Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5903 Esas 2022/6671 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : İŞKOLU TESPİTİNE İTİRAZ

İLK DERECE
MAHKEMESİ :...2. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki işkolu tespit kararının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı ... fer'î müdahiller tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar ile fer'î müdahil ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin "gıda" iş kolunda örgütlü ve faaliyet gösteren bir sendika olduğunu, müvekkilince daha önce davalı... İth. İhr. ve Tic. A.Ş.'nin devralmış olduğu ... Gıda Maddeleri İhr. İth. ve Tic. Ltd. Şti.'ye ait o dönemde faaliyette bulunan tüm işyerleri için işkolu tespit isteminde bulunulduğunu ve Bakanlıkça yapılan 2007/52 karar sayılı işkolu tespitinde davalı Şirketin devralmış olduğu ... Fındık ünvanlı şirketin asıl faaliyet konusunun "gıda" işkolunda yer aldığı, diğer işyerlerinin yardımcı işler statüsünde bulunduğu, bu nedenle tüm işyerlerinin "gıda" işkoluna girdiği hususu tespit edilerek 26.09.2007 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak kesinleştiğini, sonrasında ise davalı... İth. İhr. ve Tic. A.Ş.’nin ... Fındık unvanlı şirketi devraldığını, müvekkilinin söz konusu Şirkette örgütlenme faaliyetinde bulunmayı hedeflediğinden 10.04.2018 tarihli ve 12752 sayılı yazı ile davalı ... Şirketine bağlı... Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) numaralı...ilinde kurulu işyerinde işkolu tespiti yapılmasını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından talep ettiğini, Bakanlıkça yapılan tespitte ... Şirketinin...Şubesi unvanlı işyerinde kabuklu fındığın seçilmesi, kırılması ve iç fındığın ortaya çıkarılması işlemlerinin yapılması nedeniyle bu işyerinde yapılan işlerin "Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık" işkoluna girdiği tespit edilerek 08.07.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlandığını, bu kararın hatalı olduğunu, bir işverenin aynı işkolunda kurulu tüm işyerlerinde tek bir toplu iş sözleşmesi yapabileceğini, işletmeye ait her bir işyerinin yaptığı işe göre işkolunun ayrı ayrı belirlenmesi ve bu belirleme yapılırken işletmede yürütülen asıl işe göre değerlendirme yapılması gerektiğini, davalı Şirkete ait .../Arsin-Maçka, .../Başiskele ve .../Merkez'de bulunan işyerlerinde asıl işin gıda üretimi olup davalı Şirketin işkolunun 02 No.lu "gıda" işkolu olduğunu, Bakanlıkça yapılan işkolu tespitinin asıl işe göre değil sadece davalı Şirketin ...'de bulunan fındık kırma, seçme işine özgülenerek yapıldığını, bu hatalı tespite göre ...'de bulunan işyerinin başlı başına bağımsız bir işyeri olarak değerlendirildiğini, davalı ... Bakanlığınca tesis edilen 2018/41 Karar sayılı işkolu tespit kararının hatalı olduğunu ileri sürerek davalı ... Bakanlığınca tesis edilen 2018/41 Karar sayılı işkolu tespit kararının iptaline, davalı Şirkete ait... SGK sicil No.lu işyerinin 02 No.lu "gıda" işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın hukuki dayanaktan yoksun olup reddi gerektiğini, Bakanlık iş müfettişleri tarafından düzenlenen teftiş raporunda işyerinde yapılan işin kabuklu fındığın kırılması ve seçilmesi işlemleri neticesinde iç fındığın çıkarılması olduğu, işyerinde çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun yine fındık kırma ve seçme işinde çalıştığı ve diğer işçilerin genel olarak destek elemanı ve büro elemanı olduğunun tespit edildiğini, İşkolları Yönetmeliği'nin 01 sıra numaralı "Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık" işkolunun 01.63.02 sınıfında sert kabuklu ürünlerin kabuklarının kırılması ve temizlenmesi ile ilgili faaliyetlerin düzenlendiğini, buna göre... İth. İhr. ve Tic. A.Ş....Şubesi unvanlı işyerinin İşkolları Yönetmeliği'nin 01 numaralı "Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık" işkolunda 01.63.02 sert kabuklu ürünlerin kabuklarının kırılması ve temizlenmesi ile ilgili faaliyetlerin alt sınıfında yer aldığı kanaatine varıldığını, 2018/41 Karar sayılı işkolu tespit kararının 08.07.2018 tarihli ve 30472 sayılı Resmî Gazete'de yayımlandığını, dava konusu işlem usul ve kanuna uygun olarak tesis edilmiş olup işlemin iptalini gerektirecek bir husus bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davalı... İth. İhr. ve Tic. A.Ş vekili cevap dilekçesinde; 2018/41 Karar sayılı işkolu tespit kararının 08.07.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlandığını, müvekkili Şirketin merkezinin ... ilinde bulunduğunu, müvekkili Şirkete ait işyerinde tüccarlardan gelen fındıkların satın alındığını, fabrikaya teslim edildikten sonra kırma makinelerinde kırıldığını, kırılan fındıkların kalitelerine ve özelliklerine göre seçme ve ayrışma işlemine tabi olduktan sonra laboratuvarlarda yapılan analizlerin ardından genel merkezin belirlediği çeşitli noktalarda yer alan depolara kamyon ve tır gibi nakliye araçları ile merkezin belirlediği depolara sevk edildiğini, müvekkili Şirkette yapılan asıl işin fındık kırma ve seçme işlemi olduğunu, işyerinde çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun yine fındık kırma ve seçme işinde çalıştığını ve diğer işçilerin genel olarak destek elemanı ve büro elemanı olduğunu, üretim süreci incelendiği takdirde üretimin ayrı ayrı operasyonları bir yana nihai olarak gerçekleştiği ticaret faaliyetinin "Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık" işkoluna girdiği tespitinin doğru olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

