Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2013/35999 Esas 2014/3328 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Manisa 1. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 26/02/2013
NUMARASI : 2012/192-2013/58

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının bozulmasını mutazammın 07/10/2013 tarih, 2013/22957 Esas - 2013/31609 Karar sayılı daire ilamının müddeti içinde tashihen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
10/05/2012 keşide tarihli çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla yapılan takipte ciranta olan borçlular çekin bedeli tahsil edildikten sonra sehven cirolar iptal edilmeden keşideciye teslim edildiğini, keşidecinin bedelsiz senedi ciro ederek alacaklıya verdiğini, muhatap bankadan çek yaprak bedeli alınmasına rağmen bunun borçtan düşülmediğini belirterek takibin iptalini talep etmiş, mahkemece çekin unsurlarında ve ciro silsilesinde bir usulsüzlük bulunmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir. Temyiz üzerine Dairemizce banka tarafından sorumluluk bedeli ödenmesine rağmen bunun takipte düşülmediği, bu konuda mahkemce olumlu olumsuz bir karar verilmediğinden bahisle 07/10/2013 tarihinde karar bozulmuştur.
Çekin keşide tarihine göre uygulanması gereken 6762 sayılı TTK"nun 700/1. maddesi uyarınca, emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çek, ciro ve teslim yolu ile devredilebilir. Çekin emre yazılı veya belirli bir kişi lehine düzenlenmesi halinde ilk cironun lehdara ait olması gerekir. Lehdarın cirosundan sonra senedi devralan hamiller yetkili hamil olurlar (aynı yönde yürürlükteki 6102 sayılı TTK "nun 788/l.maddesi).
Somut olayda, takibe konu çekin keşideci T.. Alkan Ziraat İlaçları Tohum ve Tarım Ürünleri İth. İhr. Dan. Pzr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından borçlu K.. Tarım Ürünleri Ltd. Şti. lehine düzenlendiği, çekin arkasında lehtar şirketin borçlu B.. O.."a ciro edildiği, onun tarafından da dava dışı Y. A..adına ciro edildiği, bu kişi tarafından da tekrar keşideci şirkete ciro edilip, keşideci tarafından bu kez alacaklıya ciro edildiği görülmektedir.
Yukarıda açıklandığı üzere, borçlulara karşı müracaat borçlusu durumunda olan keşideci tarafından çekin ciro yoluyla eline geçirmesi TTK"nun 700/3. maddesi gereğince yeniden tedavüle koyarak ve başkasına ciro etmesi mümkün ise de, bu şekilde ciro yoluyla çeki devraldıktan sonra keşidecinin sorumlu olduğu kişiye karşı başvurması mümkün değildir. Zira, geriye dönüş cirosuyla çeki devralan keşidecinin durumu, çeki devretmeden önceki durumda olup çeki keşideciden ciro ile alan alacaklının keşideciden önceki cirantaya başvurma imkanı yoktur. O halde, Dairemizce mahkemenin kararının, borçluların bu yöndeki talebinin de kabulü ve hakkındaki takibin iptaline şeklinde karar verilmesi şeklinde bozulması gerekirken yazılı şekilde bozma kararı verilmesi doğru olmayıp şikayetçilerin karar düzeltme talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Borçluların karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 07/10/2013 tarih ve 2013/22957-31609 sayılı bozma kararının kaldırılmasına, mahkemenin kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 11/02/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.