MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tescili davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca BOZULMASI hakkında 18.Hukuk Dairesinden çıkan kararı kapsayan 17/06/2015 gün ve 2015/9025 Esas - 2015/10514 Karar sayılı ilama karşı davalılar vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili istemli davada, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiş, nihai kararlara karşı tebliğinden itibaren 15 günlük süre geçtiğinden bahisle davalılar vekilinin temyiz dilekçesi reddedilmiş ise de; dosya içindeki bilgi ve belgelerden mahkeme kararının davalılar vekilince süresinde temyiz edildiği;
1-Dava konusu taşınmazın ... Belediye Başkanlığı"nın 20/04/2015 tarihli cevabi yazısında belediye sınırları içerisinde, belediye hizmetlerinden(yol, çöp toplama) faydalandığı, etrafının kısmen meskun olduğu yerleşim merkezine yaklaşık 600-700 metre uzaklıkta olduğu bildirilmiş ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü"nün parsel sorgulama uygulama sitesinden edinilen bilgilerden dava konusu taşınmazın arsa vasfında olduğu,
2-Dava konusu taşınmazın m2 birim bedeli olarak 120,00 -TL, 157,00-TL, 265,00TL olmak üzere dosyada mevcut bilirkişi raporlarında farklı rakamlar belirlendiği ve emsal olarak incelenen ... Köyü 2882 parsel sayılı taşınmazın üzerindeki ipotekle birlikte satıldığı, bunun satış bedeline olumsuz etkisi olacağı düşünüldüğünde somut emsal kabul edilemeyeceği,
3-Tespit edilen kamulaştırma bedeline 16/07/2012 tarihinden karar tarihine kadar geçen süre için faiz işletilmesine karar verilmesi gerektiği,
4-Davalılardan ...’in hissesinde yer alan haczin bedele yansıtılmasına karar verilmediği,
Bu kez yapılan incelemede anlaşılmakla ; (Kapatılan) Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 17.06.2015 gün 2015/9025 Esas- 2015/10514 Karar sayılı ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki ... İli ... İlçesi ... Mahallesi 1960 parsel(ifrazen 2852 parsel) sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde yöntem itibariyle doğru ise de, alınan rapor hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki,
1-Hükme esas bilirkişi kurulu raporunda somut emsal alınan ... Köyü 2882 parsel sayılı taşınmazın 23.04.2010 tarihli satışına ilişkin ait akit tablosundan, 1423,52 m² sulu tarla vasfındaki taşınmazın 1/2 hissesi 160.000,00 TL bedel ile üzerindeki mevcut ipoteğin hukuki vecibeleri de devredilmek suretiyle satıldığı, satışın şekli dikkate alındığında serbest satış olmadığı ve dava konusu taşınmazın m2 birim bedeli olarak 120,00 -TL, 157,00-TL, 265,00TL olmak üzere dosyada mevcut bilirkişi raporlarında farklı rakamlar belirlendiğinden taşınmazın gerçek değerini yansıtmadığı kanaatini uyandırmaktadır. Bu sebeple bilirkişi kurulunun emsal seçimini isabetli yaptıklarından sözedilemez. Emsalin özel amaçlı olmayan, özel nitelikleri bulunmayan taşınmaz satışlarından seçilmesi gerekir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğu kabul edildiğine göre; Kamulaştırma Kanununun kıymet takdiri esaslarını gösteren 11.maddesinin 1.fıkrasının özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca, kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerinin tesbiti ve bedelin tesbitinde etkisi olan diğer unsurlar da dikkate alınarak her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek kamulaştırma bedelinin tespiti gerekmektedir.
Emsalin kamulaştırılan taşınmazla aynı konumda ve taşınmaza yakın mesafede bulunması, aynı nitelik ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde olması veya kamulaştırmaya yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Aynı özellik ve nitelikleri taşıyan başka yerlerde bulunan ve kamulaştırma gününden önce satılan taşınmazlar da emsal alınabilir. Bu emsalin satış fiyatına Türkiye İstatistik Kurumu üretici fiyat endeksi uygulanmak suretiyle değerlendirme tarihinde oluşan fiyatları bulunduktan sonra dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar gösterilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı, bu nitelik ve farklılıkların taşınmazın değerine olan etkilerinin ne olduğu belirtilmeli ve bu suretle yapılacak karşılaştırma ile dava konusu taşınmazın değeri tespit edilmelidir.
Emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten sonra bunun imar parseli olup olmadığı da sorulup saptanmalıdır. İncelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırmadan sonra bulunacak değerinden, İmar Yasası"nın 18.maddesinin 2. fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerektiği de dikkate alınmalıdır.
2942 sayılı Yasa"nın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırılmasında gözönünde tutulması gerekir. Buna göre dava konusu taşınmaz ve emsallerin emlak vergisine esas tutulan asgari m² değerlerinin ilgili belediye başkanlığından 2012 yılı itibarıyla getirtilerek karşılaştırılması ve değerlendirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmiş olması gerekir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın yer aldığı ilçede emsal olabilecek özel amacı olmayan arsa satışlarının bulunmadığının düşünülemeyeceği ve değerlendirmeye esas alınan bilirkişi kurulu raporunun yukarıda açıklanan esaslara uygun düşmediği gözetilmeden, gerekli araştırma ve yeterli incelemeyi içermeyen rapora itibarla hüküm kurulması,
2-Tespit edilen kamulaştırma bedeline 16/07/2012 tarihinden karar tarihine kadar geçen süre için faiz işletilmesine karar verilmemesi,
3-Davalılardan ...’in hissesinde yer alan haczin bedele yansıtılmaması,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davalılardan peşin alınan karar düzeltme harcı ile peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 15/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.