3. Fer'î Müdahil...... vekili cevap dilekçesinde; işkolunun belirlenmesi bağlamında ortaya çıkan ihtilaflarda asıl işin tespiti bakımından işyerinde çalışan işçilerin üretimdeki ağırlıklı sayısı ve mal ve hizmet üretimindeki yatırımın niteliği ve büyüklüğünün göz önünde bulundurulması gerektiğini, bu kapsamda işkolu tespitine ilişkin tebliğde esas alınan kıstasın kabuklu fındığın alınması, kırılması ve seçilmesi aşamalarında çalışan işçi sayısının ağırlıkta olması olduğunu,... A.Ş. bünyesinde faaliyet gösteren diğer şubelerin de benzer üretim aşamalarını bünyesinde ihtiva ettiği dikkate alındığında Bakanlıkça yapılan en güncel tarihli tespite binaen eski tarihli işkolu tespit kararlarının aynı değerlendirme kıstaslarıyla revize edilmesi gerektiğini, ihtilafa konu işkolları arasındaki eğilimin ve faaliyet ağırlığının belirlenmesinde ticari işletmenin şubeleri ile bütünlük arz ettiği unutulmaksızın fındık alımı, kırılması ve seçimi aşamalarında çalışan işçi sayısının belirleyici olması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

