Esas No: 2022/5540
Karar No: 2022/6594
Karar Tarihi: 26.05.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/5540 Esas 2022/6594 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/5540 E. , 2022/6594 K."İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 29. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 30. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usuli eksikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalıya ait hastane işyerinde taşeron bünyesinde çalışırken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçtiğini, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli iş sözleşmesinde ücretin asgari ücretin %10 fazlası olarak ödeneceğinin belirlendiğini, 2019 yılı Ocak ayından itibaren ise işçinin muvafakati alınmaksızın ücretin düşürüldüğünü, bu durumum kanuna aykırılık teşkil ettiğini, söz konusu uygulama sonucu davacının ücret, ilave tediye, ulusal bayram genel tatil ve ikramiyelerinin eksik ödendiğini iddia ederek ücret farkı, ilave tediye, ulusal bayram genel tatil ve ikramiye fark alacaklarının faizleri ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı definde bulunduklarını, davacıların kadroya geçiş ön şartı olarak haklarından feragat ettiklerine dair sulh sözleşmesi imzaladıklarını, kadroya geçiş sonrası asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlenen oranlarda zam yapıldığını, Kurum tarafından yapılan işlemlerin kanuna ve hukuka aykırı olmadığını, davacı iddialarının yerinde olmadığını savunarak haksız ve yersiz açılan davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 11/11/2021 tarihli ve 2020/544 Esas, 2021/654 Karar sayılı kararı ile;
"... dava konusu uyuşmazlığın işçilik alacakları istemine ilişkin olduğu, davacının davalı Bakanlığa ait hastanede taşeron bünyesinde çalışırken 696 Sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçiş yaptığı, kadroya geçiş sırasında imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinde asgari ücretin %10 fazlası üzerinden ücret ödeneceğinin açıkça belirtildiği, Yargıtay'ın emsal kararları da dikkate alındığında söz konusu davalarda ön koşulun kadroya geçiş sırasında imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinde açıkça ücret miktarının belirtilmiş olması gerektiği, davacının kadroya geçişi sırasında imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinde belirtilen miktar üzerinden uygulanacak zam oranları doğrultusunda işçilik alacaklarının ödenmesi gerektiği, bu bağlamda davacının ödenmeyen ücret, ilave tediye, UBGT ve ikramiye fark alacaklarının bulunduğu kanaatine varılarak, hakimliğimizce uygun ve yeterli bulunan bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulmuştur..." gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; zamanaşımı defi ileri sürdüklerini , Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 28.10.2020 tarihli ve 2020/5665 Esas, 2020/14048 Karar sayılı kararı doğrultusunda davanın reddini talep ettiklerini, 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü maddesi, mülga Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın 12.04.2018 tarihinde yayımlanan 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesi uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrosuna Geçirilen İşçilerin Ücret İle Diğer Mali Ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesinin Ücret Zammı başlığı altında belirtilen hükümleri tekrarlanarak, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın görüş yazısı doğrultusunda ilgililerin ücretlerinin 31.12.2018 tarihinde almakta oldukları ücretlerine %4 zam uygulanmak suretiyle ödendiğini, Asgari Ücret Tespit Komisyonunun 25.12.2018 tarihli ve 2018/1 sayılı kararı ile tespit edilen 2019 yılı asgari ücretine %4 oranında zam yapılması hukuka uygun olup davacının herhangi bir ücret alacağı bulunmadığını, sunulan bordrolar incelendiğinde davacıya 2018-2020 yıllarına ait ikramiye ve ilave tediye ücretlerinin ödendiğinin anlaşılacağını, davacının ilave tediye ve ikramiye alacağı bulunmadığını savunarak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesi talep edilmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ;
"...Somut olayda, davacı ile davalı kurum arasında sürekli işçi kadrosuna geçenlere özgü yapılan belirsiz süreli iş sözleşmesinin 7. maddesinde davacının ücretinin geçişin yapıldığı 02/04/2018 tarihinden itibaren asgari ücretin % 10 fazlası olarak tespit edildiği, davacının ücreti asgari ücretin % 10 fazlası olup asgari ücret değiştiğinde davacının ücreti de oransal olarak değişeceğinden belirsiz süreli iş sözleşmenin ücrete ilişkin 7. maddesinin uygulanması gerektiği, bu durumda davacının fark alacağı bulunduğu, uygulanan faiz ve başlangıcına ilişkin istinaf sebebinin de yerinde olmadığı..." gerekçesiyle, davalı istinaf başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü ve ayrıca resen gözetilecek sebeplerle kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli iş sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark ücret alacağının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.20.11.2017 tarihli ve 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü maddesinde belirtilen kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda ve yine maddede belirtilen idarelerin merkez ve taşra teşkilatlarında, 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 04.12.2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanların, maddede öngörülen şartları taşımaları, yazılı olarak başvurmaları ve yapılacak sınavda başarılı olmaları kaydıyla sürekli işçi kadrolarına geçirilecekleri düzenlenmiştir.
2. 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesinin ilgili bölümü şöyledir :
"...
Sürekli işçi kadrolanna geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakta birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklan, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir. ...
..."
3. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesi Hükümleri'nin ilgili bölümü şöyledir:
"375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23. maddesinin altıncı fıkrasında; geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin, anılan madde kapsamında yer alan idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacağı düzenlemiştir. Geçiş işlemleri tamamlanan işçilere idarelerce uygulanmak üzere, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu iş sözleşmesinin ücret, mali ve sosyal haklara ilişkin hükümleri aşağıda yer almaktadır.
ÜCRET ZAMMI:
...
01.07.2018- 31.12.2018 tarihleri arası ücret zammı:
İşçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta olduklan günlük çıplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.
01.01.2019- 30.06.2019 tarihleri arası ücret zammı:
İşçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4 (yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.
..."
4. 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) "Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi" kenar başlıklı 22 nci maddesinin birinci fıkrasının ilgili bölümü şöyledir:
"İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. ..."
5. 4857 sayılı Kanun'un 34 üncü maddesi gereğince gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanması gerekir.
3. Değerlendirme
Dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, somut uyuşmazlıkta davacı işçinin kadroya geçişi aşamasında işverenle imzalanan 02.04.2018 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesinin "ücret esası ve ödeme şekli " başlıklı 7 nci maddesindeki; "iş bu sözleşme süresince işçiye her ay brüt asgari ücretin %10 fazlası üzerinden günlük olarak ödeme yapılır" şeklindeki düzenleme ile davacıya temel ücret olarak asgari ücretin %10 fazlasının ödeneceğinin açıkça kararlaştırıldığı görülmektedir. Kadroya geçiş aşamasında işverenle imzalanan iş sözleşmesinde ücretin her ay için ileriye etkili olarak asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceği kararlaştırılmışsa sözü edilen kural her asgari ücret artış dönemi için işvereni bağlar. Davacının 01.01.2019 tarihinden itibaren anılan sözleşme hükmünün uygulanmamasından dolayı davacının fark ücret alacağı, ilave tediye, ikramiye fark alacağı ve ulusal bayram genel tatil fark alacağına hak kazandığı anlaşılmakta olup Bölge Adliye Mahkemesinin bu yöndeki gerekçesinin yerinde olduğu görülmüştür.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
26.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi