Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/6425 Esas 2022/6464 Karar Sayılı İlamı

KARAR

Görevi yaptırmamak için direnme ve hakaret suçlarından sanık ... hakkında yapılan yargılama sonunda, sanığın mahkumiyetine dair ... Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen 24/06/2014 tarih ve 2012/929 E., 2014/510 sayılı kararın, sanık tarafından temyizi üzerine,
Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 06/03/2019 tarih ve 2017/3174 E., 2019/4448 sayılı kararıyla;
“Yerel Mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle, başvurunun süresi ve kararın niteliği ile suç tarihine göre dosya görüşüldü:
Temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin esasına geçildi.
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede;
Sanığa yükletilen görevi yaptırmamak için direnme ve hakaret eylemleriyle ulaşılan çözümü haklı kılıcı zorunlu öğelerin ve bu eylemlerin sanık tarafından işlendiğinin Kanun'a uygun olarak yürütülen duruşma sonucu saptandığı, bütün kanıtlarla aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların temyiz denetimini sağlayacak biçimde ve eksiksiz sergilendiği, özleri değiştirilmeksizin tartışıldığı, vicdani kanının kesin, tutarlı ve çelişmeyen verilere dayandırıldığı,
Eylemlerin doğru olarak nitelendirildiği ve Kanun'da öngörülen suç tiplerine uyduğu,
Cezaların kanuni bağlamda uygulandığı,
Anlaşıldığından, sanık ...'nın ileri sürdüğü nedenler yerinde görülmediğinden tebliğnameye uygun olarak, TEMYİZ DAVASININ ESASTAN REDDİYLE HÜKÜMLERİN ONANMASINA” oy birliğiyle karar verilmiştir.
I- İtiraz Nedenleri:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 27/01/2022 tarih ve 2021/96080 sayılı yazısıyla;
“ İtiraza konu uyuşmazlık; karar tarihinde başka bir suçtan ceza infaz kurumunda hükümlü olan ve duruşmada vareste tutulma talebi bulunmayan sanığın, hükmün tefhim edildiği son duruşmaya katılımı sağlanmadan yokluğunda mahkumiyet hükmü kurulması suretiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 193 ile 196'ncı maddelerine aykırılık oluşturup oluşturmadığına ilişkindir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun "sanığın duruşmadan bağışık tutulması" başlıklı 196/1'inci maddesi;
"(1) Mahkemece sorgusu yapılmış olan sanık veya bu hususta sanık tarafından yetkili kılındığı hâllerde müdafii isterse, mahkeme sanığı duruşmada hazır bulunmaktan bağışık tutabilir.
(2) Sanık, alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlar hariç olmak üzere, istinabe suretiyle sorguya çekilebilir. Sorgu için belirlenen gün, Cumhuriyet savcısı ile sanık ve müdafiine bildirilir. Cumhuriyet savcısı ile müdafiin sorgu sırasında hazır bulunması zorunlu değildir. Sorgusundan önce sanığa, ifadesini esas mahkemesi huzurunda vermek isteyip istemediği sorulur.
(3) Sorgu tutanağı duruşmada okunur.
(4) Yukarıdaki fıkralar içeriğine göre sanığın aynı anda görüntülü ve sesli iletişim tekniğinin kullanılması suretiyle sorgusunun yapılabilmesi olanağının varlığı hâlinde bu yöntem uygulanarak sorgu yapılır.
(5) Hastalık veya disiplin önlemi ya da zorunlu diğer nedenlerle yargılamanın yapıldığı yargı çevresi dışındaki bir hastahane veya tutukevine nakledilmiş olan sanığın, sorgusu yapılmış olmak koşuluyla, hazır bulundurulmasına gerek görülmeyen oturumlar için getirilmemesine mahkemece karar verilebilir.
(6) Yurt dışında bulunan sanığın, belirlenen duruşma tarihinde hazır bulunmasının zorluğu halinde, bu tarihten önce duruşma açılarak veya istinabe suretiyle sorgusu yapılabilir"
Şeklinde düzenleme içermektedir.
Bu madde ile duruşmada hazır bulunmayan sanık hakkında duruşma yapılamayacağına ilişkin CMK'nın 193/1'inci maddesinin istisnası olarak sanığın duruşmadan bağışık tutulması halleri düzenlemektedir.
