14. Hukuk Dairesi 2019/992 E. , 2019/7665 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki mirası reddin iptali davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 19.12.2018 gün ve 2016/4163 Esas ve 2018/9221 Karar sayılı ilamıyla düzeltilerek onanmasına karar verilmişti. Asli müdahil vekili ve davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
İstek, alacaklıları zararlandırmak amacıyla (kötüniyetle) yapılan mirası reddin iptali isteğine ilişkin olup, Türk Medeni Kanununun 617. maddesine dayanmaktadır.
Davacı vekili, davalı ..."ın davacıya borçlu olduğunu, davalının 19.02.2013 tarihinde ölen murisi ..."ın mirasını kötüniyetle reddetiğini, borcu için güvence vermediğini, murisin aktifinin pasifinden fazla olduğunu, davacının alacağını tahsil edemediğini, Buldan Sulh Hukuk Mahkmesinin 2013/69 Esas 2013/7 Karar sayılı mirasın reddi kararının iptalini talep etmiştir.
Asli müdahale talep eden... Akaryakıt A.Ş. vekili 16.12.2013 tarihinde harçlandırdığı ve havale ettirdiği dilekçesiyle, müvekkilinin davalıdan alacaklı olduğunu, davalının murisi ...’ın mirasını kötü niyetle reddettiğini, borcu için güvence göstermediğini ve borcunu ödemediğini, terekenin borca batık olmadığını beyanla asli müdahale taleplerinin kabulünü ve Buldan Sulh Hukuk Mahkmesinin 2013/69 Esas 2013/7 Karar sayılı mirasın reddi kararının iptalini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne ancak müdahalenin asli değil feri nitelikte olduğuna ilişkin verilen kararın davalı vekili ve asli müdahil vekili tarafından temyiz edilmesi üzerinde hükmün Dairemizin 19.12.2018 gün ve 2016/4163 Esas ve 2018/9221 Karar sayılı ilamıyla düzeltilerek onanmasına karar verilmiş, düzelterek onama ilamına karşı asli müdahil vekili ve davalı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Davacı vekili, Buldan Noterliğinin 27.05.1999 tarih ve ... yevmiye sayılı vekaletnamesindeki yetkiye dayanarak 07.11.2019 tarihli dilekçesi ile davadan feragat etmiştir.
1) 6100 sayılı HMK’nun 307. maddesinde feragatin, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi olduğu belirtilmiştir.
6100 sayılı HMK’nun “Feragat ve kabulün şekli” başlıklı 309. maddesi hükmüne göre de feragat ve kabul, dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. Feragat ve kabulün hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir. Feragat ve kabul, kayıtsız ve şartsız olmalıdır.
Yukarıda belirtildiği üzere feragatin kati bir hükmün hukuki neticelerini hasıl edeceği hükme bağlanmıştır. Yine belirtmek gerekir ki feragatin geçerliliği karşı tarafın muvafakatine bağlı değildir. Etkisini onu yapanın tek yönlü irade beyanı ile doğurur. Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamaları da bu doğrultudadır. (11.4.1940 tarihli ve 70 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 27.5.1992 tarihli ve 1992/2-250/364 sayılı Kararı)
Bu nedenle kararın davacının davadan feragati hakkında mahkemesince bir karar verilmek üzere bozulması gerekmiştir.
Asli müdahil ... Aş. vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede:
2) Malvarlığı borcuna yetmeyen mirasçı, alacaklılarına zarar vermek amacıyla mirası reddederse, alacaklıları veya iflas idaresi, kendilerine yeterli bir güvence verilmediği takdirde ret tarihinden başlayarak altı ay içinde reddin iptali hakkında dava açabilirler. (TMK. m. 617/1) Şu halde, kötüniyetle redden söz edilebilmesi için, reddeden mirasçının malvarlığının borcunu karşılamaya yetmediğinin sabit olması gerekir. (TMK. m. 617) Onun için her şeyden önce davalı durumunda bulunan mirasçının malvarlığının borcunu karşılamaya yeterli olup olmadığı hususunun etraflı şekilde araştırılıp tespit edilmesi zorunludur. İcra takibinin uzun süre devam etmesi, tek başına acze delalet etmez. Zira aczin ne suretle gerçekleşeceği İcra İflas Kanununda gösterilmiştir. (İc.İf.K. m. 105 ve 143) Davacı tarafından borçlu mirasçı hakkında “aciz vesikası” alınmamış olduğuna göre, mahkemece, davalının şahsi malvarlığının ret tarihindeki değeri tespit edilip, bu malvarlığının borcunun karşılamaya yeterli olup olmadığının usulünce araştırılıp saptanması; yeterli ise talebin reddi, yeterli olmadığının görülmesi halinde ise, davalı da yeterli güvence göstermediği takdirde reddin iptaline karar verilmesi gerekir.
Reddin iptaline karar verilirse, miras resmen tasfiye edilir. Bu suretle tasfiye edilen mirastan reddeden mirasçının payına bir şey düşerse bundan, önce itiraz eden alacaklıların, daha sonra diğer alacaklıların alacakları ödenir. Arta kalan değerler ise, ret geçerli olsa idi bundan yararlanacak olan mirasçılara verilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 65’te, Bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak iddia eden üçüncü kişinin, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabiliceği ve asli müdahale davası ile asıl yargılamanın birlikte yürütülürerek ve karara bağlanacağı düzenlenmiştir.
Somut olayda; asli müdahilin ilgili takip dosyaları kapsamında davalıdan alacaklı olduğu ve mirası reddin iptali halinde mirasın resmen tasfiyesinde mirasçının payına bir şey düşmesi durumunda bundan önce itiraz eden alacaklıların alacaklarının ödeneceği hükmü nedeni ile müdahale talebi, Hukuk Muhakemeleri Kanunun 65. maddesi uyarınca asli müdahale talebi niteliğindedir.
Asli müdahil ... Akaryakıt A.Ş.’nin asli müdahil olarak davada yer alması ve talebinin bu çerçevede değerlendirilerek mahkemece bu hususta bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Dairemizce kararın belirtilen bu gerekçe ile bozulması gerekirken maddi hata sonucu düzelterek onandığı bu defa yapılan inceleme sonucu anlaşıldığından asli müdahil vekilinin ve davalı vekilinin yerinde görülen karar düzeltme itirazlarının kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan gerekçeyle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle asli müdahil vekilinin ve davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 19.12.2018 gün ve 2016/4163 Esas ve 2018/9221 Karar sayılı düzelterek onanma ilamının KALDIRILMASINA, kararın açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 12.11.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.Başkan