Danıştay 8. Daire 2021/6546 Esas 2022/472 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6546
Karar No : 2022/472

DAVACI : … Kültür ve Eğitime Hizmet Derneği
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN ÖZETİ : Milli Eğitim Bakanlığı'nın 06/04/2021 tarihli 23733557 sayılı makam oluru ile yürürlüğe giren Ortaokul ve Ortaeğitim Kurumu Öğrencilerine Barınma Hizmeti Veren Özel Kurumların Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge'nin 5. maddesi 1. fıkrası (g) bendinde yer alan; "Ancak; 18/03/2018 tarihli ve 30364 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine göre yapı denetim firmaları denetiminde öğrenci barınma hizmetleri verecek kurumlar olarak yapılmış ve yapı kullanım izin belgesi bulunan binalardan sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin belge istenmez." cümlesinin iptali istemidir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dava dilekçesi ve ekleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesinin birinci fıkrasında; idari davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı; ikinci fıkrasında, dilekçelerde davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği; üçüncü fıkrasında, dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği, dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (g) bendinde, dilekçeler üzerinde bu Kanun'un 3. maddesine uygun olup olmadığı yönünden inceleme yapılacağı; 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, bu yönlerden Kanuna aykırılık görülür ise otuz gün içinde 3. maddeye uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği; 15. maddesinin beşinci fıkrasında, bu yönlerden dilekçenin reddedilmesi üzerine yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hükümlerine yer verilmiştir.


İdari yargılama usulünde geçerli olan resen araştırma ve yazılılık ilkesi gereği dava dilekçelerinin, 2577 sayılı Kanunda belirtilen şekil kurallarına uygun bir biçimde ve yargılamanın gerektirdiği bilgileri içerecek nitelikte düzenlenmesi gerekmektedir. Bunu sağlamak için, dava dilekçelerinde; dava konusu edilen işlemlerin ve dava sebeplerinin, bir başka ifadeyle; idari işlemin içerdiği iddia edilen hukuka aykırılığın dayandığı hukuk kurallarının açık ve net bir biçimde somut olarak belirtilmesi şarttır. Ayrıca birden fazla işlemin davaya konu edilmesi ya da bir işlemin birden fazla madde, fıkra veya bendinin iptalinin istenilmesi halinde söz konusu işlemler ve bu işlemlerin hangi madde veya fıkralarının iptalinin istendiğinin tek tek sayılmak suretiyle belirtilmesi de yukarıda alıntısı yapılan düzenlemeler ve idari yargılama usulü ilkelerinin bir gereğidir.
Milli Eğitim Bakanlığı'nın 06/04/2021 tarihli 23733557 sayılı Makam Oluru ile yürürlüğe giren Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumu Öğrencilerine Barınma Hizmeti Veren Özel Kurumların Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge'nin 5. maddesi 1. fıkrası (g) bendinde; "Kurum açılacak binanın sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin çevre ve şehircilik il müdürlükleri, yapının proje müellifleri ya da yetkili serbest proje büroları veya üniversitelerin ilgili bölümlerince düzenlenen teknik rapor ve ekleri ile teknik raporu düzenleyen serbest inşaat mühendisinin geçerliliği devam eden serbest inşaat mühendisliği belgesi (SİM) ile iş yeri tescil belgesi. Ancak; 18/03/2018 tarihli ve 30364 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine göre yapı denetim firmaları denetiminde öğrenci barınma hizmetleri verecek kurumlar olarak yapılmış ve yapı kullanım izin belgesi bulunan binalardan sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin belge istenmez." hükmü yer almakta olup; anılan maddenin (i) bendinde ise; kurum açmak isteyenlerin kurum açmak için yapacakları başvuru için gerekli belgeler arasında kurum açılacak binanın yapı kullanım izin belgesinin de sayıldığı görülmektedir.
Dava konusu Yönerge'nin dayanağı olan Ortaokul Ve Ortaöğretim Kurumları Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 5. maddesinde kurum açmak isteyenlerin, Yönetmelik Ek-1’de yer alan özel öğrenci barınma hizmetleri kurumu açacaklar için başvuru formu ve Bakanlıkça belirlenen belgelerle birlikte il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne müracaat edecekleri belirtilmiş olup; Ek-1 de sayılan belgeler arasında; binanın sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin teknik rapor ve ekler ile teknik raporu düzenleyen inşaat mühendisinin geçerliliği devam eden SİM ve İTB belgeleri ile Kurum binasının yapı kullanım izin belgesi yer almaktadır.
Yukarıda yer alan gerek Yönetmelik gerekse dava konusu Yönerge hükümlerinden anlaşıldığı üzere; barınma hizmeti vermek amacıyla yapılacak kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı başvurusu için istenilecek belgeler arasında "yapı kullanım izin belgesi" yer almakta olup; önceki düzenlemeler uyarınca yeterli olan "yapı ruhsatının" artık davalı idarece kabul edilmediği görülmektedir.
