Danıştay 2. Daire 2017/1256 Esas 2021/5356 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/1256
Karar No : 2021/5356


DAVACI : …Sendikası (…Sen)
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : …Bakanlığı
VEKİLİ : …

DAVANIN KONUSU : Davacı Sendika tarafından; 28/04/2017 günlü, 30051 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesi ile 04/03/2014 günlü, 28931 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 4. maddesinin (g) bendinde yapılan değişiklikle eklenen "ve sözlü sınavı" ibaresinin, (j) bendine eklenen "ve sözlü" ibaresinin, 2. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 6. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "ve sözlü" ibaresinin, 7. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 12. madesinin birinci fıkrasına eklenen "Yapılacak atamada başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilir" cümlesinin, 8. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 13. maddesinin birinci fıkrasına eklenen "ihtiyaç halinde sözlü sınav için aynı usule göre birden fazla kurul oluşturulabilir." cümlesinin, 10. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 15. maddesinin 3. fıkrasına eklenen "sözlü sınavdan en az yetmiş" ibaresinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Davacı Sendika tarafından; dava konusu değişiklikle yazılı sınav yanında sözlü sınavda getirilmek suretiyle yazılı sınavda yüksek puan alan personelin, sözlü sınavda elenebileceği, idarelere sınırsız takdir yetkisi verildiği, sözlü sınavın bilgi, beceri, liyakat gibi kıstasların değerlendirilmesine yönelik olmadığı, sözlü sınavın yazılı sınavdan yüksek puan alan personelin aleyhine olduğu, önceki düzenlemede sadece yazılı sınavda başarılı olmak yeterli iken, dava konusu düzenleme ile hem yazılı sınavda hem de sözlü sınavda başarılı olma şartının getirildiği, dava konusu “İhtiyaç halinde sözlü sınav için aynı usule göre birden fazla kurul oluşturulabilir.” düzenlemesinde bahsedilen ihtiyaç halinin Yönetmelik'te tanımı ve tarifinin bulunmadığı ileri sürülmüştür.

DAVALI İDARENİN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; 657 sayılı Kanun'un ilerleme ve yükselme işlemlerinde liyakat sistemine dayandığı, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik'in 1. maddesinde, bu Yönetmelik'in amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu, 22/10/2016 günlü, 29865 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik'in 2. ve 5. maddeleri ile 15/03/1999 günlü, 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik'te “sözlü sınav” ibaresine yer verildiği, 12. maddede ise “Kurumlar, görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerini bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu yönetmeliğe uygun hale getirir...” düzenlemesine yer verildiği; bu itibarla, yazılı sınav yanında sözlü sınav şartının hukuka uygun olduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI …DÜŞÜNCESİ : 28 Nisan 2017 tarih ve 30051 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1 nci maddesi ile 04.03.2014 tarih ve 28931 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin (g) bendinde yapılan değişiklikle eklenen "ve sözlü sınavı" ibaresinin, (j) bendine eklenen "ve sözlü" ibaresinin, 2 nci maddesi ile aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "ve sözlü" ibaresinin, 7 nci maddesi ile aynı yönetmeliğin 12 inci madesinin birinci fıkrasına eklenen "Yapılacak atamada başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilir" cümlesinin, 8 nci maddesi ile aynı Yöetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen "ihtiyaç halinde sözlü sınav için aynı usule göre birden fazla kurul oluşturulabilir" cümlesinin, 10 uncu maddesi ile aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin 3 üncü fıkrasına eklenen "sözlü sınavdan en az yetmiş" ibaresinin iptali istenilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 3. maddesinde, "sınıflandırma", "kariyer" ve "liyakat" ilkeleri bu Kanun'un temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi, Devlet memurlarına yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamak; liyakat ilkesi ise, Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini yeterlik sistemine dayandırmak ve sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak olarak tanımlanmıştır. Görüldüğü üzere Yasa, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme istemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir. Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme kavramı yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesinin tek güvencesinin de, hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesinden geçeceği kuşkusuzdur.
İdarenin, memurların üst görevlere yükselmesini belirli şartlara bağlama konusunda takdir yetkisi bulunduğu kuşkusuz olup; bu yetkinin hukukun genel ilkelerine, üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak kullanılması halinde iptali söz konusu olacaktır.
Yazılı sınav, adayların eşit koşullarda yarışmasını sağlayan objektif bir yöntemdir. Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakatı ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Böylece, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanlar seçilmektedir.


