Esas No: 1987/1694
Karar No: 1989/1038
Karar Tarihi: 04.04.1989
Danıştay 9. Daire 1987/1694 Esas 1989/1038 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Mahkeme kararı, bir banka teminat mektubunun kıymetli eşya olarak kabul edilmemesi gerektiğini ve dolayısıyla muhafaza harcının tahsil edilemeyeceğini belirtmektedir. Kıymetli eşyanın, bir kişinin egemenlik sağlayabileceği iktisadi bir değere sahip maddi varlıklar olduğu; banka teminat mektubunun ise yenilenebilir olduğu ve üçüncü bir şahsın eline geçmesi halinde kıymet ifade etmeyeceği belirtilmiştir. Türk Ticaret Kanunu'nda ise kıymetli evrakın tanımı yapıldığı ve banka teminat mektubunun kıymetli evraklar arasında yer almadığı ifade edilmektedir. Kanunlarla ilgili detaylı açıklamalara ise özetin sonunda yer verilmemiştir.
Daire : DOKUZUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 1038
Esas Yılı : 1987
Esas No : 1694
Karar Tarihi : 04/04/989
KIYMETLİ EŞYA OLARAK KABUL EDİLMEYEN BANKA TEMİNAT MEKTUBUNUN MAHKEME VEZNESİNDE MUHAFAZA ALTINA ALINMASI NEDENİYLE MUHAFAZA HARCINA TABİ TUTULAMAYACAĞI HK.
İstem, Banka teminat mektubunun mahkeme veznesinde muhafaza altına alınması nedeniyle tahsil edilen muhafaza Harcını terkin eden vergi mahkemesi kararının bozulmasına ilişkin bulunmaktadır.
492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı 1 sayılı tarifede; Adliye veznelerine tevdi olunan kıymetli eşyanın kabul ve muhafazası için muhafaza olunan değer üzerinden bir yıla kadar binde 5, bir yılı geçen her yıl ve kesirler için binde 2,5 oranında muhafaza Harcı alınacağı hükme bağlanmıştır.
Hukuk litaratüründe, eşya "üzerinde bireyin egemenlik sağlayabileceği iktisadi bir değer taşıyan ve kişinin dışında bulunan maddi varlıklardır" şeklinde tarif edilmiştir.
Kıymetli eşyadan ise; maddi ve manevi kıymeti olan kırılma, yırtılma veya kaybolma gibi hallerde yenilenmesi mümkün olmadığında korunması ve saklanması zorunlu bulunan şeyleri anlamak gerekmektedir.
Bir çeşit kefalet muamelesi olan ve bankacılıkta gayri nakti kredi işlemi sayılan uyuşmazlık konusu banka teminat mektubu, gerek birden fazla nüsha olarak düzenlenemsi gerekse kaybı halinde yenilenmesi mümkün olan bir şey olduğundan ve üçüncü bir şahsın eline geçmesi halinde her hangi bir kıymet ifade etmeyeceğinden, hukuki anlamda eşya sayılsa dahi bunu kıymetli eşya olarak nitelendirmek mümkün değildir.
Diğer taraftan, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 557.maddesinde kıymetli evrakın tarifi yapılmış, aynı kanunun 557.ve müteakip maddelerinde kıymetli evrakın çeşitleri sayılmış olup, bunlar arasında banka teminat mektubuna yer verilmediği görülmüştür.
Bu nedelerle yasadaki kıymetli eşya kavramını sadece kıymetli evrak olarak kabul etmek suretiyle verilen mahkeme kararının gerekçesinde isabet bulunmamakta ise de, yukarıda açıklandığı gibi teminat mektubunun kıymetli eşya da olması nedeniyle tahsil edilen muhafaza Harcında isabet görülmediğinden sonucu itibariyle yerinde olan mahkeme kararının temyizen bozulması isteminin reddine karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.