CMK'nın 196/1'inci madddesi uyarınca sanığın duruşmadan bağışık tutulabilmesi; mahkemece sanığın sorgusunun yapılmış olması ve sanığın ya da vekilinin talepte bulunması, mahkemece de bu durumun kabul edilmesi koşuluyla gerçekleşmektedir. Sorgusu yapılmamış olan sanık veya müdafii bağışık tutma kararı verilmesini isteyemez.
Hakimin takdir hakkı kullanarak duruşmadan bağışık tutma konusunda olumlu yada olumsuz bir karar vermesi gerekmektedir. Mahkeme karar verirken, sanığın yokluğunun olası bir zarar doğurup doğurmadığını ve maddi gerçeği ortaya çıkarılması bakımından olası etkilerini gözönüne almalıdır.
Duruşmadan bağışık tutulan sanığın, duruşma süresince hazır bulunmama hakkı bulunduğu gibi gerekli gördüğü oturumlara katılma hakkı da bulunmaktadır. Ayrıca, Mahkemece sanığın duruşmada hazır bulunması gerekli görüldüğü takdirde "duruşmadan bağışık tutma" kararı kaldırılarak, sanığın hazır bulunmasına karar verebilir.
Bu açıklamalar çerçevesinde maddi olayda; sanık ...'nın 28/04/2014 tarihli duruşmada, suç isnadı anlatılarak CMK'nın 147 maddesi uyarınca yasal haklarının hatırlatıldığı ve sorgusunun yapıldığı, ancak sanığa CMK'nın 196/1 maddesinde yazılı duruşmadan bağışık tutulmasına ilişkin isteminin sorulmadığı, sanık hakkında hükmün verildiği 24/06/2014 tarihinde, sanık ...'nın başka suçtan ... E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda tutuklu bulunduğu ve duruşmaya getirtilmeden hakkında hüküm kurulduğu dosya kapsamı ve uyap kayıtlarından anlaşılmakla, CMK'nın 193 ve 196'ncı maddelerine aykırı davranılmak suretiyle sanığın savunma hakkının kısıtlanması usul ve yasaya aykırı görüldüğünden, Yargıtay 18. Ceza Dairesi'nin 06/03/2019 tarihli ve 2017/3174 E., 2019/4448 K. sayılı onama kararına itiraz edilmiştir.
SONUÇ VE İSTEM: “Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya kapsamına göre,
1- İtirazın kabulüne,
2- Yargıtay 18. Ceza Dairesi'nin 06/03/2019 tarihli ve 2017/3174 E., 2019/4448 K. sayılı ilamıyla sanık ... hakkında hakaret ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından verilen onama kararının kaldırılarak, yukarıda belirtilen gerekçeler gözetilmek suretiyle ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin 24/06/2014 tarihli ve 2012/929 (E) ve 2014/510 (K) sayılı kararıyla kurulan mahkumiyet hükmün bozulmasına,
4- İtiraz yerinde görülmediği takdirde dosyanın incelenmek üzere Yüksek Yargıtay Ceza Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmesi,
İtirazen arz ve talep olunur. ” denilmiştir.
II- Karar:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın itiraz gerekçeleri yerinde görülmekle, 6352 sayılı Kanun'un 99. maddesiyle eklenen CMK'nın 308. maddesinin 3. fıkrası uyarınca İTİRAZIN KABULÜNE,
Yargıtay 18. Ceza Dairesince, sanık hakkında görevi yaptırmamak için direnme ve hakaret suçlarından verilen 06/03/2019 tarih ve 2017/3174 E., 2019/4448 K. sayılı onama kararının KALDIRILMASINA,
... Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen 24/06/2014 tarih ve 2012/929 E., 2014/510 sayılı mahkumiyet hükümlerini içeren dosya yeniden görüşüldü:
Yerel Mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle, başvurunun süresi ve kararın niteliği ile suç tarihine göre dosya görüşüldü:
Temyiz isteğinin reddi nedenleri bulunmadığından işin esasına geçildi.
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede;
Aynı yargı çevresinde başka suçtan hükümlü olduğu anlaşılan sanığın bağışık tutulma talebi bulunmaması karşısında, hükmün açıklandığı 24/06/2014 tarihli son oturumda duruşmada hazır bulundurulması sağlanıp, yüzüne karşı hüküm verilmesi gerektiği gözetilmeden yokluğunda karar verilmesi suretiyle 5271 sayılı CMK'nın 193. ve 196. maddelerine aykırı davranılarak savunma hakkının kısıtlanması,
Kanuna aykırı ve sanık ...’nın temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden, başkaca yönleri incelenmeksizin tebliğnameye aykırı olarak HÜKÜMLERİN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 02/03/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.