Dava konusu düzenlemede ise; kurum açılacak binanın sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin çevre ve şehircilik il müdürlükleri, yapının proje müellifleri ya da yetkili serbest proje büroları veya üniversitelerin ilgili bölümlerince düzenlenen teknik rapor ve ekleri ile teknik raporu düzenleyen serbest inşaat mühendisinin geçerliliği devam eden serbest inşaat mühendisliği belgesi (SİM) ile iş yeri tescil belgesinin istenildiği, ancak; 18/3/2018 tarihli ve 30364 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine göre yapı denetim firmaları denetiminde öğrenci barınma hizmetleri verecek kurumlar olarak yapılmış ve yapı kullanım izin belgesi bulunan binalardan sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin belgenin istenilmeyeceği belirtilmiştir.
Bir başka anlatımla; 18/3/2018 tarihli ve 30364 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine göre yapı denetim firmaları denetiminde öğrenci barınma hizmetleri verecek kurumlar olarak yapılmış ve yapı kullanım izin belgesi bulunan binalar için serbest inşaat mühendisliği belgesi (SİM) ile iş yeri tescil belgesi istenilmeyecektir.
Davacı Dernek tarafından; fakir ve muhtaç öğrencilere barınma hizmeti vermek üzere 27/03/2014 tarihinde öğrenci yurdu inşaatına başlanıldığı, bina inşaatına başlanıldığı tarihte 2007 tarihli Yönetmeliğin yürürlükte olduğu, dolayısıyla derneğin, 06/03/2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmeliğe göre yapı denetim firmalarının denetimi neticesinde … tarih ve … numaralı yapı ruhsatı aldığı, inşaatına devam ettiği, inşaat ruhsatını 13/11/2020 tarihinde yenilediği, ruhsat süresinin 13/11/2025 tarihinde dolacağı, ancak dava konusu düzenleme ile yapı ruhsatının adeta hükmünün kalmadığı, derneğin, eski Yönetmelik yürürlükte iken barınma hizmeti veren kurum açmak için milli eğitim müdürlüğüne başvurabilecek durumdayken artık bu hakkından yoksun kaldığı, iptali istenilen hüküm nedeniyle derneğin, yatırım aşamasında öngörülmeyen bir maliyet ile karşı karşıya kaldığı, Yönergenin iptali talep edilen ibaresinin, Yönerge’nin yayım tarihinde faaliyete geçecek olan mevcut kurumların kazanılmış haklarını ihlal ettiği iddia edilmekte ise de; dava konusu düzenleme ile sadece kurum açılmak istenilen binaya ilişkin sağlam ve dayanaklı olduğunu gösterir belgelerden muafiyetinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Yani sanıldığının aksine, dava konusu düzenlemenin, kurum açma izin başvurusu için geçmişte yeterli görülen "yapı ruhsatının" geçerliliğini sonlandıran düzenleme olmadığı, bu konuya ilişkin asıl düzenlemelerin Yönetmelik Ek-1 ve dava konusu Yönergenin 5. maddesinin 1. fıkrasının (i) bendinde yer aldığı görülmektedir.
Dava dilekçesinin bir bütün olarak incelenmesinden; davacı Dernek tarafından dava konusu istem ve sonuç bölümlerinde; uyumlu olacak şekilde Ortaokul ve Ortaeğitim Kurumu Öğrencilerine Barınma Hizmeti Veren Özel Kurumların Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge'nin 5. maddesi 1. fıkrası (g) bendinde yer alan; "Ancak; 18/03/2018 tarihli ve 30364 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine göre yapı denetim firmaları denetiminde öğrenci barınma hizmetleri verecek kurumlar olarak yapılmış ve yapı kullanım izin belgesi bulunan binalardan sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin belge istenmez." cümlesinin iptali talep edilmiş ise de; hukuka aykırılık iddiaları dile getirilirken dava konusu düzenleme ile yapı ruhsatının adeta hükmünün kalmadığı, derneğin, eski Yönetmelik yürürlükte iken barınma hizmeti veren kurum açmak için milli eğitim müdürlüğüne başvurabilecek durumdayken artık bu hakkından yoksun kaldığı ifade edilmiştir.
Davacı Derneğin, görülmekte olan dava açarken hedeflediği hukuki faydanın; iptal yolunda verilecek yargı kararıyla, inşasına devam ettiği yurt binası için mevcutta bulunan "yapı ruhsatının" kurum açma izin başvurusu için yeterli kabul edilerek ayrıca "yapı kullanım izin belgesi" aranmamasını sağlamak olduğu anlaşılmakta olup; dava konusu istem ile dava açmakta gözetilen hukuki menfaat arasında bir ilişki kurulamamıştır.
Bu itibarla, yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alınarak, davacı tarafından dava konusu Yönerge'nin iptali istenen kısımlarının açıkça, tek tek ve tereddüte yer bırakmayacak şekilde gerekçeleri ile belirtilmesi gerekmekte olup; bu haliyle dava dilekçesi 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmamıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan DAVA DİLEKÇESİNİN aynı Kanunun 15. maddesinin 1/d bendi uyarınca bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde usulüne uygun biçimde düzenlenecek dilekçe ile yeniden dava açılabilmek üzere REDDİNE,
2. Yeniden açılacak dava için ayrıca harç alınmayacağının ve aynı yanlışlıkların yapılması halinde davanın reddine karar verileceğinin davacı vekiline bildirilerek, dilekçenin bir örneğinin davacıya gönderilmesine, 02/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.