Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6296 Esas 2022/6909 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 12. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞYERİ DÜZEYİNDE OLUMLU YETKİ TESPİTİNE İTİRAZ

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 15. İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki olumlu yetki tespitine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Bakanlığa bağlı Çalışma Genel Müdürlüğünün müvekkili işyerinde yaptığı yetki tespitinin yerinde olmadığını, yapılan tespitin kanunda belirtilen süre ve şekil şartlarına uygun olmadığını, kanuni mevzuat ve emsal içtihatlarda da belirtildiği üzere öncelikle davalı Sendika tarafından yetki şartlarının sağlanıp sağlanmadığının kesin olarak tespiti gerektiğinden, bu doğrultuda yetki tespiti başvurusunda bulunulan tarihte işyerindeki çalışan sayısı ve sendika üyesi sayılarının tespiti amacıyla gerekli bilgi ve belgelerin celp edilmesi, akabinde işbu belgeler doğrultusunda bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğini iddia edilerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünün 27.09.2021 tarihli ve E-74038328-553.02-42028 sayılı yetki tespiti belgesinin iptalini talep etmiştir.


II. CEVAP
1.Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul etmediklerini, davacının süresinde açılıp açılmadığının tespiti gerektiğini, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) 41 inci maddesinin yedinci fıkrasında "Bakanlık, yetkili sendikanın belirlenmesinde ve istatistiklerin düzenlenmesinde kendisine gönderilen üyelik ve üyelikten çekilme bildirimleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapılan işçi bildirimlerini esas alır" denildiğini, ayrıca 6356 sayılı Kanun'un 42 nci maddesi gereğince işçi sendikası, işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren tarafından yapılan yetki tespit başvuruları karşılanırken işverenler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) yapılan işyerlerine ilişkin tescil ve işçi bildirimlerinin esas alındığını, müvekkili Kurumun sendika yetki sistemine SGK kayıtlarından otomasyon sistemiyle yansıyan bilgiler doğrultusunda işlem tesis ettiğinden yapılan yetki tespitinde usul ve kanuna aykırılık bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; açılan davayı kabul etmediklerini, müvekkili Sendikanın işyerinde gerekli çoğunluğu sağlamış olduğunu, davacının davasının amacının yetki sürecini askıya almak olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı Şirkette çalışan 8 işçiden 5'inin sendika üyesi olduğu ve davacı işyerinde sendikalı sayısının yarıyı geçtiği, Temmuz 2021 itibarıyla Birleşik Metal İşçileri Sendikasına işkolunda çalışanların %12,03' ünün üye olduğu, davacı Şirketin tek bir işletme olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; Mahkeme tarafından eksik ve hatalı inceleme ve değerlendirme neticesinde kurulan hükmün kaldırılması gerektiğini, müvekkili Şirketin başka işyeri ve/veya şubesinin bulunup bulunmadığının tespiti için SGK Başkanlığı ve ilgili kurumlara müzekkere yazılması gerektiğini, davalı Sendikanın başvuru tarihi itibarıyla yetki şartlarına sahip olup olmadığına ilişkin bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiğini, bu hususun da göz ardı edildiğini, Mahkeme kararında somut uyuşmazlıkla bağdaşmayan birtakım hükümlere yer verildiğini, bu hususların çelişki yarattığını, kısa karar ile gerekçeli karar arasındaki çelişkinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 298 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmüne aykırılık teşkil ettiğini, davalı ... başvuru tarihi itibarıyla yetki şartlarına sahip olmadığından davanın kabulü gerektiğini ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyaya celp ve ibraz edilen kayıtlara göre davacı işyerinde başvuru tarihi olan 23.09.2021 tarihi itibarıyla çalışan işçilerin ( toplam 8 işçi) yarısından fazlasının (5 işçi) davalı ... Sendikasının üyesi olduğu, yine davalı Sendikanın "kurulu bulunduğu iş kolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması" koşulunu sağladığı görüldüğünden Mahkeme kararında bir isabetsizlik bulunmadığı, Mahkemece bilirkişi raporu alınmamış olamasında da hukuka aykırılık görülmediği, ayrıca somut olayda İlk Derece Mahkemesince itiraz edilen yetki tespiti tarihi 27.09.2021 olmasına rağmen gerekçeli kararın gerekçe kısmının ikinci paragrafında yetki tespiti tarihinin 19.06.2019 şeklinde açıklanmış olması, yine davalı Sendika ... olmasına rağmen, gerekçede "Birleşik Metal İşçileri Sendikası" şeklinde yazılmış olması hususları sonuca etkili olmamakla birlikte gerekçenin bu yönüyle hatalı olduğunun değerlendirildiği, hüküm gerekçesindeki eleştiri konusu yapılan bu husus ayrık olmak üzere Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemenin eksik ve hatalı inceleme ve değerlendirme neticesinde hüküm kurduğu, akabinde Bölge Adliye Mahkemesi tarafından da istinaf itirazlarına ilişkin gerekli inceleme ve araştırmanın yapılmadığı, müvekkili Şirketin başka işyeri ve/veya şubesinin bulunup bulunmadığının tespiti için SGK Başkanlığı ve ilgili kurumlara müzekkere yazılması gerekmekte iken, bu husus yerine getirilmeksizin eksik inceleme neticesinde karar verildiği, kanuni mevzuat ve emsal içtihatlarda da belirtildiği üzere öncelikle davalı Sendika tarafından yetki şartlarının sağlanıp sağlanmadığının kesin olarak tespiti gerekmekte olup bu doğrultuda, yetki tespiti başvurusunda bulunulan tarihte işyerindeki çalışan sayısı ve sendika üyesi çalışan sayılarının tespiti amacıyla gerekli bilgi ve belgelerin Mahkeme tarafından celp edilmesi, akabinde işbu belgeler doğrultusunda bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiği, Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinde; "...Davacı dava dilekçesinde esasen somut verilerle davacı iş yerinde çalışan işçi sayısı ve sendikalı işçi sayısına itiraz etmeyip..." şeklinde afaki gerekçeyle müvekkili Şirkete ait işyerindeki çalışan sayısı ve sendikalı işçi sayısına itiraz edilmediği belirtilmişse de söz konusu tespitin somut duruma aykırılık teşkil ettiği iddialarıyla Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, olumlu yetki tespitine itiraza ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6356 sayılı Kanun'un "Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması" başlıklı sekizinci bölümünde yer alan 41 inci ve müteakip maddeleridir.

3. Değerlendirme
İlk Derece Mahkemesi kararındaki maddi hatalara yönelik davacı itirazlarının istinaf aşamasında ele alınıp değerlendirildiği ve bu yanlışlıkların sonuca etkili olmadığı, ayrıca uyuşmazlığın çözümü için bilirkişi raporu alınmasının da gerekli olmadığı hususları Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinde ortaya konulmuştur. Davalı Sendikanın gerekli yetki şartlarını haiz olduğu da anlaşılmış olmakla davacı vekilinin temyiz nedenleri yerinde bulunmamıştır.


VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,


Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,


01.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.