4. Fer'î Müdahil ... Genel Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; yetki itirazında bulunarak davalı Bakanlığın 08.07.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 41 sayılı işkolu tespit kararının doğru bir tespit olduğunu, uluslararası norm ve standartlara uygun olarak hazırlanmış olan Yönetmelik'in ek 1 sayılı listesinin 01.63.02 sayılı alt sınıfında aynen sert kabuklu ürünlerin kabuklarının kırılması ve temizlenmesi ile ilgili faaliyetler şeklinde düzenleme bulunduğunu, listenin devamında ise 01.25 sayılı sınıfında sert kabuklu meyvelerin yetiştirilmesi, 01.26 sınıfında ise yağlı meyvelerin yetiştirilmesi denilerek...işletmesinde yapılan işlerin, yetiştirilmesinden başlayarak kırılması ve temizlenmesine kadar 01 numaralı işkoluna girdiğinin açıkça belirtilmiş olduğunu, bu düzenlemenin izah gerektirmeyecek şekilde açık olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmeisni talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
“... şirketin...şubesinin ayrı bir işyeri olmadığı, amaçta ve yönetimde birlik kapsamında ...'da bulunan merkez işyerinin bir parçası olduğu, bu kapsamda işkolu tespiti yapılırken...şubesindeki işlerin yardımcı işler mahiyetinde değerlendirilmesi gerektiği, asıl işin ise merkez işyeri bünyesinde yürütülen "iç fındığın kavrulması, ezilmesi, paketlenmesi" işi olduğu, dolayısıyla iş kolu tespiti yapılırken bu asıl iş dikkate alındığında...şubesi işyerinin gıda iş koluna girdiği sonucuna varılmıştır. ...” gerekçesiyle davanın kabulü ile “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 2018/41 sayılı iş kolu tespit kararının İPTALİNE, davalı şirkete ait... SGK sicil numaralı işyerinin '02 Nolu Gıda İşkoluna" girdiğinin TESPİTİNE' karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ile fer'î müdahiller vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı... İth. İhr. ve Tic. A.Ş vekili istinaf dilekçesinde; müvekkili Şirketin merkezinin ...'da bulunduğunu, müvekkili Şirkete ait işyerinde tüccarlardan gelen fındıkların satın alındığını, fındıklar satın alınıp fabrikaya teslim edildikten sonra, kırma makinalarında kırıldığını, kırılan fındıkların kalitelerine ve özelliklerine göre seçme ve ayrışma işlemine tabi olduktan sonra laboratuvarlarda yapılan analizlerin ardından genel merkezin belirlediği çeşitli noktalarda yer alan depolara kamyon ve tır gibi nakliye araçları ile merkezin belirlediği depolara sevk edildiğini, yani müvekkili Şirkette yapılan asıl işin, fındık kırma ve seçme işlemleri olduğunu, işyerinde çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun yine fındık kırma ve seçme işinde çalıştığını, üretim süreci incelendiği takdirde üretimin ayrı ayrı operasyonları bir yana, nihai olarak gerçekleştiği ticaret faaliyetinin "Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık" işkoluna girdiği tespitinin doğruluğunun açıkça anlaşılacağını,...Şubesinin bağımsız bir şube olup ayrı bir işyeri olduğunu, burada yürütülen faaliyetlerin yardımcı işler olmayıp işletmeye bağlı bağımsız bir işyeri olan şubede yapılan asıl işler olduğunu, yargılama aşamasında gerek...biriminde ve gerekse Arsin/... biriminde verilen bilirkişi raporlarında, her iki işyerinde yürütülen faaliyetin birbirinin devamı niteliğinde olmadığının belirtildiğini,...Şubesinin bağımsız bir işyeri olduğu ve buna göre de orada yapılan asıl işe göre işkolunun belirlenmesi gerektiği görüşünün ağırlık kazandığını, ...’de üretilen iç fındığın sadece ...’daki işyerine az miktarda gönderildiğini, çoğunluğun ise başka yerlere gönderildiğinin dosyadaki raporlarda mevcut olduğunu, ...’de verilen hizmet ve üretimin, merkez ...’a hasredilmediğini ve davanın reddi gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer nedenlerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

2. ... vekili istinaf dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğunu, davacı Firmanın ...'de bulunan fabrikasındaki işin kabuklu fındığın kırılması ve seçilmesi işlemleri neticesinde iç fındığın çıkarılması olduğunu, işyerinde çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun yine fındık kırma ve seçme işinde çalıştığını, diğer işçilerin genel olarak destek elemanı ve büro elemanı olduğunu ve davanın reddi gerektiğini belirtmiştir.

3. Fer'î Müdahil...... vekili istinaf dilekçesinde; davalı Şirkete bağlı bulunan...Şubesinin, davalı Şirketin bağımsız bir şubesi olup ayrı bir işyeri olduğundan burada yürütülen işlerin yardımcı işler olmadığını, işletmeye bağlı bağımsız bir işyeri olduğunu, Şirkette kırma ve seçme işlemlerinin asıl iş olduğunu, Şirket merkezi ve şubelerinde de fındık kırma ve seçme işlemlerinin ağırlıklı olarak yapıldığını, işyerinde çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun bu işlerde çalıştığını, Bakanlık müfettişlerince yapılan tespitler ve bilirkişiler tarafından yapılan değerlendirmelerden ve Yargıtay içtihatlarından da anlaşılacağı üzere Bakanlık tarafından yayımlanan kararın yerinde olduğunu, Mahkemece, davalı tarafların tespitleri değerlendirilmediği gibi bilirkişi raporlarının içeriğinin de gözetilmediğini, 24.09.2019 tarihli bilirkişi heyeti raporunda “…...şubesi bağımsız bir organizasyon niteliği taşımaktadır ...” denilerek ilgili bilirkişi heyetince de...Şubesinin bağımsız bir şube olarak değerlendirilmesi gerektiğinin tespit edildiğini, bu sebeple davanın reddi gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer nedenlerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

