Hukuk Genel Kurulu 2016/463 E. , 2016/494 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki “taşınır malların aynen iadesi, olmadığı takdirde bedelinin ödetilmesi” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Sakarya 3. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 06.09.2012 gün ve 2011/840 E., 2012/353 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 19.03.2013 gün ve 2013/4457 E., 2013/5015 K. sayılı ilamıyla bozulmuş, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, taşınır malların aynen iadesi, olmadığı takdirde bedelinin ödetilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin reddine karar verilmiş, hükmün temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’ne ait yukarıda esas ve karar numarası belirtilen karar ile bozulmuştur.
Bozma üzerine yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiş, direnme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunun 25.11.2015 gün ve 2014/4-509 Esas, 2015/2678 Karar sayılı kararı ile, 6360 sayılı Kanun’un 1 inci maddesi ile il özel idarelerinin tüzel kişiliklerinin kaldırılması ve yine aynı Kanun’un 3 üncü maddesi uyarınca mahkemelerde süren davalarda muhatabın devir işleminin yapıldığı ilgili kurum ve kuruluş olacağının hüküm altına alınması karşısında direnme kararının ilgili kurum veya kuruluşa tebliği için dosyanın mahalline geri çevrilmesine oybirliği ile karar verilmiştir.
Yerel mahkemece, Hukuk Genel Kurulu geri çevirme kararında belirtildiği şekilde devir işleminin yapıldığı kurum veya kuruluş belirlenmeksizin direnme kararının ve davacı vekilinin temyiz dilekçesinin “... vekili Av. ...” adına belediye evrak memuru imzasına tebliğ edilerek dosya direnme kararının incelenmesi için Hukuk Genel Kurulu Başkanlığı’na gönderilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında işin esasının incelenmesinden önce, Hukuk Genel Kurulu tarafından dosyanın mahkemece “dava konusu hak ve/veya borca ilişkin devir işleminin yapıldığı kurum ve kuruluş belirlenerek, direnme kararının ve davacı vekilinin temyiz dilekçesinin kendisine tebliği” sağlanarak temyiz incelemesi için gönderilmesine karar verilmesine rağmen, mahkemece devre ilişkin belge ve bilgiler celp edilmeksizin, direnme kararının ve davacı vekilinin temyiz dilekçesinin “... vekili Av. ...” adına belediye evrak memuru imzasına tebliğ edilmesi karşısında geri çevirme kararının gereğinin yerine getirilip getirilmediği ön sorun olarak incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 12.11.2012 tarihinde kabul edilen 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un “Büyükşehir belediyesi kurulması ve sınırlarının belirlenmesi” başlıklı 1 inci maddesinin 2 nci fıkrası ile Sakarya büyükşehir belediyesinin sınırlarının il mülki sınırları olduğu, aynı maddenin 5 inci fıkrası ile büyükşehir belediyesi bulunan illerdeki il özel idarelerinin tüzel kişiliklerinin kaldırıldığı ve yine aynı Kanun’un 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrası ile “Söz konusu il özel idarelerinin mahkemelerde süren davaları ile il özel idaresi olarak faaliyet gösterdikleri dönem ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda muhatap, devir işleminin yapıldığı ilgili kurum ve kuruluştur.”
Hükmüne yer verilmiştir.
6360 sayılı Kanun’un Geçici 1 inci maddesinin 1 inci fıkrasına göre, “Bu Kanundaki devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulur. Bu komisyona yardımcı olmak üzere valinin görevlendirmesi ile alt komisyonlar da kurulabilir.” düzenlemesi ile devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerinin nasıl yapılacağı hüküm altına alınmıştır. Ancak il özel idarelerinin tüzel kişiliklerinin kaldırılmasına ilişkin 6360 sayılı Kanun’un 1 inci maddesinin 5 inci bendinin aynı Kanun’un “Yürürlük” başlıklı 36 ncı maddesinin 1 inci fıkrasına göre ilk mahalli idareler genel seçiminde yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir.
Yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelince; yerel mahkemenin 19.11.2013 tarihli direnme kararının davalı ... Valiliği İl Özel İdaresi vekiline 22.01.2014 tarihinde tebliğ edildiği, 6360 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen ilk mahalli idareler genel seçiminin 30.03.2014 tarihinde yapıldığı anlaşıldığından, bu tarih itibariyle davalı ... Valiliği İl Özel İdaresi’nin tüzel kişiliğinin aynı Kanun’un 1 inci maddesinin 5 inci fıkrası uyarınca sona erdiği anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, 6360 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrası gereğince, mahkemece dava konusu hak ve/veya borca ilişkin devir işleminin yapıldığı ilgili kurum ve kuruluş belirlenerek, direnme kararının ve davacı vekilinin temyiz dilekçesinin kendisine tebliği sağlanmalıdır. Ancak devir işleminin yapıldığı kurumun ... olması durumunda daha önce kendisine direnme kararı ile davacı vekilinin temyiz dilekçesi tebliğ edilen Av. ... ...’nın halen adı geçen kurumun vekili olduğunun belirlenmesi halinde, adı geçen belediyeye tekrar tebligat yapılmaksızın yukarıda belirtilen avukata ait vekâletnameninde celbi için dosyanın mahkemesine geri çevrilmesi gerekmiştir.
O halde, mahkemece yukarıda belirtilen eksiklik tekrar geri çevirmeye mahal verilmeksizin giderilerek, temyiz formunu imzalayan hâkim tarafından gerekli kontrolleri de sağlanarak dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Başkanlığı’na gönderilmesi gerekmektedir.
S O N U Ç : Yukarıda yazılı eksikliğin tamamlanması için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESINE, 06.04.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.