılı İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği'nin "Fazla Çalışmada Sınır" başlıklı 5 inci maddesine göre; "Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz. Bu süre sınırı, işyerlerine veya yürütülen işlere değil, işçilerin şahıslarına ilişkindir."

3. Değerlendirme
1.İş sözleşmelerinde yer alan fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönündeki kurallara sınırlı olarak değer verilmelidir. Dairemiz uygulamasına göre fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönündeki kayıtların yıllık ikiyüzyetmiş saatle sınırlı olarak geçerli olduğu kabul edilmektedir (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 15.03.2022 tarihli, 2022/1052 Esas, 2022/3407 Karar sayılı kararı).

2.Yukarıda yapılan açıklamalar ile dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; bozmaya uygun şekilde fazla çalışma alacağının hesaplandığı bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulduğu, bozmaya konu alacak yönünden bozma gereğinin yerine getirildiği, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmamasına göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

25.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.