4. Fer'î Müdahil ... vekili istinaf dilekçesinde; dosyaya kazandırılan bilirkişi raporları, yapılan keşif ve sair delillerin davanın reddini gerektirirken Mahkemenin davayı kabul etmiş olmasının usul ve kanuna aykırılık teşkil ettiğini, nitekim Mahkemeye sunulmuş olan 24.04.2019 tarihli bilirkişi raporunda...İth. İhr. ve Ticaret A.Ş....Şubesinin hukuki bağlılığı mevcut olsa da amaçta ve yönetimde birlik şartı gerçekleşmediğinden Arsin'de bulunan iş yerine bağlı yer niteliğinde olmadığı, ayrı bir iş yeri olduğu ve girdiği iş kolunun...fabrikasında yürütülen asıl işe göre belirlenmesi gerektiği ...” kanaatine varıldığını, İşkolları Yönetmeliği’nde Ek-1/01.63.02 sayılı maddede açıkça “Sert kabuklu ürünlerin kabuklarının kırılması ve temizlenmesi ile ilgili faaliyetler”in 01 No.lu "Avcılık, balıkçılık, tarım ve orman" işkolunda sayıldığını, Yönetmelik'teki açık hükme rağmen Mahkemenin davayı kabul etmesinin hatalı olduğunu, söz konusu işyerinin davacının iddia ettiği gibi asıl işe yardımcı işlerden olmayıp asıl işlerden birisini yapan bağımsız şube sıfatına sahip olduğunu, bu nedenle davanın reddi gerektiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer nedenlerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
“... Şirketin...şubesinin ayrı bir işyeri olmadığı, amaçta ve yönetimde birlik kapsamında ...'da bulunan merkez işyerinin bir parçası olduğu, bu kapsamda işkolu tespiti yapılırken...şubesindeki işlerin yardımcı işler mahiyetinde değerlendirilmesi gerektiği, asıl işin ise merkez işyeri bünyesinde yürütülen "iç fındığın kavrulması, ezilmesi, paketlenmesi" işi olduğu, dolayısıyla iş kolu tespiti yapılırken bu asıl iş dikkate alındığında,...şubesi işyerinin gıda iş koluna girdiği sonucuna varılmıştır. Yönündeki ilk derece mahkemesinin değerlendirmesi yerindedir.
İlk Derece Mahkemesince Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 2018/41 sayılı iş kolu tespit kararının iptali ile davalı şirkete ait... SGK sicil numaralı işyerinin "02 Nolu Gıda İşkoluna" girdiğinin tespitine karar vermesinde hata yoktur.
...” gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ile fer'î müdahil ... vekilleri tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekilleri ile fer'î müdahil ... vekili istinaf başvurularında belirttikleri gerekçelerle kararı temyiz etmişlerdir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı kanun) 4 üncü ve 5 inci maddeleri kapsamında işkolu tespitine itiraz istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 17.02.2022 tarihli ve 2022/940 Esas, 2022/1969 Karar sayılı kararında işkolu kavramı ile işkolu tespiti konusu şu şekilde açıklanmıştır:
"...
İşkolu, toplu iş hukukumuzun en önemli kavramlarındandır. 6356 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin birinci fıkrası gereğince, sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunurlar. Bu anlamda toplu iş hukukumuzda işkolu esasına göre sendikalaşma ilkesinin kabul edildiği ve işkolu kavramı ile sendikaların hukuki olarak faaliyet sınırının belirlendiği ifade edilebilir.
6356 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, işkolları, Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir. Maddenin ikinci fıkrasına göre ise, bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır. Yine aynı maddede, bir işkoluna giren işlerin neler olacağının, işçi ve işveren konfederasyonlarının görüşü alınarak ve uluslararası normlar göz önünde bulundurularak, yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir.
İşkolu tespiti ve bu tespite karşı dava açma hakkının düzenlendiği 6356 sayılı Kanun'un 5 inci maddesinin birinci fıkrası “Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017- 7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar.” şeklindedir.
İşkolu kavramı ile çalışma yaşamında benzer nitelikte olan faaliyet türleri gruplandırılmak suretiyle tasnif edilmektedir. Hukukumuzda, bu suretle oluşturulan işkolu sayısı yirmi olarak belirlenmiştir.
İşkolu tespitinde birim olarak işyerinin esas alınacağı normatif düzenlemelerin tartışmasız bir sonucudur. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2 nci maddesinin gerekçesinde, işyeri, teknik bir amaca, diğer bir deyişle mal ve hizmet üretimine yönelik ve değişik unsurlardan meydana gelen bir birim olarak belirtilmiştir. İşyerinin sınırlarının saptanmasında “işyerine bağlı yerler” ile “eklentiler” ve “araçların” bir birim kapsamında oldukları belirtildikten sonra özellikle bir işyerinin mal ve hizmet üretimi için ayrı bir alanı da kullanması halinde bunların tek işyeri mi yoksa birbirinden bağımsız işyerleri mi sayılacağı konusunda “amaçta birlik”, aynı teknik amaca bağlı olarak üretimde bulunma, nitelik yönünden bağlılık ile “yönetimde birlik”, aynı yönetim altında örgütlenmiş olma koşullarının aranacağı düzenlenmiştir.
İşyeri kavramının unsurları da nazara alındığında, teknik amaç doğrultusunda yapılan işin niteliğine göre işkolunun belirlenmesi gerektiği ifade edilebilir. Bununla birlikte, aynı işyerinde farklı nitelikte mal veya hizmet üretimlerinin söz konusu olması durumunda, birden fazla teknik amaç mevcut olabilir. Bu ihtimalde, işyerinde yürütülen faaliyet kapsamındaki ağırlıklı işin niteliğine göre işkolunun tespit edilmesi gerekmektedir (ŞAHLANAN, Fevzi: Toplu İş Hukuku, ... 2020, s.50; TUNCAY, A. Can/SAVAŞ KUTSAL, Burcu: Toplu İş Hukuku, ... 2019, s.50)..."

