MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 31.10.2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 18.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi asıl kararın davalı Hazine vekili, tavzih ek kararının davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili; dava konusu 15 adet taşınmaz üzerindeki ortaklığın aynen taksim, mümkün olmaması halinde satış yoluyla giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bir kısım davalılar; ortaklığın aynen taksim suretiyle giderilmesini, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüyle dava konusu ...,... parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmün, asıl kararını davalı Hazine vekili, tavzih ek kararını ise, davacılar vekili temyiz etmiştir.
6100 sayılı HMK"nin 304. maddesi gereğince sadece hükümdeki yazı ve hesap hataları mahkemece re"sen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir. HMK"nin 305. maddesinde de hüküm fıkrasında taraflara tanınan hakların ve yüklenen borçların tavzih yoluyla sınırlandırılamayacağı, genişletilemeyeceği ve değiştirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Bir başka anlatımla hükmü değiştirici nitelikte ve taraflara tanınan haklar ve yüklenen borçlar değiştirilerek genişletilemez ve sınırlanamaz (HMK m. 305/2).
Tavzih kararı ile taraflara yüklenen hak ve yükümlülükler değiştirilemeyeceğinden tavzih kararı doğru olmakla birlikte esas karara yönelik yapılan temyiz incelemesinde taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz incelemesine geçilmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedeli üzerinden alınacak %011,38 (binde) harcın ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir. Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalar olup, sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin taraflara payları oranında yükletilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; satışına karar verilen dava konusu taşınmazlarda taraflar hem paylı hem de elbirliği ile mülkiyete sahiptir. Taşınmazların hem paylı hem de elbirliği ile mülkiyete tabi olması nedeniyle satış bedelinin, harcın ve vekalet ücretinin taraflara tapu kaydındaki ve mirasçılık belgesindeki payları oranında hükmedilmesi gerekir. Mahkemece, satış bedelinin taraflara tapu kaydı ve veraset ilamındaki oranlarda dağıtılacağından bahsedilmemesi, taşınmazların satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harcın taraflardan tapu kaydı ve veraset ilamındaki hisseleri oranında tahsiline karar verilmiş ise de Harçlar Kanununun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç ile sorumlu tutulması, davacılar vekili lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi doğru görülmemiş ise de, belirtilen hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekili ile davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, hüküm sonucunun (3.) bendindeki "Kaydındaki" sözcüğünden sonra “Ve veraset ilamındaki” sözcüklerinin eklenmesine, hüküm sonucunun (5.) bendindeki "Harcın" sözcüğünün hükümden çıkartılarak yerine "Alınması gereken harçtan Hazinenin payına düşen harç miktarı çıkarıldıktan sonra kalan harcın" sözcüklerinin eklenmesine, hüküm sonucunun (9.) bendinden sonra gelmek üzere "10-Davacılar vekille temsil edildiğinden karar tarihindeki AAÜT"ye göre 1.100,00 TL vekalet ücretinin tapu kaydı ve veraset ilamındaki hisseleri oranında taraflardan alınarak davacılara verilmesine," ibaresinin eklenmesine, hükmün HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 13.11.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.