Mahkemesi :İş Mahkemesi
No : 2018/53-2019/813

Dava, davacının hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne verilmiştir.
Hükmün, davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece uyulan bozma ilamımızda, “ ...Davacı, ... Gazetecilik Matbaacılık ve Kağıtçılık A.Ş. ünvanlı işyerinde 27.05.2005 ile 30.08.2011 tarihleri arasında kesintisiz ve 5510 sayılı Kanuna tabi hizmet akdi ile fiili olarak günlük asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitini talep etmiştir.
Mahkemece, ... Gazetecilik Matbaacılık ve Kağıtçılık A.Ş. ünvanlı işyerinde 01/09/2005 ile 30/08/2011 tarihleri arasında kesintisiz ve 5510 sayılı Kanuna tabi hizmet akdi ile fiili olarak günlük asgari ücret üzerinden üzerinden, çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosya kapsamında bulunan davacıya ait sigorta kayıtları incelendiğinde; davacı adına davalı işyerinden hiç işe giriş bildirgesi verilmediği, 08.09.2009 - 30.08.2011 tarihleri arasında dava dışı ... sicil sayılı işyerinden sigortalı gösterildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, dava dışı işyerinden yapılan bildirimler dışlanmaksızın karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davacı taraf, 27.05.2005 ile 30.08.2011 tarihleri arasında kesintisiz ve hizmet akdine bağlı olarak davalı şirketin sahibi olduğu İlk haber gazetesinin Malatya temsilcisi olarak çalıştığını, müvekkilin hizmet akdine bağlı olarak temsilcilik, ilan ve reklam toplama, haber toplama, abone yapma ve satış gibi işleri yaptığını ve asgari ücretle çalışmasına rağmen çalışmalarının Kurum"a bildirilmediğini iddia ederek müvekkilinin davalıya ait işyerinde hizmet süresinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf, ... Haber Ajansından haberleri takip ettiğini, davacının şirketin gazetesine abone ve ilan sağlayarak, şirketin aldığı ücretten belirli bir yüzde alarak çalıştığını, davacının yaptığı abonelik ve aldığı ilanlar karşılığında aldığı ücretin kendisine ait kısmını kestikten sonra kalanını şirkete gönderdiğini, Malatya ilinde şirketin sürekli ve kesintisiz çalışacak personele ihtiyacı olmadığını, haberleri ... Haber Ajansından takip ettiklerini, Malatya ilinde şirkete ait tesis, bina olmadığını, davacının kesintisiz ve sürekli bir çalışmasının söz konusu olmadığını, şirkete ait gazetenin 2009 yılından beri Malatya ilinde satılmadığını, davacının dava dosyasında sunduğu 2011 tarihli gazetelerin daha önce firmaya ilan veren firmaların ilanları olduğunu düşündüklerini, davacının ilanı kendi vererek şirketle iş yapmış gibi görünmeyi amaçladığını iddia ederek davanın reddi talep edilmiştir.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgeler değerlendirilmek suretiyle ve yapılacak araştırma neticesinde, davacının ücretinin nasıl belirlendiği ve nasıl ödendiği de değerlendirilerek, taraflar arasındaki ilişkinin niteliği belirlenmeli, davacı ile davalı arasında hizmet akdinin varlığının değerlendirilmesi halinde; bildirim yapılan dava dışı işverenin de HMK 124. madde kapsamında katılımı sağlanıp, davacının dava dışı işyerindeki çalışması ve niteliği, ne iş yaptığı hususları değerlendirilmek suretiyle, tam gün veya kısmi çalışması olup olmadığı hususlarında çalışmasının niteliği belirlenerek sonucuna göre karar verilmelidir. ...” hususları belirtilmiş olup,bozma ilamı gerekleri tam olarak yerine getirilmeden karar verilmiştir.
Bozma sonrası dava dışı işyerinden yapılan bildirimler dışlanmak suretiyle kısmen kabul kararı verilmesi yerindedir. Bu kapsamda sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
Davacı taraf, 27.05.2005 ile 30.08.2011 tarihleri arasında kesintisiz ve hizmet akdine bağlı olarak davalı şirketin sahibi olduğu İlk haber gazetesinin Malatya temsilcisi olarak çalıştığını, müvekkilin hizmet akdine bağlı olarak temsilcilik, ilan ve reklam toplama, haber toplama, abone yapma ve satış gibi işleri yaptığını ve asgari ücretle çalışmasına rağmen çalışmalarının Kurum"a bildirilmediğini iddia ederek müvekkilinin davalıya ait işyerinde hizmet süresinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı tarafından dava dilekçesinde ilan ücretlerine ilişkin bir kısım fatura ve gönderi makbuzlarından bahsedilmiş olup işbu belgelerin dosya kapsamında olmadıkları anlaşılmaktadır. Mahkemece, bu belgeler celp edilmeli, davacının Malatya temsilcisi olması ile ilgili davalı A.Ş"nin kararı olup olmadığı veya hangi karar, sözleşme ve yetki belgesine istinaden temsilci yetkisine sahip olduğu, davalı A.Ş adına sözleşme yapma ve para tahsil etme yetkilerinin dayanağı karar ve yetki belgesinin ne olduğu araştırılmalı, davanın kısmen kabulüne karar verilen 27.05.2005-07.09.2009 tarihleri arasında davalı şirket adına " temsilcilik, ilan ve reklam toplama, haber toplama, abone yapma ve satış "gibi işlerden;gerekirse davacı isticvap edilerek davalı adına hangi işleri nasıl yaptığı hususunda beyanı alınmalı ve bilgi ve belgelerle somutlaştırılarak belirlenmeli ve bu dönemde davacının başka işverenler adına çalışması bulunup bulunmadığı, geçimini nasıl sağladığı, ücretinin nasıl belirlendiği ve ödendiği hususları araştırılarak davacının davalı adına yaptığı çalışmaların tam gün/ay, kesintisiz veya kısmi çalışma olup olmadığı irdelenerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme, araştırma ve yanılgılı değerlendirme sonucu karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı şirkete iadesine, 22.06.2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.