3. Değerlendirme
1. Somut uyuşmazlıkta; ... tarafından 08.07.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 2018/41 sayılı işkolu tespit kararına göre “......Şubesi unvanlı işyerinde kabuklu fındığın alınması, kırılması ve seçilmesi işlemlerinin neticesinde iç fındığın ortaya çıkarılması işlerinin yapıldığı, çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun fındık kırma ve seçme işinde, diğer işçilerin ise genel olarak destek elemanı ve büro elemanı olarak çalıştığı, bu nedenle yapılan işlerin İşkolları Yönetmeliğinin 01 sıra numaralı “Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık” işkolunda yer aldığı” belirlenmiştir.

2. İş müfettişi tarafından mahallinde yapılmış olan tespitlere dayalı düzenlenmiş olan raporda “İşverenlik tarafından Müfettişliğimize sunulan belgelerin incelenmesi, işyeri sahasının fiili olarak gezilmesi sonucunda işyerinde yapılan işin kabuklu fındığın alınması, kırılması ve seçilmesi işlemlerinin neticesinde iç fındığın ortaya çıkarılması olduğu, işyerinde çalışan işçilerin büyük çoğunluğunun yine fındık kırma ve seçme işinde çalıştığı ve diğer işçilerin genel olarak destek elemanı ve büro elemanı olduğu” hususları belirtilmiştir.

3. Esas itibarıyla işyerinde yürütülen faaliyet bakımından bilirkişi raporlarında yer alan tespitler de aynı yöndedir. Bununla birlikte asıl uyuşmazlık işkolu tespitine konu ...’de yer alan birimin bağımsız bir işyeri olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

4. Yukarıda da ayrıntılı şekilde açıklandığı üzere işyerinin sınırlarının ve bağlı yerlerin belirlenmesi bakımından önemli unsurlardan birisi de amaçta birlik unsurudur. Buna göre birden fazla birimin tek bir işyeri olarak değerlendirilebilmesi için aynı teknik amaç doğrultusunda faaliyet yürütülmesi gerekmektedir.

5. Dosya kapsamında mevcut bilgi ve belgelerden,...biriminde kabuklu fındığın alınması, kırılması ve seçilmesi işlemlerinin neticesinde iç fındığın ortaya çıkarıldığı, bu şekilde ortaya çıkan iç fındığın ise 24.02.2020 tarihli bilirkişi raporundaki tespitlere göre “2015 - 2018 (27 Temmuz 2018 tarihine kadar) yıllarına kapsayan sürede...Şubesinden gönderilen toplam 145.753.312 Kg fındığın; %22.82'sinin ... şirketinin ...,... ve ...'da bulunan tesislerine, %39.90'ının ... şirketinin Türkiye'de bulunan ve yukarıda açıklanan diğer tesislerine, %24.04'ünün ... şirketinin Yurt dışında bulunan kuruluşlarına, %13.24'ünün de ...'lar dışında kalan şirketlere gönderilmiş bulunduğu”nun belirlendiği anlaşılmaktadır.