Dava konusu ibare ve maddede yer alan düzenlemeler bir bütün halinde değerlendirilecek olursa; görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavının içeriğinin belirlenmesi yanında, bilgi ve liyakatı ölçerek en başarılı adayı belirlemek amacıyla anılan unvan yönünden yazılı sınavın tamamlayıcısı olarak sözlü sınava yer verilmesinde, hizmetin bilgi ve deneyim yönünden yetişmiş personel istihdam edilerek gördürülmesi ve personelin ehliyet ve başarısının tesbiti amacıyla sözlü sınavda başarılı olmak için öngörülen koşulda, sözlü sınavının usul ve esaslarını belirleyen hususlarda eşitlik ve objektiflik ilkelerine, 657 sayılı Yasanın temel ilkeleri olan kariyer ve liyakat ilkeleri ile Genel Yönetmeliğe aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; 09/07/2018 tarihinde yürürlüğe giren 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Karanamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca (mülga) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yerine, Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava; 28/04/2017 günlü, 30051 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesi ile 04/03/2014 günlü, 28931 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 4. maddesinin (g) bendinde yapılan değişiklikle eklenen "ve sözlü sınavı" ibaresinin, (j) bendine eklenen "ve sözlü" ibaresinin, 2. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 6. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "ve sözlü" ibaresinin, 7. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 12. madesinin birinci fıkrasına eklenen "Yapılacak atamada başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilir" cümlesinin, 8. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 13. maddesinin birinci fıkrasına eklenen "ihtiyaç halinde sözlü sınav için aynı usule göre birden fazla kurul oluşturulabilir." cümlesinin, 10. maddesi ile aynı Yönetmelik'in 15. maddesinin 3. fıkrasına eklenen "sözlü sınavdan en az yetmiş" ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
Dairemizin 02/10/2017 günlü, E:2017/1256 sayılı yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin kararına yapılan itiraz, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 04/12/2017 günlü YD İtiraz: 2017/1120 sayılı kararıyla reddedilmiştir.
13/02/2021 günlü, 31394 sayılı Resmi Gazete'de Tarım ve Orman Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği yayımlanmıştır. Söz konusu Yönetmelik'in "Yürürlükten kaldırılan yönetmelikler" başlıklı 21. maddesinde "4/3/2014 tarihli ve 28931 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği ile 21/2/2015 tarihli ve 29274 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır." düzenlemesine yer verilmiştir.


İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava konusu 04/03/2014 günlü, 28931 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 13/02/2021 günlü, 31394 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tarım ve Orman Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 21. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı ve davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davacının iptalini talep ettiği söz konusu düzenlemeler yürürlükte bulunmadığından, düzenlemelerin iptaline ilişkin istem hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA;
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacı verilmesine;
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
4. Posta giderleri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 30/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.





(X) KARŞI OY :



İdari Yargı denetiminin amacının "hukuka uygunluk" olduğu ve bu denetimin de dava konusu işlemin kurulduğu tarih itibarıyla gerçekleştirilmesi gerektiği İdare hukukunun ve idari yargının bilinen en temel ilkeleridir. Bu nedenle, dava konusu düzenleyici işlemin hukuka uygunluğunun denetlenerek bir karar verilmesi ve tarafların davadaki haklılık durumuna göre de yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekmekte iken, dava konusu edilen Yönetmeliğin daha sonra yürürlüğe giren Yönetmelikle yürürlükten kaldırılması nedeniyle, düzenleyici işlem bakımından davanın konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen karara katılmıyorum.