Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/3145 Esas 2022/6934 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 6. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 36. İş Mahkemesi

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraflarca temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;

Dairemiz bozma kararı öncesi davacı tarafça temyiz edilmeyen Bölge Adliye Mahkemesi kararı ile bozma kararı sonrası temyiz edilen Bölge Adliye Mahkemesi kararı arasında hüküm altına alınmayarak reddedilen ve davacı tarafından temyize konu edilen miktarın Bölge Adliye Mahkemesinin 22.12.2021 karar tarihindeki Merkez Bankası EURO efektif satış kuru üzerinden TL'ye çevrilmesi ile hesaplanan toplam miktar 831,05 TL olup bu miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 78.630,00 TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla; davacı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.

Davalılar vekillerinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:



I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı işverenin Rusya'da bulunan şantiyelerinde yurt dışı iş sözleşmesiyle 08.07.2005-09.08.2012 tarihleri arasında iş makinesi operatörü olarak çalıştığını, iş sözleşmesine haklı bir sebep olmadan son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
1.Davalı ...Uluslararası İnşaat Yat. San. ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı işveren nezdinde iddia edildiği şekilde bir çalışmasının bulunmadığını, davalı işveren yapılanması içerisinde davacıya ait bir kayda rastlanılmadığını, davada husumetin işçinin çalıştığı şirkete yöneltilmesini talep ettiklerini savunarak davanın reddini istemiştir.

2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı işverene ait işyerinde belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçi olarak istihdam edildiğini, sözleşmenin süresinin projenin sona ermesi nedeniyle kendiliğinden sona erdiğini savunarak davanın reddini istemiştir.


III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 09.07.2019 tarihli ve 2017/698 Esas, 2019/403 Karar sayılı kararıyla toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, iş sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedildiğinin davalılar tarafından ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 22.06.2021 tarihli ve 2019/3477 Esas, 2021/1719 Karar sayılı kararıyla davalıların istinaf başvurusunun, brüt ve net ücretin belirlenmesi ile kıdem ve ihbar tazminatı hesabına esas ücret yönünden kabulüne karar verilerek İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılmış ve davanın esası hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 13.10.2021 tarihli ve 2021/9806 Esas, 2021/14229 Karar sayılı ilâmı ile özetle, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda yemek ve barınma gideri miktarının 150,00 EURO olarak belirlendiği, ancak bu miktarın emsal nitelikteki dosyalarda Yargıtay tarafından benimsenen yemek ve barınma gideri miktarının çok üzerinde olduğu, Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen birçok dosyada yurt dışındaki şantiyelerde çalışan işçilere aylık 150,00 USD yemek ve barınma yardımı yapıldığının kabul edildiği dikkate alındığında, yemek ve barınma gideri olarak 150,00 USD yerine 150,00 EURO kabulünün hatalı olduğu gerekçesiyle bozma kararı verilmiş; dosya kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmiştir.

B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yemek ve barınma gideri 150,00 USD olarak kabul edilerek yapılan hesaplama sonucunda davacının kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kısmen kabulüne dair hüküm kurulmuştur.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ile davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; davalı ...Uluslararası İnşaat Yat. San. ve Tic. A.Ş.'ye husumet yöneltilemeyeceğini, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 27 nci maddesi uyarınca uygulanması gereken hukukun Rusya hukuku olması gerektiğini, hizmet süresi ile ücretinin hatalı tespit edildiğini, davacının belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığından kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, ücreti brüte çevrilirken hata yapıldığını, ödenmemiş alacağı bulunmadığını, tanık beyanlarının hükme esas alınamaz nitelikte olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile ayrı ayrı temyiz başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre işçinin kıdem tazminatı ile ihbar tazminatı hesabına esas alınan giydirilmiş brüt ücret miktarının doğru belirlenip belirlenmediğine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
4857 sayılı İş Kanunu'nun 17, 32 ve 120 nci maddeleri ile (mülga) 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14 üncü maddesi.

3. Değerlendirme
Yukarıda yapılan açıklamalar ile dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilâmı doğrultusunda yemek ve barınma gideri belirlenerek kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının hesaplanıp hüküm altına alındığı, bozmaya konu alacaklar yönünden bozma gereğinin yerine getirildiği, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davacı Temyizi Yönünden
Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacıya iadesine,

B. Davalılar Temyizi Yönünden
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş Bölge Adliye Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmamasına göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalılara yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

01.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.