6. 24.02.2020 tarihli bilirkişi raporuna ekli 02.03.2020 tarihli endüstri mühendisi bilirkişi raporunda da “... ...'nun kadro ünvanları, kadro sayısı, görev tarifleri ve yaptığı faaliyetler incelendiğinde, teknik olarak ......özerk bir işletmedir.......; ...'nun diğer işletmeleri ile aynı alan veya bölgede faaliyet gösteren Entegre veya Kompleks veya Continiyu(Sürekli-Kesintisiz) bir tesisin parçası değildir. İç fındık...... da mamuldür....... İç fındığı işleyip farklı mamulleri üretebilen Continiyu bir tesis olmuş olsaydı bu işletmede iç fındık yarı mamul konumunda olacaktı. İç fındığın ülkemizde direk çerez olarak tüketilmesi, ... dışındaki işletmelere pazarlaması ve pazarlanabilmesi, iç fındık ihraç ettiği ve ihraç etmesinin de mümkün olmasından anlaşılacağı üzere...... kabuklu fındıktan iç fındığı üreten ve bunu her şekilde pazarlayabilecek teknik olarak özerk bir işletmedir. İç fındığın ihraç edilebildiğini de Devlet İstatistik Kurumu verileri doğrulamaktadır.” hususları belirtilmiştir.

7. Bu açıklamalar karşısında...biriminin bağımsız bir işyeri olarak değerlendirilmesi gerektiği ve bu işyerinde yürütülen kabuklu fındığın alınması, kırılması ve seçilmesi işlemlerinin neticesinde iç fındığın ortaya çıkarılması faaliyeti dikkate alınarak işkolunun tespit edilmesi gerektiği tartışmasızdır.

8. 19.12.2012 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İşkolları Yönetmeliği'ne ekli cetvelde 01.63.02 işkolu kodu ile “sert kabuklu ürünlerin kabuklarının kırılması ve temizlenmesi ile ilgili faaliyetler” 01 sıra numaralı “Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık” işkolu başlığı altında düzenlenmiştir.

9. Açıklanan bu maddi ve hukuki olgulara göre ... tarafından yayımlanan işkolu tespit kararı isabetli olduğundan davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.


10. Belirtilen sebeplerle, 6356 sayılı Kanun'un 5 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca hükümlerin bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.

VI. HÜKÜM
Açıklanan sebeplerle;
1. Yukarıda tarih ve sayısı belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararı ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. Davanın REDDİNE,

Karar tarihi itibarıyla alınması gerekli olan 80,70 TL harçtan, peşin alınan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44.80 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,

Davalı... İthalat İhracat ve Ticaret A.Ş. tarafından peşin yatırılan 80,70 TL istinaf karar harcı ve 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 301,40 TL harcın davacıdan alınarak davalı... İthalat İhracat ve Ticaret A.Ş.'ye verilmesine,

Fer'î müdahil... ... tarafından peşin yatırılan 80,70 TL istinaf karar harcı ve 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 301,40 TL harcın davacıdan alınarak fer'î müdahil ...Sendikasına verilmesine,


Fer'î müdahil ... tarafından peşin yatırılan 80,70 TL istinaf karar harcı ve 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 301,40 TL harcın davacıdan alınarak fer'î müdahil Tarım İş Sendikasına verilmesine,


Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalı ... Bakanlığının yaptığı 150,00 TL, davalı... İthalat İhracat ve Ticaret A.Ş.'nin yaptığı 515,50 TL, fer'î müdahil ... Sendikasının yaptığı 100,00 TL ve fer'î müdahil Tarım İş Sendikasının yaptığı 558,00 TL yargılama giderlerinin davacıdan tahsili ile ilgili taraflara ödenmesine,

Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 5.100,00 TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalılar ve fer'î müdahillere verilmesine,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalı... İthalat İhracat ve Ticaret A.Ş. ile fer'î müdahil...... ve fer'î müdahil Tarım İş Sendikasına iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

26.05.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.